- •3. Емдеу-дәрігері жұмысында микробиологияның атқаратын ролі.
- •4. Микроорганизмдердің морфлогиясы
- •Циль-Нильсен әдісімен бояу
- •. Микроорганизмдерді дақылдандыру үшін арнайы анаэробты жағдайды жасау әдістері.
- •1. Физикалық – арнайы оттегісіз қоспа қосылған ауаны ығыстыру (көбіне- n,- 85%, со2
- •4. Қоректік орталарда микроорганизмдерді дақылдандыру принциптері
- •5. Қоректік ортаға қысқаша сипаттама
- •Жіктелуі
- •Вирусты өсіру тәсілі
- •Вирустарға қарсы иммунитет
- •Вирустық инфекциялардың лабораторлық
- •Химиятерапиялық препараттар Антибилтиктер
- •Ауыз қуысының микрофлорасы
- •Асқазан-ішек трактысының микрофлорасы
- •Қалыпты микрофлораның физиологиялық қызметтері
- •Судың санитарлық микробиологиясы Судағы микрофлора
- •Қалыпты микрофлораның адамның әртүрлі ауруларының этиологиялық факторы
- •Бактериялардың патогендігі. Патогендік факторлары мен оларды генетикалық бақылау ерекшеліктері. Патогендік және вируленттілік.
- •Экзотоксиндердің негізгі қасиеттері.
- •Антидене
- •Иммунотерапея
- •2.Бактериялық, вирустық және сарысулық препараттар
- •3.Вакциналар типтері
- •4. Жұқпалы аурулардың иммундық емдеуі
- •5. Қр егу күнтізбесін
- •Менингококктар Менингококкалы инфекцияларды” микробиологиясы
- •Гонококктар
- •Эшерихиоздардың микробиологиясы
- •Морфологиясы
- •Дақылдық қасиеттері
- •Ферментативтік қасиеттері
- •Антигендік құрылысы
- •Физикалық және химиялық факторларға төзімділігі
- •Шигеллалар тудыратын аурулар
- •Морфологиясы
- •Дақылдық қасиеттері
- •Патогенді факторлары:
- •Серологиялық идентификация
- •Сальмонеллалар тудыратын аурулар
- •1Ш сүзегі мен парасүзектердің патогенезі
- •Морфологиясы
- •Дақылдық қасиеттері
- •Ферментативтік қасиеттері
- •Сальмонеллалардың жіктелуі (антигендік құрылысы)
- •Физикалық және химиялық факторларға төзімділігі.
- •Патогенді факторлары
- •Vіbrіo тұқымдастығы Медициналық маңыздылығы жоғары вибриондар - Vіbrіo cholerae, V.Parahaemolytіcus, V.Vulnіfіcus.
- •Морфологиясы
- •Дақылдық қасиеттері
- •Ферментативтік қасиеттері
- •Микроаэрофилді грам(-) таяқшалар (Campylobacter және Helіcobacter туыстастықтары)
- •Helіcobacter туыстастығы
- •Дифтерия микробиологиясы.
- •Көкжөтел және паракөкжөтел микробиологиясы
- •Патогенді анаэробтар
- •Газды гангренаның микробиологиясы.
- •Сіреспенің микробиологиясы.
- •Ботулизмнің микробиологиясы
- •Сібір түйнемесі микробиологиясы.
- •Патогенді спирохеталар
- •Мерез (сифилис, люэс).
- •Микоплазма
- •Хламидия
- •Орнитоз қоздырғышы (c.Psittci)
- •Ортомиксовирустар.
- •Грипп вирусы
- •Табнғи шешек вирусы
- •Арбовирустар
- •Адамның иммундытапшылык вирусы
- •Житс-ке қарсы вакцина
- •Қарапайым герлес (үшық) вирусы.
- •Цнтомегалия внрусы
- •Аусыл (нщур) вирусы
- •Герпесвирус құрылысы Энтеровирусты инфекциялардың қоздырғыштары: ротавирустар, энтеровирустар, тогавирустар, рабдовирустар.
- •Калицивирустар
- •Микоздардың сипатгамасы
- •Безгек коздырғыштары
- •Амебиаз қоздырғышы
- •2.Сурет Қарпайымдылар морфологиясы.
- •1. Лейшманиялар (а — дақылдағы промастигота , б – тіндегі амастигота ). 2. Trypanosoma gambiense. Қан жұғыны. 3. Trichomonas vaginalis. Уретра бөліндісі. 4. Lamblia intestinalis. Вегетативті формасы.
- •Қарапайымдылардың жіктелуі
- •Патогенді амеба
- •Лямблия
Helіcobacter туыстастығы
Алғашқы мәліметтер 1983-1984ж. бойынша жедел гастродуодениті бар науқастардың асқазанның шырышты қабатында кездесетін имектелген бактериялар табылған. Алғашқы “асқазандық” кампилобактерлерді Австралияда 1982ж. анықтаған; сау адамдар асқазандарында кездеседі екен. Адамға патогенді түрі - Нelіcobacter pylorі.
Морфологиясы
Қысқа, имектелген немесе оралған бактериялар; грам(-); орташа мөлшері - 2.5-4х0.5 мкм; қозғалғыш (лофотрихтер); талшықтары - 4-5, көбіне олар чехолмен қапталған және шеттерінде бүршіктері бар. Бактерияның клетка қабырғасында май қышқылдары бар - гексадекан, октадецен, гексадецен қышқылдары.
Дақылдық қасиеттері.
Микроаэрофилді жағдайларда жақсы өседі; аэробты және анаэробты жағдайда өспейді. Оптималді температурасы 370С, бірақ көптеген түрлері 33-410С өседі; 25-280 және 420С өспейді. Оптималді қоректік орталары - қанды агар және шоколадты агар, сонымен қатар, гемині жоқ 10% сарысулы ортада да өседі (басқа кампилобактерлерден ерекшелігі). Глицерин, өт тұздары және NaCl (2.0-3.5%) қосылған қоректі орталарда өспейді. Кей штаммдардың гемолитикалық активтілігі жоғары (-гемолиз), гиппуратты гидролиздей алмайды.
48-72 сағатта тығыз қоректі ортада ұсақ, мөлдір жылтыр колониялар түзеді, біраз уақыт өткен соң колониялар кокка тәрізді формаға ауысады.
Сұйық қоректік орта сәл лайланып, аспан-көгілдір-сұр түсті қабықша түзеді.
Биохимиялық қасиеттері
Оксидаза+, каталаза+, уреаза+, транспептидазды және фосфатазды активтілігі бар; Н2S түзеді; нитратты редуцирлемейді; сүтті ірітпейді, глюкозаға инертті.
Антигендік құрылысы толық зерттелмеген. О-Аг мен Н-Аг бар
Патогенезі
Жедел гастриті немесе созылмалы түрі қозған науқастарды зерттегенде, қабыну ошақтарынан көп мөлшерде бактериялар табылған. Кілегей арасынан өтіп хеликобактерлер эпителиалді клеткаларға жабысады, шырышты қабаттың криптері мен бездеріне енеді. Бактериялардың активтілігі шырышты қабаттың қабырғасын бұзады, нәтижесінде асқазан сөлі мүшенің қабырғасынан сыртқа шығады. Хеликобактердің Аг (ЛПС) нейтрофилдердің миграциясын белсендіреді, жедел қабыну процесі дамиды. Хеликобактерлер клеткааралық жолда орналасуы хемотаксис пен қан клеткалары бұзылғанда шыққан мочевина мен геминмен байланысты. Бактериялық уреаза әсерінен мочевина аммиакқа ауысады, ал аммиак асқазан мен он екі елі ішектің шырышты қабатын зақымдайды.
Клиникалық көріністері
Гастродуаденит симптомдарына ұқсас. Пациент дәрігерге эпигастрий аймағы тұрақты ауырғанына шағымданады. Бұл жағдай метронидазол мен фуразолидон қолданған соң іш ауруы басылады.
Инкубациялық кезеңі - 7 тәулік. Ауру науқаспен қатынаста болғанда жұғуы мүмкін (балалар мен жасөспірімдер арасында).
Жедел кезеңінде асқазан сөлінің рН өзгереді, 40-50% пациенттерде - лоқсу мен құсу байқалады; 3 айдан соң созылмалы гастрит дамиды, кейінірек жаралы гастродуоденит симптомдары.
Лабораториялық диагностика.
Helіcobacter pylorі асқазан мен оң екі елі ішектің шырышты қабатынан алған биоптаттан бөлу.
Бактериялар гематоксилин-эозин немесе Уортин-Старри бойынша күміспен боялған гистологиялық препараттарда жақсы көрінеді; акридин оранжпен боялған препараттарда өте жақсы көруге болады.
қозғалғыштығын анықтау үшін фазды-контрастты микроскопия қолдануға болады.
Хеликобактерлердің уреаздық активтілігін клотестте анықтайды.
Дақылдың таза өсіндісін алу үшін басқа микрофлораны тежейтін антибиотиктер (цефсулодин, амфотерицин) қосылған қанды агар қолданады.
ИФА, РСК жүргізіледі.
Емі.
Метронидазол, фуразолидон. Амоксиклава, цефокситин, эритромицин қолдануға болады, соңғысын тетрациклинмен ауыстыруға да болады.
Иллюстративті материал
Холерный вибрион. Окраска эозином, ув.х1000.
Электронная микроскопия холерного вибриона
Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
Аса қауыпты инфекция дегеніміз не?
Эпидемия, пандемия дегеніміз не?