ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Химия факультеті магистратура

Катализ және мұнайхимиясы кафедрасы

МАГИСТРЛІК ДИССЕРТАЦИЯ

Мұнай мен көмірден алынған дизель отынының сапасын жақсарту

Орындаған Ордаханова М.Б. « » маусым 2011ж.

/қолы/ /Ф.И.О./

Ғылыми жетекшісі х.ғ.д., проф. Қайырбеков Ж.Қ.

/регалиялары/ /қолы/ /Ф.И.О./

«___» маусым 2011ж.

Қорғауға жіберілді:

Кафедра меңгерушісі х.ғ.д., проф. Аубакиров Е.А.

/регалиялары/ /қолы/ /Ф.И.О./

«___» маусым 2011ж.

Алматы 2011 резюме

Ключевые слова: УГОЛЬ, НЕФТЬ, ДИЗЕЛЬНОЕ ТОПЛИВО, ЦЕОЛИТ, ЦЕТАНОВОЕ ЧИСЛО, КАТАЛИТИЧЕСКАЯ ГИДРОГЕНИЗАЦИЯ, ПАСТАОБРАЗОВАТЕЛЬ, СИНТЕТИЧЕСКОЕ ЖИДКОЕ ТОПЛИВО, ГИДРООЧИСТКА, УГОЛЬНАЯ НЕФТЬ, КАТАЛИЗАТОР, ОЗОНОЛИЗ, ГИДРОКРЕКИНГ, ГИДРОГЕНОЛИЗ.

Цель работы:

1. Повышение качества дизельного топлива полученного из угля и нефти.

2. Испытание Ni-скелетного катализатора в процесе гидрогенизации, определение оптимальных условий процеса и физико-химических свойств полученных дистиллятов.

Для достижения данной цели, необходимо было решить следующие задачи:

• Определение физико-химических показателей дизельных топлив полученных из угля и нефти;

• Определение оптимальных условий процеса гидрирования и озонирования;

• Гидроочистка дизельных фракции на Ni – скелетном катализаторе;

• Исследовать процесс озонирования образцов прямогонных дизельных фракции и товарных дизельных топлив и установить влияние условий озонирования на превращение компонентов вышеуказан­ного сырья;

• Исследование воздействия предварительного озонирования в оптимизации процесса гидрирования дизельных фракции полученных из нефти месторождения «Жанажол» и дизельных топлив марки «З» Павлодарского нефтехимического завода;

• Получение дизельного топлива соответсвующего действующим Европейским стандартам.

Объем и структура диссертации: Диссертация состоит из введения, трех частей, выводов, глоссария, нормативных указаний, сокращенных слов и их обозначения, списка литературы из 114 наименований. Работа изложена на 91 страницах и содержит 38 таблиц, 24 рисунков, 2 индикаторных диаграмм, 5 гисторгамм.

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ				7
1	ӘДЕБИЕТТЕРГЕ ШОЛУ
1.1	Қазіргі таңдағы дизель отындарының түрлері және оларға қойылатын талаптар			9
1.2	Экологиялық таза дизель отындарын алу жолдары			20
1.2.1	Гидротазалау процесінің термодинамикасы, химизмі және механизмі			23
1.2.2	Көмір мен мұнай дистилляттарын гидротазалау және гидрокрекинг процестерінің катализаторлары			29
1.3	Дизель отынының сапасына озонның әсері			37
2	ЭКСПЕРИМЕНТТІ ЖҮРГІЗУ ӘДІСТЕМЕЛЕРІ
2.1 2.1.1	Шикізаттың және катализатордың сипаттамалары Экспериментті жүргізу әдістемесі мен құрал-жабдықтары			43 43
2.2	Алынған өнімдерді анықтаудың физико-химиялық әдістері			46
2.2.1	Дизель отыны құрамындағы күкіртті анықтау әдісі.			46
2.2.2 2.2.3	Дизель отынының лайлану, қату және шекті фильтрлену температураларын анықтау Дизель отынының фракциялық құрамын анықау			47 48
2.2.4 2.2.5	Дизель отынының цетан индексін есеп жолымен анықтау Дизель отынын озондау			48 49
2.2.6	Газдың тығыздығын пикнометр көмегімен анықтау			50
2.2.7 2.2.8 2.2.9 2.2.10	Йод санын анықтау Электронды микроскопия Инфрақызыл спектрлік анализ Газды–хроматографиялық талдау			51 51 52 52
2.2.11	Дизель отынының тығыздығын пикнометр көмегімен анықтау			53
2.3	Өлшемдер мен эксперимент қателіктері			54
3	ЭКСПЕРИМЕНТТІК БӨЛІМ ЖӘНЕ НӘТИЖЕЛЕРДІ ТАЛҚЫЛАУ
3.1	Зерттеу нысаны, гидрлейтін орта және катализатор сипаттамалары			55
3.2	Көмірден және мұнайдан алынған дизель отынының физико-химиялық қасиеттері			62
3.3	Көмірден және мұнайдан алынған дизель фракцияларын гидротазалау			67
3.4	Озондаудың гидрлеу процесіне әсері			73
ҚОРЫТЫНДЫ				84
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ҚОСЫМШАЛАР				85