18. Правапіс склонавых канчаткаў наз. 1 скл-ня.

У Д. і М.с. адз.л. канч. супадаюць.

-Е- пры аснове на цвёрды (вадзе); пры аснове на г,х, якія абавязкова чаргуюцца з з,с (нага, муха )

-І- пры мяккай аснове (калі наз. не абазн. асобу чал.): лазня

-Ы- пры зацвярдз. аснове: дж, ч, ж, ш, р, ц: ружа

пры аснове на к, якое // з ц (абавязкова) з націскам на аснове: рэчка

-Э- пры аснове на к, якое // з ц і націскам на канчатку: дачка

19.Правапіс склонавых канчаткаў назоўнікаў ііі скланення.

У Р.,Д.,М. склонах наз-кі маюць канчаткі:

• канчатак –і пры цвёрд. і мяк. аснове:

Н.верф плынь

Р. верфі плыні

Д.верфі плыні

В. верф плыні

Т. верф’ю плынню

М. аб верфі аб плыні

• канчатак –ы пры зацвярдз. аснове(печ, мыш, Сібір). У Тв. скл. у становішчы паміж гал-нымі, 9 зычн-мі (з, л, н, с, дз, ц, ж, ч, ш), подоўжн.(маладосццю)

20.Правапіс склонавых канчаткаў назоўнікаў іі скланення ў родным склоне.

Асаблівую ўвагу патрабуе наз-кі м.р. з нулявымі канчаткамі, якія ў Р.скл. маюць канчаткі -а/-я, -у/-ю.

З канчаткамі -а/-я выкар.: -усе адуш. наз-кі: павук-павука, нябожчыка і г.д;-наз-кі неадуш., якія абазнач. прадметы, што паддаюцца злічэнню: дом-дома, коміна, агурка; усе адзінкі вымярэння: метр-метра,гектар-гектара; геаграф. назвы: Мінска; -астранаміч. назвы: Марса, Месяца; назвы міфічных істот: лесавіка; - трывалыя навуч.паняцці: сінуса, сіноніма; часткі цела ч-ка: чэрапа; розныя стравы; спарт.гульні: футбола, танца; карт.гульні.

З канчаткамі -у/-ю выкарыст. наз: -абстр. наз:смутку,стрху;- аддзеясл.наз.:выход-выхаду(з сітуацыі), але (сустрэліся каля) выхада; з’явы прыроды: дажджу, снегу.

21. Правапіс склонавых канчаткаў назоўнікаў іі скланення ў месным склоне.

У М.скл. усе наз. 2 скл. маюць наступныя канчаткі: -е усе наз-кі з цвёрд.асновай: дуб-дубе,аб сыне; пры аснове на г/х, чарг. з/с: гароху-гаросе.

Канчатак –і: пры мяк. аснове, калі наз-к не абазначае асобу чалавека: конь-кані,бой – (у) баі.

Канчаткі ё/ю пры мяк. аснове, калі наз. абазнач. асобу чалавека: герой-герою, геній-аб генію.

Канчатак –ы: пры зацвярдз. аснове,калі наз. не абазначае асобу чалавека: трактар-(аб) трактары, шалашы.

Канчатак –у: пры зацвярдз. аснове, калі асоба чалавека: аб друкару; пры аснове на г,к,х ,асоба чалавека:аб Алегу.

Усе наз-кі з асновай на “к”: (у) блоку, з асновай на г/х, якое не перайшло ў з/с: мех-у мяху, вуха-аб вуху. Назвы гарадоў на г/х.

22.Асаблівасці скланення рознаскланяльных назоўнікаў мужчынскага роду.

Назоўнікі м.р. з канчаткамі –а/-я (бацька, Вася, Купала)

• з націскам на аснову: мужчына, дзядуля, Грыша, бацька

• з націскам на канчатак

23. Асаблівасці скланення рознаскланяльных назоўнікаў агульнага роду.

Рознаскланяльныя назоўнікі – гэта назоўнікі, якія маюць склонавыя канчаткі розных тыпаў скланення.

24. Асаблівасці скланення рознаскланяльных назоўнікаў на –мя і назоўнікаў, якія абазначаюць назвы маладых істот.

Рознаскланяльныя назоўнікі – гэта назоўнікі, якія маюць склонавыя канчаткі розных тыпаў скланення.Адны з іх назвы маладых істот: цяля(ё), жарабя(ё), ягня(ё), дзіця(ё).Тры назоўніка на –мя: імя, племя, стрэмя.

25. Прыметнік як часціна мовы: семантычныя адзнакі, марфалагічныя прыметы і сінтаксічныя асаблівасці.

Прыметнік — знамянальная часц.м., прым. абазначаюць прымету пр-та і выражаюць гэта зн-не у словазмен. катэгорыях роду, ліку і склону, а у сказе выконваць функцыю азначэння або выказніка. Можа абазначаць: *якасць (добры адказ); *прыналежнасць (матчына хустка); *прымету паводле матэрыялу (цагляны дом); *прымету паводле формы(круглы стол); *прымету паводле смаку (кіслы яблык); *прымету паводле стану (хворы сусед). Семант.адзнака прым.-абазначаць прымету пр-та, якая можа выражацца: *непасрэдна (белы,сухі); *праз адносіны аднаго прадмета да другога (драўляны - зроблены з дрэва)

Марфалагічныя прыкметы: *змян. па родах, ліках, склонах; дапас.да наз.; *у мн.л.па родах не адроўніваюцца; *для прым. хар-ны словазмен. катэгорыі роду,ліку,склону;

Сінтакс.асабл-ці: *у сказе прым. выконвае ф-цыю азначэння ці іменнай часткі састаўн.выказніка; *дапасуецца да наз. у родзе, ліку, склону (малое дзіця); *у складзе словазлучэння прыметнік звыч. выступае як залежнае слова (глыбокае возера), рэдка можа выступаць і ў ролі галоўнага члена(поўны вады).