4.1. Орта ғасырлар басындағы Еуропадағы әлеуметтік-экономикалық ситуация

4.2. Ортақ Еуропалық кеңістіктің құрылуындағы нормандықтардың рөлі

4.3. Сауда жолдары және «білім жолындағы саяхаттар»

Ортағасырлардағы V-XV ғасыр экономикалық себептерге байланысты саяхаттар саны қысқара түсті. Еуропа елдеріндегі соғыстар жол торларын қонақ үйлердің бұзылыуына әкеп соқты. Тек 6-8 ғасыр қажылық туризм пайда бола бастады. Ортағасырларда Еуропада адамдардың қозғалысы крестілік жорықтар кезінде жүрді. Бұл жорықтар кезінде жүрді. Бұл жорықтар Еуропалық рыцарлармен көпестердің басқалардың байлықтары мен территориясын жуалап алу мақсатындағы жорықтар. Олардың соңынан шығысқа қарай қажылар, улиелер қозғала бастады. Ортағасырдардағы саяхаттардың діни факторы христиандық пен мұсылмандықтың киелі жерлерге бас июі. Алғашқы қажалық саяхаттардың ұйымдастырылуы 4 әлемдік діннің қалыптасуымен байланысты. Жекелік және топтық саяхаттар соңғы 1300 жылда қажылық туризмнің қалыптасуына әкеліп соқтырды. Бұл әсіресе ислам дінің пайда болуымен байланысты. 7 ғасырда Аравияда әлемдік дін пайда болу уақыты енгізілді. Бұл будддизм мен христиан дінінен кейінгі 3 болып табылад. Бұл сөз «Өэін-өзі аллаға тапсыру», «Бағыну» дегенді білдіреді. Мұсылмандардың 6 міндетінің ішінен Меке мен Мадинаға қажылық жасау міндет болып кірді. Уақыт өкен сайын жер шарында мұсылмандардың саны өсе бастады. Соған сәйкес қажыға барушылардың саны өсті. Қазіргі кезде әлемдегі мұсылмандар саны 1 млрд. 126 мың адам болса қажылық туризм мүмкіндігі жоғары екендігін көруге болады. 11 ғасырда христиандар қажылығы Иерусалим қаласына бағытталды. Әр түрлі әлемдік дінге сенетін қажылардан жеке мақсаттарына байланысты Батыс Еуропалық феодалдардың Шығыс Жерорта теңізі елдеріне жасаған әскери колоннаның қозғалысымен байланысты. Бұл қозғалыстар тарихта крестілік жорықтар деген атпен қалды. (1906-1279)

Крестілік жорықтардың басты мақсаты. Батыстын феодалдарының жаңа жерлерді тартып алу және кіріс көлемін арттыру және т.б. себептер болды. 1071 Жылы түрік селжұқтары Иерусалимді жаулап алды және қажылардың қажалық жерлерге келуіне тиым салды. Сондықтан да 1095 жылы шіркеулік Соборда II Урбан папа Иерусалимдағы құдай табытын босатуға үкім шы,арады. 1096-1270 жылдарда 8 крестілік жорықтар жүрді. Оның ішінде балалар крестілік соғыстардың аяғы Еуропалықтардың Шығыс мәдениетін бейімделуі, саудалық дамуы осы аймаққа саяхат жасаушылар санының өсуіне әкеліп соқтырды.

Ренесанс және білім беру кезеңі. Діни мотивтерді әлсірете түсті де, жорықтардың жеке сипатына және білім беру бағытын күшейтті. Ортағасырларда ғылымының дами бастауы, университеттердің ұйымдастырылуы . XIII ғасырдан бастап Еуропада студенттер саяхатының пайда болуына көрсетті. Ол студенттер Италиандық университтерге т.б. елдерге оқу мақсатында саяхат жасады. Діни мәдениет және универитеттін орталықтар мен байланысты миграциялар көпшілік туристерді жалпы санының орта ғасырлардағы соңына қарай кезеңдік құрайды.

Ортағасырларда бай адамдар шиналы орындарға саяхат жасады.

Өзін-өзі тексеру үшін сұрақтар:

1. Қай жылы Томас Кук Ланкастерден Лонгобургке темір жолдық құрамасымен

серуенге аттанды?

2. Сауда, мәдени байланыстардың даму қарқыны?

3. Христофор Колум ашулары?

Ұсынылатын әдебиеттер:

І. Вуколов В.Н. История и теория международного туризма. Алматы-2002.

2. Биржаков М.В. Введение в туризм.СПб Герда-1999.

З. Долженко Г.П. История туризма в дореволюционной России и СССР.Ростовно-Дону, 1988

4.Ердавлетов С.Р. Истрия туризма. Развитие и научное изучение.Алматы-2003

5. Накатков Ю.С.История туризма Казакстана. Алматы-2001

6. Шаповал Г.Ю.История туризма. Минск-1999.

7. Соколова М.С, История туризма.Минск-2002

№5 дәріс - 2 сағат.

Тақырыбы: Орта ғасырлық Шығыстағы туризм және саяхат.

Мақсаты: Халықаралық орта ғасырлық Шығыстағы туризмге сипаттама беру.