3. Вучэбна-метадычная карта дысцыпліны “Беларуская мова (прафесійная лексіка)” (дзенная форма навучання”) Спецыяльнасць “Лагістыка”

№

Тэ-мы

Найменне тэмы, пералік вывучаемых пытанняў

К-сць аўдыт.

заняткаў

Матэрыяль-нае забеспячэнне заняткаў

Літаратура

Форма кантролю

Модуль 1. Беларуская мова і яе месца ў сістэме агульначалавечых і нацыянальных каштоўнасцей.

4

ПЗ

1

Мова і соцыум. Беларуская мова сярод славянскіх моў

1. Паняцце мовы. Гіпотэзы паходжання мовы.

2. Соцыум. Формы беларускай нацыянальнай мовы.

3. Функцыі мовы ў грамадстве. Нацыянальная мова і духоўная культура народа.

4.Характарыстыка славянскай моўнай супольнасці. Агульнаславянская мова - аснова. Вылучэнне ўсходнеславянскай мовы (VI - VII ст. н.э.).

5. Білінгвізм. Аспекты беларуска-рускага білінгвізму.

6. Р/м Мая радзіма – Беларусь.

2

ВМД, табліцы, слайды

[1] с. 5-7, [3], [25], [11], [12], [36], [60].

Апытанне, напісанне самастойнай работы, тэставы кантроль

2

Гістарычныя этапы фарміравання і развіцця беларускай мовы

1. Фарміраванне беларускай народнасці і беларускай мовы (XIV - XVI ст.ст.).

2. Першае беларускае Адраджэнне.

3. Прычыны заняпаду беларускай мовы ў Рэчы Паспалітай.

4. Беларуская мова ў 20-я гады 20 стагоддзя.

5. Моўныя рэформы на Беларусі.

6. «Закон аб мовах». Праграма беларусізацыі. Правілы беларуская арфагарфіі і пунктуацыі.

7. Р/м Гістарычнае мінулае беларускага народа.

2

ВМД

[1], с. 5-12, [3], [25], [11], [12], [36], [60].

Апытанне, напісанне самастойнай работы, тэставы кантроль.

Модуль 2. Лексічная сістэма беларускай літаратурнай мовы

4

3

Лексікалогія. Слова. Лексічнае значэнне слова. Класіфікацыя беларускай лексікі.

1. Лексікалогія. Слова як асноўная адзінка мовы. Лексічнае і граматычнае значэнне слова.

2. Прамое і пераноснае значэнне. Монасемантычныя і полiсемічныя словы.

3. Лексіка паводле паходжання.

4. Агульнаўжывальня лексіка і лексіка абмежаванага ўжытку.

4. Р/м Мой горад. Культурныя здабыткі майго горада.

2

ВМД

[1], с. 69-111, [3], [7], [9], [11], [23], [33], [34], [45], [47], [48], [49], [52], [54], [59], [61], [62]

Апытанне, самастойная работа, тэст.

Падрыхтоўка справаздач аб наведванні культурных устаноў горада

4

Тэрміналогія беларускай мовы. Лексікаграфія.

1. Беларуская тэрміналогія.

2. Гісторыя развіцця беларускай тэрміналогіі. Шляхі ўтварэння тэрмінаў.

3. Лексікаграфія. Тыпы слоўнікаў.

4. Тэрміналагічныя слоўнікі беларускай мовы.

5. Р/м Культурная спадчына беларускага народа.

2

ВМД

[1], с. 69-111, [3], [10], [11], [14], [21], [22], [33], [34], [53].

Франтальнае апытанне, тэставы кантроль, самастойная работа.

Модуль 3. Функцыянаванне беларускай мовы ва ўмовах білінгвізму

6

5

Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі. Асаблівасці фанетычнай сістэмы беларускай мовы. Асноўныя патрабаванні беларускага вымаўлення і правапісу.

1. Білінгвізм як абектыўная рэальнасць у краінах свету.

2. Паняцце моўнай інтэрферэнцыі. Віды інтэрферэнцыі (фанетычная, акцэнтная, лексічная, марфалагічная, сінтаксічная, словаўтваральная).

3. Фанетычная сістэма беларускай мовы.

4. Арфаэпія. Графіка. Асаблівасці беларускага правапісу. Новыя правілы беларускага правапісу.

5. Р/м. Мая будучая прафесія.

2

Табліцы, слайды, ВМД

[1], с. 142 -287, [3], [4], [5 ], [6], [7], [11], [12], [21], [22], [27], [31], [34], [44], [50].

Франтальнае апытанне, тэставы кантроль, самастойная работа.

6

Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі. Асаблівасці марфалагічнай сістэмы беларускай мовы.

1. Назоўнік як часціна мовы.Пастаянныя катэгорыі назоўніка.

2. Асаблівасці скланення назоўнікаў у беларускай мове.

1. 3. Асаблівасці ўтварэння ступеняў параўнання прыметнікаў.

2. 4. Асаблівасці скланення прыметнікаў.

5. Лічэбнік (родавае адрозненне, скланенне лічэбнікаў).

6. Займеннік. Асаблівасці ўтварэння займеннікаў.

7. Асаблівасці спражэння дзеясловаў. Канчаткаў І і ІІ спражэння дзеясловаў у 3-й асобе адзіночнага ліку.

8. Асаблівасці ўтварэння дзеепрыметнікаў і дзеепрыслоўяў, варыянтнасць словаўтваральных форм дзеепрыметнікаў.

3. Р/м Славутыя беларускія мовазнаўцы (Мае славутыя землякі).

2

Табліцы, слайды, ВМД

[1], с. 142 -287, [3], [7], [8], [12], [21], [27], [35], [42].

Праверка пад-

рыхтаваных

матэрыялаў.

7

Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі. Асаблівасці беларускага сінтаксісу.

1. 1. Просты сказ. 2. Складаны сказ.

3.Асаблівасці кіравання дзеясловаў і выкарыстання прыназоўніка.

4. Ужыванне прыназоўнікаў праз, да, паводле; асаблівасці пабудовы пытальнага сказа з часціцай ці; спалучэнне лічэбнікаў два, тры, чатыры з назоўнікамі).

5. Р/м Эканоміка Беларусі і шляхі яе развіцця.

2

Табліцы, слайды

[2], [5], [7], [11], [21], [22], [26], [28], [29].

Праверка пад-рыхтаваных матэрыялаў.

Модуль 4. Функцыянальныя стылі маўлення

10

8

Функцыянальныя стылі беларускай мовы

1. Стылістыка як лінгвістычная дысцыпліна.

2. Агульная характарыстыка навуковага стылю.

3. Агульная характарыстыка афіцыйна-дзелавога стылю

4. Агульная характарыстыка публіцыстычнага стылю.

5. 3. Р/м Знакамітыя дзеячы беларускай навукі.

2

Табліцы, слайды

[1], [21], [24], [32], [37].

Апытанне, са-мастойная работа.

9

10

Навуковы стыль

Навуковы тэкст. Моўныя сродкі навуковага стылю

1. Навуковы стыль і яго функцыянальна-камунікатыўныя характарыстыкі.

2. Сістэма моўных сродкаў навуковага стылю.

3. Марфалагічныя асаблівасці навуковага стылю.

4. Асаблівасці сінтаксісу навуковага стылю.

5. Р/м Вышэйшая адукацыя ў Беларусі.

Структура і моўнае афармленне. Сістэма жанраў навуковай літаратуры.

1. Жанравая разнастайнасць навуковага тэксту і вуснага выступлення .

2. Кампазіцыйна-стуктурная арганізацыя навуковага тэксту.

3. Лексіка-граматычныя сродкі арганізацыі навуковага тэксту.

4. Сродкі сувязі на ўзроўні сказаў, абзацаў, адрэзкаў тэксту.

5. Кампазіцыйна-структурны і лексіка-граматычны аналіз тэкстаў па спецыяльнасці.

6. Кампазіцыйна-змястоўная і лінгвістычная арганізацыя анатацыі, рэферата.

7. Жанр рэзюмэ і яго асаблівасці.8. Даведачна-бібліяграфічны апарат навуковай літаратуры. Афармленне цытат.

8. Р/м Мая будучая прафесія.

2

2

Табліцы, слайды, камп’ютэрная прэзентацыя.

[1], [21], [24],

[32], [37].

Самастойная работа.

11

12

Афіцыйна-справавы стыль

Рысы і моўныя сродкі афіцыйна-справавога стылю.

1. Асноўныя рысы афіцыйна-справавога стылю.

2. Моўныя сродкі афіцыйна-справавога стылю.

3. Р/м. Пераклад тэкстаў афіцыйна-справавога стылю.

Структура і моўнае афармленне. Віды афіцыйна-справавых тэкстаў. Справавыя лісты.

1. Лексіка-граматычныя асаблівасці мовы справавых папер і службовых дакументаў.

2. Групы афіцыйна-справавых дакументаў. Правілы іх афармлення.

3. Спосабы выкладання матэрыялу ў дакуменце: канстатацыя, паведамленне, апісанне.

4. Класіфікацыя справавых лістоў.

5. Кампазіцыя, моўныя канструкцыі справавых лістоў

6. Р/м. Складанне тэкстаў афіцыйна-справавога стылю.

2

2

Камп’ютэрная прэзентацыя, ВМД

[1], [21], [24], [32], [37]. [53], [57], [38].

Апытанне, са-мастойная работа.

Модуль 5. Культура прафесійнага маўлення

2

13

Маўленне. Культура маўлення. Моўныя нормы. Тэхніка і выразнасць маўлення. Публічнае выступленне. Маўленчы этыкет і культутра зносін

1. Мова і маўленне. Прафесійна арыентаванае маўленне.

2. Культура маўлення.

3. Асноўныя камунікатыўныя якасці маўлення. Правільнасць маўлення і моўныя нормы.

4.Тэхніка і выразнасць маўлення.

5. Узаемадзеянне вербальных і невербальных сродкаў маўлення.

6. Публічнае выступленне. Асноўныя якасці-паказчыкі паспяховага выступлення.

7. Маўленчы этыкет і культура зносін.

Р/м. Падрыхтоўка публічнага выступлення.

2

ВМД,

слайды

[37].

Франтальнае апытанне.

Разам

26

№

Тэ-мы

Найменне тэмы, пералік вывучаемых пытанняў

К-сць аўдыт.

заняткаў

ПЗ

Матэрыяль-нае забеспячэнне заняткаў

Літаратура

Форма кантролю

Модуль 1. Беларуская мова і яе месца ў сістэме агульначалавечых і нацыянальных каштоўнасцей.

2

1

Мова і соцыум. Беларуская мова сярод славянскіх моў

1. Паняцце мовы. Гіпотэзы паходжання мовы.

2. Соцыум. Формы беларускай нацыянальнай мовы.

3. Функцыі мовы ў грамадстве. Нацыянальная мова і духоўная культура народа.

4.Характарыстыка славянскай моўнай супольнасці. Агульнаславянская мова - аснова. Вылучэнне ўсходнеславянскай мовы (VI - VII ст. н.э.).

5. Білінгвізм. Аспекты беларуска-рускага білінгвізму.

6. Р/м Мая радзіма – Беларусь.

На самаст.вы-вучэнне

Табліцы, слайды, камп’ютэрная прэзентацыя

электронны дапаможік

[1] с. 5-7, [3], [25], [11], [12], [36], [60].

Адказ на пытанін да тэмы, падрыхтоўка да заліку

2

Гістарычныя этапы фарміравання і развіцця беларускай мовы

1. Фарміраванне беларускай народнасці і беларускай мовы (XIV - XVI ст.ст.).

2. Першае беларускае Адраджэнне.

3. Прычыны заняпаду беларускай мовы ў Рэчы Паспалітай.

4. Беларуская мова ў 20-я гады 20 стагоддзя.

5. Моўныя рэформы на Беларусі.

6. «Закон аб мовах». Праграма беларусізацыі. Правілы беларуская арфагарфіі і пунктуацыі.

7. Р/м Гістарычнае мінулае беларускага народа.

2

электронны дапаможік

[1], с. 5-12, [3], [25], [11], [12], [36], [60].

Апытанне, напісанне самастойнай работы, тэставы кантроль.

Модуль 2. Лексічная сістэма беларускай літаратурнай мовы

3

Лексікалогія. Слова. Лексічнае значэнне слова. Класіфікацыя беларускай лексікі.

1. Лексікалогія. Слова як асноўная адзінка мовы. Лексічнае і граматычнае значэнне слова.

2. Прамое і пераноснае значэнне. Монасемантычныя і полiсемічныя словы.

1. 3. Лексіка паводле паходжання.

2. 4. Агульнаўжывальня лексіка і лексіка абмежаванага ўжытку.

5. Р/м Мой горад. Культурныя здабыткі майго горада.

На самаст.вы-вучэнне

электронны дапаможік

[1], с. 69-111, [3], [7], [9], [11], [23], [33], [34], [45], [47], [48], [49], [52], [54], [59], [61], [62]

Адказ на пытанін да тэмы, падрыхтоўка да заліку

4

Тэрміналогія беларускай мовы. Лексікаграфія.

1. Беларуская тэрміналогія.

2. Гісторыя развіцця беларускай тэрміналогіі. Шляхі ўтварэння тэрмінаў.

3. Лексікаграфія. Тыпы слоўнікаў.

4. Тэрміналагічныя слоўнікі беларускай мовы.

5. Р/м Культурная спадчына беларускага народа.

На самаст.вы-вучэнне

ВМД,

Электронны дапаможнік

[1], с. 69-111, [3], [10], [11], [14], [21], [22], [33], [34], [53].

Адказ на пытанін да тэмы, падрыхтоўка да заліку

Модуль 3. Функцыянаванне беларускай мовы ва ўмовах білінгвізму

2

5

Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі. Асаблівасці фанетычнай сістэмы беларускай мовы. Асноўныя патрабаванні беларускага вымаўлення і правапісу.

1. Білінгвізм як абектыўная рэальнасць у краінах свету.

2. Паняцце моўнай інтэрферэнцыі. Віды інтэрферэнцыі (фанетычная, акцэнтная, лексічная, марфалагічная, сінтаксічная, словаўтваральная).

3. Фанетычная сістэма беларускай мовы.

4. Арфаэпія. Графіка. Асаблівасці беларускага правапісу. Новыя правілы беларускага правапісу.

5. Р/м. Мая будучая прафесія.

2

Табліцы, слайды ВМД,

Электронны дапаможнік

[1], с. 142 -287, [3], [4], [5 ], [6], [7], [11], [12], [21], [22], [27], [31], [34], [44], [50].

Франтальнае апытанне, тэставы кантроль, самастойная работа.

6

Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі. Асаблівасці марфалагічнай сістэмы беларускай мовы.

1. Назоўнік як часціна мовы.Пастаянныя катэгорыі назоўніка.

2. Асаблівасці скланення назоўнікаў у беларускай мове.

4. 3. Асаблівасці ўтварэння ступеняў параўнання прыметнікаў.

5. 4. Асаблівасці скланення прыметнікаў.

5. Лічэбнік (родавае адрозненне, скланенне лічэбнікаў).

6. Займеннік. Асаблівасці ўтварэння займеннікаў.

7. Асаблівасці спражэння дзеясловаў. Канчаткаў І і ІІ спражэння дзеясловаў у 3-й асобе адзіночнага ліку.

8. Асаблівасці ўтварэння дзеепрыметнікаў і дзеепрыслоўяў, варыянтнасць словаўтваральных форм дзеепрыметнікаў.

6. Р/м Славутыя беларускія мовазнаўцы (Мае славутыя землякі).

На самаст.вы-вучэнне

ВМД,

Электронны дапаможнік

[1], с. 142 -287, [3], [7], [8], [12], [21], [27], [35], [42].

Адказ на пытанін да тэмы, падрыхтоўка да заліку

7

Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі. Асаблівасці беларускага сінтаксісу.

2. 1. Просты сказ. 2. Складаны сказ.

3.Асаблівасці кіравання дзеясловаў і выкарыстання прыназоўніка.

4. Ужыванне прыназоўнікаў праз, да, паводле; асаблівасці пабудовы пытальнага сказа з часціцай ці; спалучэнне лічэбнікаў два, тры, чатыры з назоўнікамі).

5. Р/м Эканоміка Беларусі і шляхі яе развіцця.

На самаст.вы-вучэнне

Табліцы, слайды

ВМД,

Электронны дапаможнік

[2], [5], [7], [11], [21], [22], [26], [28], [29].

Адказ на пытанін да тэмы, падрыхтоўка да заліку

Модуль 4. Функцыянальныя стылі маўлення

2

8

Функцыянальныя стылі беларускай мовы

1. Стылістыка як лінгвістычная дысцыпліна.

2. Агульная характарыстыка навуковага стылю.

3. Агульная характарыстыка афіцыйна-дзелавога стылю

4. Агульная характарыстыка публіцыстычнага стылю.

5. 3. Р/м Знакамітыя дзеячы беларускай навукі.

2

ВМД,

Электронны дапаможнік слайды

[1], [21], [24], [32], [37].

Апытанне, са-мастойная работа.

9

10

Навуковы стыль

Навуковы тэкст. Моўныя сродкі навуковага стылю

1. Навуковы стыль і яго функцыянальна-камунікатыўныя характарыстыкі.

2. Сістэма моўных сродкаў навуковага стылю.

3. Марфалагічныя асаблівасці навуковага стылю.

4. Асаблівасці сінтаксісу навуковага стылю.

5. Р/м Вышэйшая адукацыя ў Беларусі.

Структура і моўнае афармленне. Сістэма жанраў навуковай літаратуры.

1. Жанравая разнастайнасць навуковага тэксту і вуснага выступлення .

2. Кампазіцыйна-стуктурная арганізацыя навуковага тэксту.

3. Лексіка-граматычныя сродкі арганізацыі навуковага тэксту.

4. Сродкі сувязі на ўзроўні сказаў, абзацаў, адрэзкаў тэксту.

5. Кампазіцыйна-структурны і лексіка-граматычны аналіз тэкстаў па спецыяльнасці.

6. Кампазіцыйна-змястоўная і лінгвістычная арганізацыя анатацыі, рэферата.

7. Жанр рэзюмэ і яго асаблівасці.8. Даведачна-бібліяграфічны апарат навуковай літаратуры. Афармленне цытат.

8. Р/м Мая будучая прафесія.

На самаст.вы-вучэнне

Табліцы, слайды, камп’ютэрная прэзентацыя.

ВМД,

Электронны дапаможнік

[1], [21], [24],

[32], [37].

Самастойная работа.

11

12

Афіцыйна-справавы стыль

Рысы і моўныя сродкі афіцыйна-справавога стылю.

1. 1. Асноўныя рысы афіцыйна-справавога стылю.

2. 2. Моўныя сродкі афіцыйна-справавога стылю.

3. 3. Р/м. Пераклад тэкстаў афіцыйна-справавога стылю.

Структура і моўнае афармленне. Віды афіцыйна-справавых тэкстаў. Справавыя лісты.

1. Лексіка-граматычныя асаблівасці мовы справавых папер і службовых дакументаў.

2. Групы афіцыйна-справавых дакументаў. Правілы іх афармлення.

3. Спосабы выкладання матэрыялу ў дакуменце: канстатацыя, паведамленне, апісанне.

4. Класіфікацыя справавых лістоў.

5. Кампазіцыя, моўныя канструкцыі справавых лістоў

6. Р/м. Складанне тэкстаў афіцыйна-справавога стылю.

На самаст.вы

вучэнне

Камп’ютэрная прэзентацыя, ВМД,

Электронны дапаможнік

[1], [21], [24], [32], [37]. [53], [57], [38].

Адказ на пытанін да тэмы, падрыхтоўка да заліку

Модуль 5. Культура прафесійнага маўлення

13

Маўленне. Культура маўлення. Моўныя нормы. Тэхніка і выразнасць маўлення. Публічнае выступленне. Маўленчы этыкет і культутра зносін

1. Мова і маўленне. Прафесійна арыентаванае маўленне.

2. Культура маўлення.

3. Асноўныя камунікатыўныя якасці маўлення. Правільнасць маўлення і моўныя нормы.

4.Тэхніка і выразнасць маўлення.

5. Узаемадзеянне вербальных і невербальных сродкаў маўлення.

6. Публічнае выступленне. Асноўныя якасці-паказчыкі паспяховага выступлення.

7. Маўленчы этыкет і культура зносін.

Р/м. Падрыхтоўка публічнага выступлення.

На самаст.вы

вучэнне

ВМД,

Электронны дапаможнік

[37].

Адказ на пытанін да тэмы, падрыхтоўка да заліку

Разам

6