- •Беларуская мова
- •.Уводзіны
- •2. Змест вучэбнага матэрыялу
- •Афіцыйна-справавы стыль
- •3. Вучэбна-метадычная карта дысцыпліны “Беларуская мова (прафесійная лексіка)” (дзенная форма навучання”) Спецыяльнасць “Лагістыка”
- •4.1 Асноўная літаратура:
- •Матэрыялы семінарскіх заняткаў па дысцыпліне Тэма 1. Мова і соцыум. Беларуская мова сярод славянскіх моў. (2 гадзіны)
- •Тэма 2. Гістарычныя этапы фарміравання і развіцця беларускай мовы. (2 гадзіны)
- •Тэма 3. Лексікалогія. Слова. Лексічнае занчэнне слова. Класіфікацыя беларускай лексікі (2 гадзіны)
- •4. Тэмы рэфератаў
- •Дз…вяты
- •Пастаўце знакі прыпынку.
- •Вызначце граматычную аснову сказа .
- •Знайдзіце словазлучэнні з памылкамі ў дзеяслоўным кіраванні.
- •Знайдзіце слова, у якім дапушчана памылка і запішыце яго правільна.
- •Я. Брыль
- •1.Выберыце правільны адказ. Асноўныя віды складаных сказаў:
- •2. Вызначце тыпы сказаў. У адпаведнасці з тыпамі запішыце іх нумары:
- •3. Запішыце нумары ў адпаведнасці са сказамі, якія імі абазначаны:
- •4. Запішыце нумары складаных сказаў, у якіх часткі спалучаюцца:
- •5. Запішыце нумары складаных сказаў у адпаведнасці з відам сэнсава-граматычных адносін паміж прэдыкатыўнымі часткамі:
- •6. Запішыце нумары складаных сказаў, у якіх часткі спалучаны:
- •7. Запішыце нумары складаных сказаў, у якія вы на мяжы частак паставіце:
- •8. Запішыце нумары, якімі абазначаны сказы:
- •9. Запішыце нумары, якія абазначаюць:
- •10. Выпшыце нумары сказаў у адпаведнасці з іх будовай:
- •Адзначце, у якім радку ўсе словы з не пішуцца разам:
- •Адзначце, у якім радку ўсе прыслоўі пішуцца разам:
- •6. Патрабаванні да заліку па беларускай мове
- •Пералік прыкладных тэарэтычных пытанняў да заліку па беларускай мове:
- •7. Тэксты для аналізу і развіцця мовы Тэксты для перакладу беларусь
- •Симеон полоцкий
- •Белорусский народ
- •Многообразие языка
- •Знаменитые белорусы
- •Тэксты для аналізу Сказ аб Беларусі.
- •Верасень.
- •Наш Францыск Скарына.
- •Бацька гарадоў беларускіх.
- •1. Растлумачце правапіс выдзеленых слоў.
- •Чарнобыльская катастрофа
- •Тэксты для перакладу
- •1. Основные понятия логистики
- •2.Материальный поток и его свойства. Логистическая операция
- •3. Информационные потоки в логистике
- •4. Функции логистики
- •5. Логистика как фактор повышения конкурентоспособности предприятия
- •9. Словарь логистических терминов
- •10. Правілы беларускай арфаграфіі і пунктуацыі
- •Раздзел і арфаграфія
- •Правапіс галосных
- •§ 2. Літары о, ё
- •§ 3. Літары э, е
- •§ 4. Перадача акання на пісьме
- •§ 5. Правапіс літар о, э, а ў складаных словах
- •§ 6. Перадача якання на пісьме
- •§ 7. Правапіс е, ё, я ў складаных словах
- •§ 8. Прыстаўныя галосныя і, а
- •Глава 2 правапіс зычных § 9. Зычныя літары
- •§ 10. Правапіс звонкіх і глухіх зычных
- •§ 11. Зычныя д, т і дз, ц
- •§ 12. Некаторыя cпалучэнні зычных
- •§ 13. Прыстаўныя і ўстаўныя зычныя
- •§ 14. Нескладовае ў і у складовае
- •§ 15. Нескладовае й
- •§ 16. Падоўжаныя і падвоеныя зычныя
- •Глава 3 правапіс мяккага знака і апострафа
- •§ 17. Змякчальны мяккі знак
- •§ 18. Раздзяляльны мяккі знак і апостраф
- •Глава 4 Правапіс абрэвіятур
- •§ 19. Правапіс абрэвіятур
- •Глава 5 правапіс некаторых марфем
- •§ 20. Аднамарфемныя прыназоўнікі
- •§ 21. Прыстаўкі
- •Глава 6 правапіс вялікай і малой літар
- •§ 23. Агульныя правілы правапісу вялікай і малой літар
- •§ 24. Вялікая і малая літары ў асабовых назвах
- •§ 25. Вялікая і малая літары ў назвах асоб, звязаных з рэлігіямі, назвах міфалагічных і казачных герояў
- •§ 26. Вялікая і малая літары ў геаграфічных і астранамічных назвах
- •§ 27. Вялікая і малая літары ў назвах органаў дзяржаўнай улады і арганізацый
- •§ 28. Вялікая і малая літары ў назвах асоб па пасадах, званнях, тытулах
- •§ 29. Вялікая літара ў назвах дзяржаўных і нацыянальных сімвалаў, помнікаў, рэліквій, узнагарод, прэмій, ордэнаў, грамат, прызоў
- •§ 30. Вялікая і малая літары ў назвах дакументаў, іх зводаў, унікальных прадметаў, твораў
- •§ 31. Вялікая і малая літары ў назвах памятных і знамянальных падзей і дат, перыядаў і эпох
- •§ 32. Вялікая літара ў назвах з двукоссем
- •Глава 7 правілы напісання разам, праз злучок і асобна
- •§ 33. Агульныя правілы напісання разам, праз злучок і асобна
- •§ 34. Складаныя назоўнікі
- •§ 35. Складаныя прыметнікі
- •§ 36. Складаныя лічэбнікі
- •§ 37. Прыслоўі
- •§ 38. Прыназоўнікі, злучнікі, часціцы, выклічнікі
- •§ 39. Правапіс не (ня) і ні
- •Глава 8 правілы пераносу
- •§ 40. Правілы пераносу простых, складаных, складанаскарочаных слоў, умоўных графічных скарачэнняў і іншых знакаў
- •Раздзел іі пунктуацыя
- •Глава 9
- •§ 41. Правілы пастаноўкі кропкі
- •Глава 10 пытальнік
- •§ 42. Правілы пастаноўкі пытальніка
- •Глава 11
- •§ 43. Правілы пастаноўкі клічніка
- •Глава 12 шматкроп'е
- •§ 44. Правілы пастаноўкі шматкроп’я
- •Глава 13 коска ў простым сказе
- •§ 45. Коска паміж аднароднымі членамі сказа
- •§ 46. Коска паміж словамі, якія паўтараюцца
- •§ 47. Коска пры параўнальных зваротах
- •§ 48. Коска пры адасобленых азначальных зваротах і словах
- •§ 49. Коска пры адасобленых акалічнасцях і акалічнасных зваротах
- •§ 50. Коска пры словах і спалучэннях слоў, якія ўдакладняюць або абмяжоўваюць значэнне іншых слоў у сказе
- •§ 51. Коска пры пабочных і ўстаўных канструкцыях
- •§ 52. Коска пры зваротку
- •§ 53. Коска пры выклічніках і гукаперайманнях
- •§ 54. Коска пасля сцвярджальных, адмоўных і пытальных слоў і перад імі
- •Глава 14 коска ў складаным сказе
- •§ 55. Коска ў складаназлучаным сказе
- •§ 56. Коска ў бяззлучнікавым сказе
- •§ 57. Коска ў складаназалежным сказе
- •Глава 15 кропка з коскай
- •§ 58. Правілы пастаноўкі кропкі з коскай
- •Глава 16 двукроп'е
- •§ 59. Правілы пастаноўкі двукроп’я
- •Глава 17 працяжнік
- •§ 60. Правілы пастаноўкі працяжніка
- •Глава 18 дужкі
- •§ 61. Правілы пастаноўкі дужак
- •Глава 19 двукоссе*
- •§ 62. Правілы пастаноўкі двукосся
- •Глава 20 знакі прыпынку пры простай мове і цытатах
- •§ 63. Правілы пастаноўкі знакаў прыпынку пры простай мове і цытатах
- •Глава 21 спалучэнне знакаў прыпынку
- •§ 64. Правілы пастаноўкі спалучэнняў знакаў прыпынку
- •Глава 22 паслядоўнасць знакаў прыпынку пры спасылках
- •§ 65. Правілы паслядоўнасці знакаў прыпынку пры спасылках
4.1 Асноўная літаратура:
-
Беларуская мова. У 2 ч. Ч.1: Фанетыка. Арфаэпія. Графіка. Арфаграфія. Лексікалогія. Фразеалогія. Марфемная будова слова і словаўтварэнне. Марфалогія: падручнік/ Пад агул.рэ.д. Л.М. Грыгор'евай. - Мн.: Выш.шк., 2001. - 318 с.
-
Беларуская мова. У 2 ч. Ч.2: Сінтаксіс: падручнік/ Пад агул.рэ.д. Л.М. Грыгор'евай. - Мн.: Выш.шк., 2001. - 222 с.
Дадатковая літаратура:
Вучэбныя дапаможнікі
-
Кривицкий А.А., Подлужный А.И. Учебник белорусского языка: Для самообразования. - Мн.: Выш. шк., 1994. – 349 с.
-
Беларуская мова: Дапаможнік для абітурыентаў. - Мн.: Выд. У.М.Скакун, 1998. – 384 с.
-
Беларуская мова: Зб.дыктантаў: Вучэб.дапам. - Мн.: Выш. шк., 1998. – 287 с.
-
Куліковіч У.І. Беларускі правапіс: правілы, заданні, кантрольныя работы. - Мн.: «Завігар», 1998. – 280 с.
-
Сучасная беларуская літаратураная мова: Практ.заняткі: Вучэбны дапаможнік /Н.В.Гаўрош і інш. - Мн.: Выш. шк., 1995. – 287 с.
-
Сучасная беларуская літаратурная мова: Марфалогія: Вучэбны дапаможнік /Н.В.Гаўрош, М.Ц.Кавалева, Н.М.Нямковіч і інш./ Пад рэд. праф.М.С.Яўневіча. - Мн.: Выд. У.М.Скакун, 1997. – 288 с.
-
Лепешаў І.Я. Фразеалогія сучаснай беларускай мовы: Вучэб.дапам. - Мн.: Выш.шк., 1998. – 271 с.
-
Курсавыя і дыпломныя працы па беларускай мове: Вучэб.дап./ Пад рэд. Л.С.Васюковіч. - Мн.: Універсітэцкае, 2000. – 248 с.
-
Бордович А.М. и др. Сопоставительный курс русского и белорусского языков: Учеб.пособие. – Мн.: Універсітэцкае,1999. –223 с.
-
Блінава Э.Д. Беларуская мова. - Мн.: Выд. Выш.шк., 1996.
Вучэбна-метадычныя комплексы:
-
Беларуская мова: Вучэбна-метадычны дапаможнік для студэнтаў спецыяльнасци «Правазнаўства» / Грабеншчыкова І.Ф. - Віцебск, 2006. – 95 с.
Навуковая літаратура:
-
Тэорыя і практыка беларускай тэрміналогіі/ Навук.рэд. А.І.Падлужны. - Мн.: Бел.навука, 1999. – 175 с.
-
Беларуская лінгвістыка. Вып. 49 /Рэдкал.: Падлужны А.І. і інш. – Мн.: Беларуская навука, 2000. – 95с.
-
Беларуская лінгвістыка. Вып. 50 /Рэдкал.: Падлужны А.І. і інш. – Мн.: Беларуская навука, 2001. – 96с.
-
Беларуская лінгвістыка. Вып. 51 /Рэдкал.: Падлужны А.І. і інш. – Мн.: Беларуская навука, 2001. – 103 с.
-
Яскевіч А.А. Старабеларускія граматыкі: да праблемы агульнафілал. цэласнасці. – Мн.: Беларуская навука, 2001. – 352 с.
-
Беларуская лінгвістыка. Вып. 52 /Рэдкал.: Падлужны А.І. і інш. – Мн.: Беларуская навука, 2002. – 112 с.
-
Беларуская лінгвістыка. Вып. 53 /Рэдкал.: Падлужны А.І. і інш. – Мн.: Беларуская навука, 2003. – 136 с.
-
Плотнікаў Б.А. Антанюк Л.А. Беларуская мова. Лінгвістычны кампедыум. – Мн.: Інтэрпрэссэрвіс, Кніжны дом, 2003. – 672 с.
-
Лепешаў І.Я. Практыкум па бел.мове: Вучэбны дапаможнік для філал.фак. пед. Ін-таў /Пад рэд. Ф.М.Янкоўскага. - Мн., 1988.
-
Малажай Г.М. Сучасная беларуская мова: Слова. Перыфраза. Фразеалагізм. - Мн., 1992.
-
Цікоцкі М.Я. Стылістыка беларускай мовы. - Мн., 1995.
-
Янкоўскі Ф.М. Гістарычная граматыка беларускай мовы. - Мн., 1989.
-
Яўневіч М.С., Сцяцко П.У. Сінтаксіс сучаснай беларускай мовы. - Мн., 1987.
-
Беларуская мова: Фанетыка. Марфалогія. /Пад рэд.Я.М.Адамовіча. - Мн., 1987.
-
Беларуская мова: Сінтаксіс. Пунктуацыя /Пад рэд.Я.М.Адамовіча. - Мн., 1987.
-
Бурак Л.І. Пунктуацыя беларускай мовы. - Мн., 1982.
-
Кавалева М.Ц., Падгайскі Л.П. Беларуская мова. - Мн., 1986.
-
Камароўскі Я.М. Сучасная беларуская арфаграфія. - Мн., 1985.
-
Каўрус А.А. Стылістыка беларускай мовы. - Мн., 1987.
-
Красней В.П. Лексіка і фразеалогія беларускай мовы. - Мн., 1982.
-
Сучасная беларуская мова: Лексікалогія. Фанетыка. Арфаграфія. - Мн., 1984.
-
Сучасная беларуская мова: Марфалогія. - Мн., 1980.
-
Шакун Л.М. Гісторыя беларускай літаратурнай мовы. - Мн., 1989.
-
Асновы культуры маўлення і стылістыкі: Вучэбны дапаможнік/ У.В. Анічэнка і інш.; Пад рэд.У.В. Анічэнкі. – Мн.: Універсітэцкае, 1992.
-
Организация работы с документами: Учебник/В.А. Кудряев и др. – М., 1998.
-
Бацькаўшчына: Зб.гіст.літ./ Уклад. С.С.Панізнік. - Мн.: Юнацтва, 2000. - 382 с.
-
Беларуская міфалогія: Дапам./ Уклад. У.А. Васілевіч. - Мн.: Універсітэцкае, 2001. - 208 с.
-
Яначкіна Г.С. Зборнік алімпіядных заданняў па беларускай мове і літаратуры: Дапаможнік. - Мн.: Універсітэцкае, 2002. - 159 с.
-
Старычонак В.Д. Беларуская мова: Узоры моўнага аналізу. Трэніровачныя заданні. Тэсты: У дапамогу абітурыентам і школьникам. - Мн.: Выш.шк., 2002. - 172 с.
-
Тэсты: Беларуская мова: Матэрыялы для падрыхтоўкі да цэнтралізаванага тэсціравання/ УА Рэсп.ін-т катролю ведаў.- Мазыр: ТАА ВД "Белы Вецер", 2003. - 117 (3) с.
Слоўнікі:
-
Арашонкава Г.У., Лемцюгова В.П. Слоўнік цяжкасцей баларускай мовы. Мн., 1987.
-
Баханькоў А.Я., Гайдукевіч І.М., Шуба П.П. Тлумачальны слоўнік беларускай мовы:Для сярэдняй школы. 3-е выд. Мн., 1979.
-
Беларуска-рускі слоўнік: У 2 т. 2-е выд. Мн., 1989.
-
Булыка А.М. Слоўнік іншамоўных слоў у 2 т. - Мн., 1999.
-
Клышка М.К. Слоўнік сінонімаў і блізкароднасных слоў. Мн., 1976.
-
Лепешаў І.Я. Фразеалагічны слоўнік беларускай мовы: У 2 т.Мн., 1993.
-
Лабан М.П., Суднік М.Р. Арфаграфічны слоўнік: Для сярэдняй школы. Мн., 1982.
-
Русско-белорусский словарь. В3 т. Мн., 1994.
-
Санько З.Ф. Малы руска-беларускі слоўнік прыказак, прымавак, фразем. Мн., 1991.
-
Сорока В.А. и др. Русско-белорусский словарь делопроизводственной и архивной терминологии. - Мн., 1997.
-
Старычонак В.Д. Слоўнік амонімаў беларускай мовы. Мн., 1991.
-
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы: У 5 т./Пад рэд. Атраховіча А.А. /К.Крапівы/ Мн., 1977-1984.
-
Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: У 5 ч. Мн., 1984-1987.
-
Бичик С.В., Даморацкая А.С. Словарь экономических терминов. – Мн.: Універсітэцкае, 1998.
-
Гаўрош Н.В. Слоўнік эпітэтаў беларускай мовы. - Мн.: Выш.шк., 1998.
-
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы/ Пад рэд.М.Р.Судніка, М.Н.Крыўко. - Мн.: БелЭн, 1999.
-
Гістарычны слоўнік беларускай мовы. Вып.17. Лесничий - Местский/ Пад рэд. А.М.Булыкі. - Мн.: Беларуская навука, 1998.
-
Аксамітаў А. Прыказкі і прымаўкі: Тлумач.слоўнік. - Мн.: Беларуская навука, 2000.
-
Русско-белорусский словарь общеупотребительной лексики/ Сост. Н.Н.Кривко. - Мн.: ООО «Аверсэв», 1999.
-
Готовец О.А., Мясникова В.В. Белорусско-русский и русско-белорусский словарь: 30000 слов. - Мн.: ТетраСистемс, 2001.