39 Internet глобальді ақпараттық желісі. Html бағдарламалық тілі.

Интернеттің қайсыбір қызметті пайдалану үшін компьютерге осы қызмет хаттамасы бойынша жұмыс істей алатын программаны орнату керек. Олар клиенттік программалар немесе жай клиенттер деп аталады. Web кеңістігін құрайтын жеке құжаттарды Web-беттер деп атайды. Тақырыптың біріктірілген Web-беттер топтарын Web-тараптар (Web-сайт) деп атайды.Web- беттерді қарауға арналған программаларды броузерлер (толушылар ) деп атайды. Ол бұйрықтар тегтер деп аттайды. Тегтерді жазу ережелері гипермәтіндерді теру тілі – HTML (Hyper Text Markup Language) –нұсқауларында қарастырылған .HTML тегтері көмегімен жүзеге асырылатын Web-беттердің ең маңызды бөлігі – гипермәтіндік сілтемелер. URL-адресті тергенде символдардың регистрін сақтаған жөн. Интернетте Бас әріптер мен жай әріптер әр түрлі деп саналады. Броузерлердің негізгі қызметі мыналар:

• құжат сақталған Web-сервермен байланыс орнату және қысқа құжаттардың барлық компоненттерін жүктеу;

• HTML тілі тегтерін талдау, Web-бетті браузер жұмыс істейтін компьютердің мүмкіндіктеріне сәйкес пішімдеп, бейнелеу;

• Web-беттер құрамындағы мультимедиалық және басқа нысандарды бейнелеу жабдықтарын, сондай-ақ, программаны жаңа түрпаттарға нысандармен жұмыс жасауға баптау мүмкіндіктерін беретін кеңейту механизмдерін ұсыну және т.б.

HTML тiлi - (Hypertext Markup Language) - дүниежүзiлiк құжаттардың əйгiлi стандартты гипертексттiк белгi тiлi. Барлық веб беттер HTML (немесе XHTML) тiлiнiң көмегiмен жасалады. HTML тiлi браузерде анықталады жəне адамға ыңғайлы құжат ретiнде көрсетiледi. HTML тiлi SGML (Standard Generalized Markup Language )-дiң қосымшасы болып табылады жəне əлемдiк ISO стандартына сəйкес келедi. HTML тiлi жобалаушыға келесi мүмкiндiктердi жүзеге асыруға көмектеседi: •Тақырыбымен қоса мəтiндердi, кестелердi, тiзiмдердi, суреттердi жəне басқа да маңызды online құжаттарды

Жариялау •Online-ақпаратты алу үшiн тек түйменi басу арқылы гипертексттiк сiлтемеге өту

•Қажеттi ақпарат iздеу, архивтердi құру жəне басқа да мақсатқа арнап түрлер (form) құру •Сол құжаттың өзiне мəлiметтер кестелерiн, видео жəне аудиоклиптер жəне басқа да қосымшаларды қосу

HTML тiлiнiң қысқаша тарихы HTML тiлiн алғаш шамамен 1991-1992 жылдары британдық ғалым Tim Berners-Lee негiзiн қалады. Бұл тiл web мамандары емес адамдардың арасында ғылыми жəне техникалық құжаттарды алмасу үшiн құрылған.

HTML тiлi өз қызметiн жақсы атқарып, əдемi өңделген қарапайым құжаттарды ұсынды. Алғашында HTML-де гипертексттiк сүйеу салынған, кейiннен мултимедиалық мүмкiндiктер қосылды. 90-шы жылдары web-тiң дамуына байланысты өте əйгiлi қолданыстағы ең керемет тiлдердiң бiрi болды.

40 Глобальді Internet желісіндегі Браузер-бағдарламалары. Іздеу жүйелері. Интернет туралы ұғым. Жиырмасыншы ғасырдың аяғында пайда болған Интернет қазір жер шарының әр түкпірін байланыстырып сан алуан адамдарды, елдер мен құрылқтарды біріктіріп отыр. Интернет 1960 жылдары АҚШ-та дүниеге келдi.Оны соғыс бола қалған жағдайда бір-бірімен телефон арналары арқылы қосылған компьютер желілерімен байланысып отыру үшін АҚШ-ның орталық барлау басқармасының қызметкерлері ойлап тапқан.Алпысыншы жылдардың аяғында Пентагон ядролық соғыс бола қалғанда компьютер желісінің үзілмеуі үшін арнайы жүйе жасады, тaжiрибенiң ойдағыдай жүргiзiлу барысында ARPA net желiсi пайда болып, ол Калифорниядағы жaне Юта штаты зерттеу орталықтарындағы үш компьютердi ғана бiрiктiрдi.Кейiн ARPAnet бейбiт мақсатқа қызмет еттi, оны негізінен ғалымдар мен мамандар пайдаланды.Сексенінші жылдардың басында Интернет деген термин пайда болды.Бұл ағылшынның халықаралық желі деген сөзі.

1990-шы жылдары Интернетке енушілер саны күрт өсті, ал 2000 жылы оған 5 млн компьютер қосылып, пайдаланушылар саны 200 миллионнан асты.

Интернеттiң мүмкiндiгi шексiз.Талғамыңыз бен көңiл күйiңiзге қарай одан сiздi қызықтыратын көп нәрсе табуға болады.Yйден шықпай газеттiң тың номерiн парақтағыңыз келеме, мейiлiңiз, тек WWW немесе Web деп аталатын aлемдiк шырмауықты қолдансаңыз жетедi E-mail адрестік құрылымы:

есім@ мекеме.домен

Usenet – тегі жањалыќтар тобы – дүние жүзіндегі адамдардыњ пікірлесетін, яѓни аќпарат алмасуына арналѓан электрондыќ пікірталас топтары.Мұндай жањалыќ топтарында белгілі бір таќырыпќа арналѓан кµптеген маќалаларды оќуѓа болады, олар әртүрлі таќырыптарды талќылауѓа да арналады. Usenet-тегі жањалыќтар ретінде оќыѓан маќалањызѓа жауап беруге жєне өз ойларыњызды маќала ретінде жариялауѓа болады(таќырыптар тұрлі) FTP (File Transfer Protocol) - Файлдарды жіберу протоколы– бұл көбінде үлкен кµлемдегі файлдарды жіберу кезінде ќолданылатын Интернттіњ ќосымшасы. FTP кµмегімен кез келген файлдарды жіберуге жєне ќабылдауѓа болады.

Чат (IRC –Internet Real Chat) –Интернеттіњ таѓы да бір ќосымшасы,желіде наќтылы уаќытта интерактивті с±хбаттасу. Єњгімелесушілер бір-бірімен µз компьютерлеріндегі клавиатурада сµздерді теріп жібереді жєне ол сµздер бірнеше секундтардан кейін сұхбаттасушыларѓа монитордан көрінеді, осындай тәсілмен әњгімелесулеріне болады. World Wide Web (WWW немесе Web) - гипермәтіндік құжат Интернет мәліметтерін жеңіл көруге болатын графикалық интерфейс мүмкіндігін береді. Web- тің әр бетінің басқа парақтармен байланысын көрсететін сілтеме белгілері бар, оны бір-бірімен байланысқан парақтардан тұратын өте үлкен кітапхана деуге болады.Бір тораптық компьютерде орналасқан мәліметтер Web кітабы секілді, ал оның беттері кітап парақтарын көзге елестетеді.Бұл беттердегі мәліметтер дүниенің кез келген нүктесінде орналаса береді.