- •1 Бульдік алгебра. Логикалық амалдар. Мысал келтіріңіз.
- •2.Логикалық байланыстар және ақиқаттылық кестелерге мысал келтіріңіз.
- •3.Логикалық тұжырымдау принциптері
- •5.Ақпаратты өлшеу бірліктері. Санау жүйелеріне мысал келтіріңіз.
- •7 Сандық жүйелер. Таңбалы бейнелеу жəне қосымша кодпен бейнелеу.
- •8 Санау жүйелеріне амалдар қолдану. Мысалы.
- •10 Екілік санақ жүйесі. Амалдар қолдану.
- •11. Сегiздiк санау жүйесi Амалдар қолдану.
- •13.Позициялық санау жүйелеріндегі арифметикалық амалдар.
- •14. Көбейту
- •15 Компьютер компоненттері. Атқаратын қызметі.
- •16. Ақпараттарды сақтау құрылғысы.
- •18 Компьютердің басқару құрылғылары.
- •19. Ақпаратты енгізу, шығару құрылғылары
- •20 Дербес компьютердің сыртқы және ішкі құрылғылары. Дербес аталу себебі
- •Дисплей(монитор) – компьютердің экранына ақпаратты шығаратын құрылғы.
- •22 Операциялық жүйелер. Қолдану мақсаты. Түрлері.
- •24 Операциялық жүйенің стандартты қосымшалары. Қолдану аясы.
- •25 Деректер қорын басқару және жобалау құралдары.
- •26 Деректер қорын басқару жүйесін қолдану және оның негізгі түсініктері.
- •27 Деректер қорын басқару жүйесінде кесте, пішін, сұраныс және есеп құру..
- •31 Жергілікті желіде мәліметтермен алмасу. Желілік баспаға беру.
- •32 Желідегі барлық ресурстарға қатынасу. Жергілікті желіде құжаттармен жұмыс істеу.
- •35 Криптотүрлендіру: ауыстыру шифры. Бір алфавитті әдіс. Цезарь шифры.
- •36 Криптотүрлендіру: көпалфавитті шифр. Плейфейра шифры.
- •37 Мекемелік есептеу желісі және оның мәні, сипаты. Желінің құрылымы және негізгі компоненттері.
- •38 Компьютерлік желі түсінігі. Ажә (osi) стандартты моделі.
- •39 Internet глобальді ақпараттық желісі. Html бағдарламалық тілі.
- •41 Internet адрестері. Сайттар мен беттер. Гиперсілтемелер.
- •42.Мекемелік есептеу желісі және оның мәні, сипаты. Желінің құрылымы және негізгі компоненттері.
- •44 Антивирустық бағдарламалармен жұмыс.
- •46 Алгоритмнің түрі, қасиеттері, құрылымы.
- •47 Сызықты, тармақталған, қайталау алгоритмдерді бейнелеу.
- •48 Программалау тілдерінің қолданылуы. Алгоритм және оны талдау.
- •49 Архиваторлар. Қолдану мақсаты мен жұмыс істеу приципі.
- •50 Қолданбалы мультимедиялық бағдарламалар.
- •52 Компьютерлік желілер топологиясы.
- •55 Қазақстан Республикасы Ұлттық куәландырушы орталығы (қр ұко).
- •56 Сандық қолтаңбаның жұмыс істеу прициптері. Қолдану аясы.
- •57 Есептеулерді блок-схема арқылы бейнелеп көрсету.
- •58 Ақпараттарды сақтау құрылғылары. Түрлері, жұмыс істеу приципі.
20 Дербес компьютердің сыртқы және ішкі құрылғылары. Дербес аталу себебі
Дербес компьютердің «дербес» деп аталуының себебі - компьютер тек қана бір адамның жұмыс істеуіне арналған. Яғни бір мезгілде компьтерді бір ғана адам басқарады деген сөз. Бұл компьютерлердің үлкен ЭЕМ-дерге қарағанда сипаты мен мүмкіндіктері басқаша болғанымен, осыған ұқсас операцияларды орындай алады. Дербес компьютерлердің үстел үстіне қоятын, портативті және қалтаға салып жүретін түрлері кездеседі. Алдағы уақытта біз үстел үстіне қойылатын (desktop) компьютердерді қарастыратын боламыз. Өйткені дербес компьютердің осы түрі басқаларына қарағанда кең таралған. Компьютер құрылғылары
Компьютер — жай ғана машина, ол өзі көрсетіп тұрған сөздерді «түсінбейді» және өз бетінше «ойламайды». Компьютер тек қана бағдарламада көрсетілген сызықтар мен түстерді енгізу-шығару құрылғыларының көмегімен механикалық түрде көрсетеді. Адам миы экрандағы көріністі қабылдап, оған белгілі бір мән береді, Жүйелік блок - дербес компьютердің ең негізгі құрылғысы. Жүйелік блоктың ішінде жүйелік тақша(аналық плата), процессор, оперативті жад, қатқыл диск, қоректендіру блогы, видеокарта секілді көптеген маңызды құрылғылар орналасады. Жүйелік блоктың алдыңғы панелінде қосу (Power) және қайта жүктеу (Reset) батырмасы, компакт-диск мен дискетаны оқитын дискжетектер және қызыл-жасыл жарық индикаторлары орналасады. Жүйелік блоктың артқы жағында негізгі (монитор, пернетақта, тінтуір) және қосымша құрылғыларды (принтер, модем, сканер, микрофон) қосатын порттар мен кірістік құрылғылар орналасқан.
Дисплей(монитор) – компьютердің экранына ақпаратты шығаратын құрылғы.
Пернетақта – компьютердің жұмысын басқара отырып, қажетті ақпаратты енгізу үшін қолданылатын құрылғы.
Тінтуір-«графикалық» басқару құрылғысы. Тінтуірді кілемшенің үстімен жылжытқанда, экрандағы тінтуірдің нұсқағышы да сонымен қатар қозғалып, қажетті объектілерді таңдауға мүмкіндік береді.
Принтер - ақпаратты қағазға басып шығаратын құрылғы. Принтердің бірнеше түрі: матрицалық, сия бүріккіш, лазерлік, сублимационалдық, жарық диодты (LED) принтерлер бар.
Сканер- қағаздағы мәтін мен суретті компьютерге автоматты түрде енгізу үшін қолданылады. Сканер кескінді (суретті, т.б.) машина кодына ауыстырып, компьютердің жадына жазады.
Электрондық құрылғы – жұмыс жасау негізіне электроника принциптері салынған бұйым және оның құрамдық бөліктері.
Электроника – электрондық құрылғыларды жасақтау мен зерттеуді, оларды қолданудың принциптерін зерттеуді қамтитын ғылым саласы.
21 Компьютер жадысының құрылғысы. Жұмыс істеу приципі. Жады - компьютердің құрамына міндетті түрде енетін элементтердің бірі. Ол бірнеше түрге бөлінеді жəне бір - бірінен өлшеміне, ақпаратты сақтау мерзіміне жіне т.б. параметрлеріне қарай ажыратылады. Компьютер жадысын екі түрге бөлуге болады: ішкі жəне сыртқы. Жедел жад-компьютер қосылған кезде деректерді уақытша сақтауға арналған микросхемалар жиыны. Процессор-көптеген математикалық және логикалық операцияларды орындайтын негізгі микросхема. ТЖҚ (тұрақты жаттайтын құрылғы) -деректерді ұзақ уақыт сақтауға арналған микросхема. Шиналар-олар арқылы компьютердің ішкі құрылғыларының арасында сигнал алмасу жүргізілетін өткізгіштер жиыны. Компьютердің сыртқы жадына компакт диск, дискет және флеш дисктер жатады. Оларды компьютердің USB-порты, CD-ROM және дискжетек арқылы қосуға мүмкіндік береді. Бұлар ақпарат тасымалдаушылар деп атайды. Оперативті есте сақтау құрылғысы немесе ЭЕМ-нің жедел жадысы (RАМ), сондай-ақ тұрақты есте сақтау құрылғысы (RОМ) компьютердің ішкі жадысын құрайды, осы екеуімен процессор жұмыс кезінде мәлімет алмасып отырады. Өңделуге тиісті кез-келген мәлімет алдымен компьютердің сыртқы жадынан (магниттік дискілерден) жедел жадына жазылады. Компьютердің жедел жадында осы мезетте дереу өңделуге тиіс мәліметтер мен программалар ғана сақталады. Информация керек кезінде магниттік дискіден жедел жадыға көшіріліп, өңделгенсоң олар қайта сыртқы жадыға жазылып қойылады. Жедел жадта информация тек жүмыс сеансы кезінде сақталып, ондағы мәлімет ЭЕМ сөндірілгетде немесе электр торабында ақау болып, ток өшкен шақтарда ізсіз жоғалады. Осыған байланысты әрбір адам өзіне ұзақ уақыт керек болатын информацияны жоғалтып алмауы үшін оны оқтын-оқтын магниттік дискіге жазып отыруы керек. Компьютердің жедел жадысы көлемі өскен сайын оның есептеу жылдамдығы да артады. Информация көлемін өлшеуде сегіз биттен (бір мен нөл тізбегі) тұратын байт бірлігі қолданылатыны белгілі. Осы өлшем бірлігі аркылы жедел жадтағы не магниттік дискеттегі сақталатын информация 360кб, 720кб немесе 1,44 Мб болып жазылуы мүмкін. Мұнда 1 кб (1 килобайт)=1024 байт, Мб (1 мегабайт)=1024 кб, ал винчестер деп аталып жүрген катты дискіде, 1000-10000Мб (1-4 Гигабайт) және одан да көлемді информация жазылып сақталады.
Әдетте ІВМ РС ХТ (бұрынғы модель) компьютерлерінің жедел жадының көлемі 640 кб, ІВМ РС АТ үшін - 1Мб-тан жоғары, ал олардың жоғарғы модельдері 1 -ден 16 Мб-қа дейін, бірақ оның көлемі 32 Мб не одан да жоғары бола береді - жедел жадтың көлемін оның негізгі тақшасына микросхема қоса отырып үлкейтуге болады.
Компьютердің жедел жадынан өзгеше оның тұрақты жадысы бар, ол өзгертілмейтін информацияны сақтайды,ешкім оны өшіріп қайта алмайды, оны тек оқуға болады.