Ұсынылған

ТАСПАЛЫ ҚАДАЛЫ IРГЕТАСТАРДЫҢ ШӨГУIН АНЫҚТАУ

Қадалары бiр және екi қатармен орналасқан (қадалар аралығы 3 - 4 d болғанда) таспалы қадалы iргетастардың шөгуi s, м (см), келесi формула бойынша анықталады:

мұндағы n — жоғарыдан- жайғастыру бетiмен; бүйiрiнен - қадалардың шеткi қатарының сыртқы қырлары бойынша өтетiн вертикаль жазықтықтар­мен; төменнен - қаданың төменгi ұштары арқылы өтетiн жазықтықпен шектелген қадалар мен топырақ массивi түрiндегi iргетастың салмағы есепке алынған қадалы iргетастың өн бойындағы жүктемесi.

Е, v —жоғарыда көрсетiлген ҚР ҚнжЕ 5.01-01-2002 талаптарына сәйкес анықталатын сығылатын қабат iшiндегi деформация модулiнiң, КПа (кгс/см²) және Пуассон коэффициентiнiң мәндерi.

d₀ — Пуассон коэффициентiне v, iргетастың кел­тiрiлген енiне (мұндағы b —қадалардың шет­кi қатарының сыртқы қырлары бойынша қабыл­да­на­тын iргетастың енi) және сығылатын қабаттың кел­тiрiлген тереңдiгiне H_c/h (H_c — сығылатын қа­баттың тереңдiгi) байланысты, номограмма (сызбаны қара) бойынша қабылданатын коэффициент.

Номограммада сығылатын қабаттың келтiрiлген тереңдiгiнiң есептелген мәнiне сәйкес нүкте арқылы, iргетастың келтiрiлген енiнiң сызығымен қиылыс­қанға дейiн абсцисса осiне параллель түзу жүргi­зiледi және топырақтың Пуассон коэффициентiнiң v сызығына дейiн перпендикуляр түсiрiледi.

Қиылысу нүктесiнен d₀ коэффициентiнiң мәндерi келтiрiлген ордината осiмен қиылысқанға дейiн абсцисса осiне параллель сызық жүргiзiледi.

d₀ мәндерiн анықтауға арналған номограмма

4 қосымша

Ұсынылған

Жеке қаданың шөгуiн анықтау

Ығысу модулi G₁, МПа (тс/м²) және Пуассон коэффициентi v₁ топырақ қабатын кесiп өтетiн, G₂ ығысу модулiмен және v₂Пуассон коэффициентiмен сипатталатын сызықты-деформацияланатын жарты­лай кеңiстiк ретiнде қарастырылатын топыраққа тiрелетiн жеке қаданың шөгуiн есептеудi N£F_d/g_k болғанда және келесi шарттарда l/d>5, G₁l/G₂d>1 (мұндағы l — қаданың ұзындығы,м; d- қада қима­сы­ның бiр жағы немесе диаметрi, м) төмендегi форму­лалармен жүргiзуге рұқсат етiледi:

а) кеңейтiлмеген жеке қадалар үшiн:

; (1)

N — қадаға берiлетiн вертикаль жүктеме, МН (тс);

b - формула бойынша анықталатын коэффи­циент:

,

мұндағы b'=0,17ln (k_vG₁l/G₂d) — абсолют қатты қадаға (еа = ¥) сәйкес келетiн коэффициент;

а' = 0,17ln (k_v1l/d) — сол коэффициент, G₁ және v₁ сипаттамалары біртекті негіз жағдайына арналған;

= EA/G₁l²— қаданың салыстырмалы қаттылығы;

EA ‑ қада оқпанының сығылуға қаттылығы, МН (тс);

l₁ ‑ оқпанның сығылуынан шөгудiң ұлғаюын анықтайтын параметр, төмендегi формуламен анық­талады:

;

k_v, k_v1 — v = (v₁ + v₂)/2 болғанда, k_v = 2,82 - 3,78v + 2,18v² формуласы бойынша анықталатын коэффи­циенттер;

б) кеңейтiлген жеке қадалар үшiн:

, (2)

мұндағы d_b— қаданың кеңейтiлген жерiнiң диаметрi.

G₁ және v_{1 -} сипаттамалары қадалардың баты­рылу тереңдiгi iшiндегi қабаттары үшiн орташаланған етiп қабылданады, ал G₂ және v₂ сипаттамалары - қадалардың ұштарынан төмен аққыш консистен­циялы топырақтар, шымтезектер, тұнбалар болмаған жағдайда, қаданың немесе кеңейтудiң (кеңейтiлген қадалар үшiн) 10 диаметрiнiң iшiнде қабылданады.

9