15 Становішча вкл у складзе рп

Адны лічаць, што РП была канстытуц., сасл. манарх.. Сейм выбірау караля, раду на 2 гады, якая з’яул. факт. кіраун. дзярж.. Агульн. сеймы разглядалі і прымалі пастановы на аснове. пасядж. Існавала права “ліберум вета”. На чале улады стаяу кароль, ен узначальвау сенат, склікау сеймы, ажыцц. знешн. паліт.. Улада кар. была абмежавана “зал. шлях. вольн.”. Калі кароль дзейнічау насупераць, шляхта мела права не слухацца і выступ. супраць яго. РП была феад.-прыгон. дзярж.. Пануючы клас – магн., сяр. і дроб. шл., якія ябылі роуныя паміж сабой. Тоькі яны мелі права валод. ямлей. Адзін. павін. шляхты – вйсковая. У склад пануюч. класа уваходзілі. белае і чорнае духавенства, якое валод. веліз. зям. маем.. Т.ч. Улада размяркоўв. памiж двухпал. парламентам - сеймам (магнат. i шляхт.) i каралем. Iнш. сасл. нiякiх палiт. правоў не мелi.

Др. ліч., што РП – канфедэр. дзярж., дзе ВКЛ і Поль. зах. адносн. самаст.. Пасля Люблiна ВКЛ вяло жорсткую барац. за незал. i тэрытар. цэласн.. Дзве краiны захавалi ранейш. назвы: ВКЛ i Поль. карона, а такс. свае зак., улады, орг. выкан. улады, суд. сiст., мясц. самакiрав., фiнансы, узбр. сiлы i да кан. XVII ст. дзярж. мовы. У апош. статуце 1588 г. абвяшчал. самаст. ВКЛ, тэрытар. цэласн., забаранял. iншаземцам у княстве набываць землi, маенткi, займаць дзярж. пасады. ВКЛ было лiквiдавана з прыняцц. Канстыт. 1791 г.. Пад час вайны з Франц. (1812) у Вiльнi па загаду Напалеона быў ўтвор. Часовы ўрад пад назвай «Камiсiя ВКЛ» як орган адмiнiстрац. кiрав. акупiрав. тэрыт. Лiтвы i Бел..

Нягл. на усе паруш. законау Статут 1588 г. меу вял. гіст. знач.. Ен падвеу заканадауч. аснову пад новыя узаемааднос. паміж ВКЛ і Поль. Т.ч. кіруюч. пласт ВКЛ пасля Любл. пачау выступаць. супраць. поль. прагр. ствар. уніт. дзяржавы. У вын. удалося захав. частку тэр. ВКЛ. З цягам часу поль. уплыу на нас. узмацн.. Шляхта перайш. у катал. і апаляч. У 1696 г. поль. мова – дзярж.. Над нас. Бел. навісла пагроза паланізацыі.

16 Брэсцкая царкоўная унія

У выніку намаганняў Папы Рымс., Ватыкана, катал. духавенства у 1596 на царк. саборы у Брэсце была прынята царкоўная ўнiя, створана ўнiяцкая царква. Пагадненне адбылося сілай. Правасл. духавенства пайшло на гэта, бо баялася, што Масква адбярэ у яго царк. уладу.

*У.ц. – вынік паражэння езуіту і інш. прадст. катал. манаскіх ордэнау на Бел. землях. *Гэта нацыян. бел. Царква. Ватыкан вырашыў катал. распаусюджв., выкарыст. бел. нац. глебу, мову і культ.. *Сімвал незал. ВКЛ, таму што катал. царква арыентав. на РП, а првасл. – на Маск.дз. і магнаты ВКЛ стварылі уласн. царкву незал. ні ад каго. Аднак справа у тым, што У.Ц. стварыу Ватыкан, а не магнаты ВКЛ.

У.Ц. падпарадкоўвалася Ватыкану, яна уяўляла сабой сродак акаталiчвання насельнiцтва на нацыянальная мове, а не нацыянальную царкву як сiмвал суверэнiтэту дзяржавы. 1 Абрады былі спач. ранейш. Потым у Ватыкане вырашылі паступова перавесці насельн. у каталіцызм. Беларуская шляхта перайшла ў каталiцызм, а вернiкамi ўнiяцкай царквы сталi сяляне i гарадскiя нiзы.

2 У.ц. уводзіл. гвалтоуна, што выклік. супраціул. правасл. Насельн. У кан. 18 ст. больш за 75% нас. Бел. – уніяты. На Бел. дзейніч. толькі адна правасл. епархія у Магілеве. 3 Былі цэрквы, дзе пропаведзь вялася на поль. мове, а звярт. да народа – на бел.

4 Рашэннем Замойскага царк. сабора у 1720г абрад ун. царквы пераводзіцца на катал. лад.

Унiяцкая царква была лiквiдавана ў 1839г. рашэннем Полацкага сабора. Яна пераводзілася у првасл.. Катал. агрэсія на усх.слав. землі пацярп. параж..Вернікі бел. зямель вярталіся да сваіх правасл. вытокау.