- •1 Перыядызацыя гісторыі
- •2 Засяленне беларускіх зямель
- •3 Узнікненне Беларусі
- •4 Раннефеадальныя княствы
- •5 Феадальная раздробленнасць
- •6 Культура у іх-хііі стст
- •7 Утварэнне вкл
- •8 Крэўская унія
- •9 Знешняя палітыка вкл
- •10 Ііі Статуты вкл
- •11 Фальварачна-паншчыная гаспадарка
- •12 Фарміраванне беларускай народнасці
- •13 Культура др пал хііі - перш пал хvі ст
- •14 Люблінская унія. Утварэннне рп
- •15 Становішча вкл у складзе рп
- •16 Брэсцкая царкоўная унія
- •17 Знешняя палітыка рп
- •19 Падзелы рп
- •20 Культура у др. Пал.Хvі – хvііі ст
- •21 Уваходжанне Беларусі у склад рі
- •22 Культура канца хvііі-перш пал хіх
- •23 Адмена прыгоннага права
- •24 Буржуазныя рэформы
- •25 Паўстанне 1863-1864 гг.
- •26 Сацыяльна-эканамічнае развіцце 19-20 ст
- •27 Першая расійская рэвалюцыя
- •28 Бел нац рух у канцы 19- пач 20 ст
- •29 Беларусь на пачат Першай сусветнай вайны
- •30 Лютауская бурж – дэм рэвалюцыя
- •31 Фармір бел нацыі
- •32 Культура Бел у др пал 19- 20 ст
- •33 Кастрычніцкая рэвалюцыя
- •34 Першы Усебеларускі з’езд (снеж 1917)
- •36 Абвяшчэнне бсср , ЛітБел
- •37 Аднаўленне бсср
- •39 Індустрыялізацыя
- •40 Калектывізацыя
- •41 Палітыка беларусізацыі
- •42 Палітычныя рэпрэсіі
- •43 Культурнае будаўніцтва
- •44 Зах Бел пад уладай Польшчы
- •45 Уз’яднанне Зах Бел
- •46 Нападзенне Германіі на ссср
- •47 Акупацыйны рэжым
- •48 Барацьба ў гады вав
- •49 Вызваленне Беларусі
- •50 Вынікі Другой сусветнай вайны
- •51 Аднаўленне народнай гаспадаркі
- •52 Сацыяльна эканамічнае развіццё 50-60гг
- •53 Сацыяльна-эканамічнае развіццё 70-80гг
- •54 Культура бсср
- •55 Перабудова. Абвяшчэнне рб
44 Зах Бел пад уладай Польшчы
У вын. поль.-сав. вайны 1920г, паводле Рыжс. дагав. 1921г. Зах. Бел. адышла да Польш.. Анексаван. тэрыт. поль. улады раздзялiлi на 4 ваявод.: Палес., Навагруц., Вiленс., Беластоц..Створан. поль. адмiнiстр. падмацоув. густ. сетк. палiц. устаноу – пастарункау. Бел. пераутвар. у сыравiн. прыдат. Поль.. Прац. дзень вызнач. у 10—11 гадз., за тую ж працу польс. рабоч. плацiлi больш, як бел.. Было беспрац.. Больш пал. зям. фонду належ. памешч. i буйн. уладальн. (менш чым 1% жых.). Поль. улады раздавалi буйн. учас. зямлi былым чыноун. i афiц. поль.-сав. вайны, на якiх потым абапiр.. Iх назыв. асаднiк.. Поль. урад шырока праводз. хутарыз. (камасацыю). Выгаду ад рэф. атрымала невял. частка сял., якiя ужо былi заможн.. Рэф. лiквiдав. сервiтуты, у вын. чаго сял. пазбавiлiся пашы для жыв., вадаемау i сенажац.. Аграрн. пераутвар. т.ч. вялi да узраст. дыферэнц. сял., калi бедн. частка пач. няух. павялiчв.. Кiраун. Поль. праводз. шавiнiст. палiт., мелi на мэце паланiзав. цэлы нар.. Закр. бел. устан., забаранял. у дзярж. устан. ужыв. бел. мову. Гэтаму дапам. кат. царква. Панавау жорс. палiт. рэжым i палiц. тэрор, рэпрэсiрав. у перш. чаргу камунiст.. Лютавалi карн. экспедыц., «пацыфiкацыi». У iх час палiц. разбур. жылле сял., знiшч. маем. i харчы, учын. масав. экзэк.. Вяд. роля у правядз. тэрору належ. тайн. палiцыi – «дэфензiве». Яна шыр. карыст. метад. правакац., паклепу, i фiз. катаван-у.
У пач. i сяр. 20-х гг. сац. i нац. бараць. пераваж. насiла узбр. хар-р у форме партыз. руху. Значн. ролю у бараць. выконв. КПЗБ. Яна была част. КПП i кiрав. яе дак-мi. Такая ж сiтуац. была з Камунiст. саюз. моладзi ЗБ. Асабл. значн. посп. гэтых арганiз. было кiраун. легальнай рэв.-дэмакр. арганiзац. «Грамадой». Яе прагр.: аб’ядн. з БССР, канфiск. памешч. зямель, ствар. раб.-сял. урада i г.д. Грамада праводз. мiтын., дэманстр.. У 1927 г. улады пачалi лiквiд. гурт. i камiт. грамады. Грамаду забаран., а яе актывiстау прыцягн. да суд. адказн.. Пасля гэт. традыц. Грам. працягвала нов. арганiз. «Змаган. за iнтар. сял. i раб.», якая атрым. 26% галасоу выбаршч. у поль. сейм. У 1930 г. палiц. правяла мас. арышты актывiс. «Змагання» i закрыла яго кiрау-ва. Вял. ролю у грам.-палiт. жыццi адыграла культ.-асветн. арганiз. «Тавар. бел. школы». Экан. крызiс 1929—1933 гг. абвастр. у небыв. памерах мiждзярж. i унутрыклас. супяр. больш. краiн свету. Гэта штурх. кiруюч. колы краiн да перах. на антыдэмакрат. мет. кiрав. (Герм., Iтал.). Знеш.палiт. арыент. на гiтлер. Герм. выкрышталiзав. i унут.палiт. курс «санацыйн.» рэжыму Ю.Пiлсудскага у Поль.. Рашаюч. ролю у перабуд. усяго рэвалюц. руху адыграу 7-мы кангрэс Камiнтэрна (1935), якi распрац. такт. бараць. супр. фаш. i вайны. Кангрэс патрабав. ад камунiстау: ствар. адзiны раб. фронт i адзiн. антыфаш. фронт. Гэт. працэсу перашкадж. недавер камунiс. КПП да дэмакрат. партый i наадв.. Антыфаш. фронт склалi: Поль. сацыялiст. парт., БУНД, «Стронiцтва людове», Бел. хрысц. дэмакр. i г.д. З iмi наладжв. сувязi, або спрабав. гэта зрабiць кам-сты ЗБ. Бараць. працоун. працягвал. да 1939 г., нягледз. на роспуск у 1938 г. КПЗБ i КПЗУ. У гэтай бараць. вылучыл. многiя выдатн. барацьб.: К.Арлоускi, В.Харуж., В.Корж i iнш.
БССР паст. аказвала матэр. i iдэалаг. падтр. у бараць. працоуных у ЗБ. Але калектыв. i iнш. працэсы у СССР адштурхоув. людзей ад гэтай бараць.. Масав. рэпрэсii значна аслабл. весь рух. Таму i не удал. ствар. адзiны нар. антыфаш. фронт.