9.2. XVIII - XIX ғасырдың соңында Ресейдегi туристтiк-экскурсиялық iсiнiң қалыптасуы және дамуы

II-шi Александраның жаңа қатынастардың Ресейiндегi құрылысының жол ашқан реформаларының толқынында Ресейдегi жаппай саяхаттарының дәуiрi. 1861 жылдың шаруа реформасымен сәйкес, помещиктерiне 1864 жылында ендi ар жағында замандары бойынша үлкен жердiң шаруаларына дворяндардың бiр бөлiгi, Еуропаны қарауға шетелге қадала қарады, тапсырған ақшаларын өтем ретiнде төлейдi.

Туристтердің саны 19 ғасырдың 70-80-шi жылдарда «жаңа орыс» толықтырады: реформаланған кәсiпкер, инженерлер. Өнеркәсiптiк және сауда кәсiпорыны, жазушы Н.Қарамзиндар қызметшiлер - (1789-1790 ) - орыс саяхатшысының хаты.

Келген саяхатшылар үшiн бiрiншiсi «Иматра АҚ»-ы болатын арнайы фирмалар жасалады.

1869 жыл – «Ресей бойынша жол көрсеткiшi шығарылған» және көлiктiң барлық түрлерi, телеграф, сонымен бiрге датаны нұсқауы бар көп батыстық елдердiң темiр жолы, табылуды уақыт жолда, баға, Еуропа барлық пароход шаруашылығы және бас парталар атап көрсетiлгенi.

1885 жылдың сәуiрiнде - саяхаттардың ұйымдастырушысы өз мойнына алатын шарттардың тiзiмi және ол мұндай сапарлардың қатысушыларына iлiгетiн қызметтер болатын Мопольде Липсонның жарығы қоғамдық саяхаттар үшiн Алғашқы кәсiпорынның Ресейiндегi атауымен есептеген кiтапша барлық елдерде жарыққа шығады. Бұл осы Ресейдегi бiрiншi шығарулары.

Бiрiншi тау клуб, 4 британдық тау турист 1857 жылдың 13 тамызы альпiлiк төбелердiң бiрiне шығу Альпiлiк клубтi елде жасауға шешуге ойдағыдай бiтiрiп жасалды.

Бiрiншi альпiлiк клуб Ресейлерде Тифлиста 1877 жылда қызметi ғылыми үлкен дәрежеде болатын жаратылыс тануды Кавказ қоғамында (40 адам) клубтың мүшелерiнiң аз санымен және клубтың болуын уақытқа бiрнеше жеке экскурсиялар болды.

1902 жылда есебiнде зерттеу және экскурсиялық жұмыс және Кавказға кiрген қырымдық - Кавказ клубына атын өзгерту туралы шешiм қабылдаған. 1901 жылдың 23 сәуiрi альпинизмның географтар және әуесқойларының топтарын топтаcқан Орыс тау қоғамының құрылтай жиналысы Мәскеу тұрғыны және Петербург негiзiнен өтедi. Көрнектi ресейлiк ғалым-- ең iрi географ, археолог және антрополог Д.Н.Анугиннің белсендi қатысуын клубтiң жұмысында;

-табиғат зерттеушi, биосфера туралы қазiргi геохимия, биогеохимия, оқуды бастаушы келешек;

-В.И.Вернадский - Орыс географиялық қоғамының вице-Президентi, зерттеушi Тянь ең көрнектi географ - Шань-П.П.Семенов.;

-ең iрi геолог және географ-И.В.Мушкетов.

Кавказ солтүстігінде туризмнің дамуындағы маңызды рөлi пайда болған тау Пятигорск қала қоғамын 1902 Кавказ жылда, РГО-ға қарағанда Ресейдегi белгiлiден кемi ойнады, өйткенi өз қызметiн Кавказ минералды суларының демалушы қалаларында экскурсиялық қызмет көрсетуiмен шек қойды.

1909 жылда 3 жыл өмiр сүрген Владикавказдың тау клубын Владикавказда политехникалық қоғамында жасалды. Клубпен бiркүндiк, екi күндiк және көп күндiк саяхаттардың 21 маршруты жасалып, сонымен бiрге Қазыбек және Эльбруске шығудың көптеген жақсы дайын тұрған топтарының шығуын жасайтын болды. Ішкi iстер министрiнiң шешiмi бойынша Петербургтегi 1895 жылдың 15 сәуiрi велосипедшi-туристтердiң қоғамының құрылтай жиналысында өттi,тап солдың датасы қалай ресейлiк туризмнiң бастау болғанын дәл қазiр қабылданған.

Велосипед осылай 19 ғасырдың 80-шi жылдың Ресейдегi жаппай туризмінің дамытуына айшылықтағы ыңғайлы және жедел саяхатының бай адамдардың ермегiден құралға айналып кетуге, сонымен бiрге алыс қорша серуендер үшiн мүмкiндiк туғызды.

Болудың алғашқы күндерден бастап, туристтiк және жол маршруттардың вело белсендi насихаттауын қоғам, велосипед журнал өз баспа органы арқылы, сонымен бiрге мақсатымен (1900-135 қала) қоғамның жаңа мүшелерiнiң тартуы қатарда болатын Ресей қалалары комитеттер көпшiлiгiнде жасалды.

Қоғамды 1899 Орыс жылда тұңғыш рет вело туристтар, Туристтiк қоғамдардың Халықаралық лигаларына кiретiн және Ресейдегi жасауы бойынша маңызды мiндеттер өзiне қабылдайтын туризмнің Люксембург халықаралық конгрессiнде жинағы туризмнің тәжiрибесiмен шетелге iстеп шығарған.

Кавказға мүдде өзi Ресейде ғана емес, қашық оның шегiнен шыққанда, Германия және (германдық Кавказ клубi) әсiресе Австрияда де өрiстедi.

Кавказда туризмнің мадақтауын Бас комитетiнiң Тифлисiнде 1912 жылында жасауына Кавказындағы туристтiк қозғалысының өсуi өлкедегi хал-жағдайларды жеңiлдiк және туристтердің орын ауыстыруы үшiн құралды.

Комитет, туристтiк мақсаттар Кавказ қуғыншы (қоғам ) барлық ұйымдарды топтастыруы, және аудан бұл көлемдi Көрiктiң туризмнiң дамытуы бойынша ресми басқаратын орталық болуы керек.

Бұдан басқа, жоғары дәрежелi - клубтың маңызды есебiмен Кавказдың сыртындағы темiр жолдарға пойыздардың санының үлкеюi, шығару әскери - Грузиндiк және әскери - Осетин жолдарының орын ауыстыруды үлкею толық болды.