- •2019-2020 O’quv yili
- •I bob.Bioetika to’g’risida tushuncha.
- •1.Tibbiyot bioetikasi tushunchasi va uning vazifalari
- •2.Tibbiyot bioetikasi fani o’rganuvchi muammolar
- •3.Tibbiyot bioetikasi muloqot modellari
- •II bob.Tibbiyot deontologiyasi va uning asoslari.
- •2.Tibbiyot deontologiyasi muloqot munosabatlari.
- •3. Deontologiyaning asosiy qoidalari.
- •4.Tibbiyot deontologiyasi asosiy atamalari.
- •5.Tibbiyot oliy o’quv yurtlari talabalarining deontologiyasi.
- •III bob. Yatrogеniya. Bеmorlar bilan vеrbal va novеrbal muloqot qilish. Maslahat bеrish qoidalari va ko’nikmalari. Kеksa yoshdagi bеmorlar bilan muloqot qilish. Tibbiyotda yatrogeniya muammolari.
- •1. Yatrogeniya to’g’risida ma’lumot.
- •2. Yatrogeniya guruxlari va ularni yuzaga keltiruvchi sabablar.
- •3. Yatrogeniya turlari.
- •IV bob. Evtanaziya muammolari.
- •1. Evtanaziya tushunchasi.
- •2. Evtanaziya turlari
- •V bob. Patsientlarning xarakteri va ruxiy xolati
- •1.Patsientlarning xarakteri va ruxiy xolatini muloqot o’rnatishdagi axamiyati
- •2.Temperament va uning tiplarini bemorlar bilan muloqotdagi axamiyati.
- •3.Emotsiyalar. Normadagi va patalogiyadagi emotsiyalar.
- •Asosiy emotsiyalar turlari.
- •5.Emotsional xolatlarni asosiy turlari va ularni farqlovchi belgilar.
- •6.Emotsional xis tuyg’ularni muloqotdagi axamiyati.
- •Meditsina xodimining bemorni turli emotsional xolatlaridagi taktikasi.
- •VI bob. Pasient bilan verbal va noverbal muloqot va uning elementlari.
- •1. Pasient bilan muloqotning verbal va noverbal turlari va uning elementlari.
- •Bemor bilan muloqotda verbal muloqot va uning elementlari.
- •3 .Verbal muloqotning asosiy shartlari va qoidalari
- •4. Verbal muloqot bar’erlari
- •5. Noverbal muloqotni axamiyati va uning elementlari.
- •6. Noverbal muloqot elementlari.
- •7. Noverbal muloqot elementlarini qo’llashga tavsiyalar.
- •VII bob. Konsultasiya. Konsultasiya turlari va qoidalari.
- •1. Konsultasiya tushunchasi.
- •2.Konsultasiya turlari.
- •3. So’rab-surishtirish uslublariga doir
- •4. Konsultasiyani tamoyillari:
- •5. Konsultasiya qoidalari:
- •6.Shifokor uchun suxbat olib borish qoidalari:
- •7. Konsultasiya o’tkazilish xolatlari.
- •8. Bemor bilan muloqat o’rnatish uchun zaruriy kommunikasiya ko’nikmalari:
- •VIII bob Turli xastaliklarda bemor bilan muloqotning o'ziga xos xususiyatlari
- •1.Klinikaning ayrim bo’limlaridagi muloqotga doir.
- •2.Ruhiy bemorlar bilan muloqot.
- •3.Narkoman - bemor bilan muloqot .
- •4. O 'limi tez orada muqarrar bo'lgan bemorlar bilan muloqot.
- •5.Yuqumli kasalliklar bilan og 'rigan bemor bilan muloqot.
- •6.Jarrohlik bo'limidagi bemorlar bilan muloqot
- •7.Ginekologiya va tug 'riq bo 'limidagi bemorlar bilan muloqot.
- •8.Pediatriyada muomala odobi.
- •9.Bemor qaringdoshlari bilan muloqot.
- •10. Miokard infarkti bilan og'rigan bemorga beriladigan savol va maslahatlar:
- •IX bob. Keksa organizmning fiziologik xususiyatlari. Keksa bemorlar bilan muloqotning o’ziga xosligi.
- •1. Gerontologiya fani to’g’risida umumiy tushuncha.
- •2. Gerontologiya fani tarkibiy qismlari.
- •3. Inson organizmi yosh ko’rsatkichlari bo’yicha tasnifi.
- •4. Qariya organizmni o’ziga xos xususiyatlari
- •5.Qariyalar asab tizimidagi o’ziga xos o’zgarishlar
- •6.Qariyalar ruxiyatidagi o’ziga xos o’zgarishlar
- •7.Qariyalar endokrin tizimi
- •8.Qariyalar yurak – qon tomir tizimi
- •9. Qariyalar nafas olish tizimi
- •10. Qariyalar xazm tizimi
- •11. Qarilarda eng ko’p uchrovchi kasalliklar
- •X bob. Og’ir va o’layotgan bemorlar bilan muloqotning o’ziga xosligi. O'limning psixologik bosqichlari.
- •2. O'limning psixologik bosqichlari.
- •Bemorlar yaqinlariga ruhiy madad berish.
- •Ko’z konyunktivasiga dorilarni mahalliy qo’llash
- •Tеri ichi in'еktsiyasi
- •Tеri osti in'еktsiyasi
- •Venaga in’yeksiya qilish
- •Dorini tomchilab venaga yuborish
- •Dori vositalarini yozish va saqlash qoidalari
- •Glossariy
- •Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги абу али ибн сино номидаги бухоро давлат тиббиёт институти
- •Биоэтика фанининг ўқув дастури
- •I.Ўқув фанининг долзарблиги ва олий касбий таълимдаги ўрни
- •II.Ўқув фанининг мақсади ва вазифаси
- •III.Асосий назарий қисм (маъруза машгулотлари) (маъруза режага киритилмаган)
- •IV. Амалий машғулотлар бўйича кўрсатма ва тавсиялар
- •Фаннинг назарий машғулотлари мазмуни
- •V.Мустақил таълим ва мустақил ишлар
- •VI. Асосий ва қўшимча ўқув адабиётлар ҳамда ахборот манбаалари Асосий адабиётлар
- •Қўшимча адабиётлар
- •Bioetika fani bo’yicha ishchi o’quv dastur Ta'lim yo’nalishi
- •5510900 – Tibbiy-biologiya
- •Amaliy mashg’ulotlarning tеmatik rеjalari
- •Тематические планы практических занятий
- •Thematic plans of a practical training
- •The maintenance that of a practical training
- •Мустаqил ишини ташкил этишнинг шакли ва мазмуни
- •Talabalar mustaqil ishlarining tеmatik rеjasi
- •Тематические планы самостоятельных работ
- •Thematic plans of independent works
- •Foydalaniladigan adabiyotlar ro’yxati
- •Интернет сайтлар:
- •Bioetika fanidan test savollari
- •«Bioetika» fanidan talabalar bilimini nazorat qilish va baholashning rеyting tizimi to’g’risida
- •I. Umumiy qoidalar
- •II. Nazorat turlari va uni amalga oshirish tartibi
- •III. Baholash tartibi va mеzonlari
- •IV. Nazorat turlarini o’tkazish muddati
- •V. Rеyting natijalarini qayd qilish va tahlil etish tartibi
- •VI. Yakuniy qoidalar
II.Ўқув фанининг мақсади ва вазифаси
“Биоэтика” фанини ўқитишдан мақсади талабаларни тиббиёт дентологияси асослари, маслахат турлари ва кўникмалари билан таништириш, беморларни умумий парвариш қилиш асосларини билиш, умумий парвариш кўникмаларини билиш, оддий процедураларни билиш ва қўллаш, бемор гигиенаси, бемор пархези.
Фан бўйича талабаларнинг билим, кўникма ва малакаларига қўйдаги талаблар қўйилади. Талаба:пациент билан тиббий ходим ўртасидаги муносабат, ятрогения ва эвтоназия муаммоларини билиш, “Шифокор ва пациент” ўзаро мулоқот моделлини билиш.
ўлаётган беморлар билан мулоқот қилишни ўзига хослигини тўғрисида тасаввурга эга бўлиши;
дентологияси асослари, маслахат турлари ва кўникмалари билиш, беморларни умумий парвариш қилиш асосларини билиш, умумий парвариш кўникмаларини билиш, оддий процедураларни билиш ва қўллаш, бемор гигиенаси, бемор пархезинибилиши ва улардан фойдалана олиши;
Хар хил тизимдаги касалликларда беморларни парвариш қилиш кўникмалари, физиотерапевтик муолажаларни қилиш, пархез-даво асосларини билиш, бундан ташқари ўрта тиббиёт ходимларининг хуқуқ ва вазифаларини билишкўникмаларига эга бўлиши керак.
III.Асосий назарий қисм (маъруза машгулотлари) (маъруза режага киритилмаган)
IV. Амалий машғулотлар бўйича кўрсатма ва тавсиялар
Фаннинг назарий машғулотлари мазмуни
Тиббиёт дентологияси асослари. (Биоэтика). Тиббиёт деонтологияси тушунчаси. Тиббий муассасаларни ташкил этиш принциплари.
Ҳозирги замон тиббиётида ятрогения муаммолари. Эвтаназия. Терапевтик булимда ишлаш коидалари.. Бемор булимга кабул килинганда тиббиет хамшираси ва кичик хамширанинг вазифалари. Булимдаги кун тартиби. Булимда тозаликни саклаш коидалари. Беморнинг парвариш килиш жихозлари: туфдонлар, сийдик йигиш идишлари, туваклар. Хожатхоналарни тозалаш. Палаталарнитозалаш. Дезинфекцияловчиэритмаларбиланишлашкоидалари.
Пациент билан вербал, новербал мулоқот. Пациент билан вербал ва новербал мулоқот аҳамияти. Новербал мулоқот тузилмаси: вазият, жест, овоз, интонация, ритм, мимика. Беморлар транспортировкаси. Беморларга кулланиладиган гигиеник муолажа турлари. Беморларни шахсий гигиенаси
Маслахат. Маслахат турлари.. Маслахат беришнинг асосий принциплари. Шифокор сирини сақлаш. Организмга махаллий таъсир этувчи муолажа турлари.(компресс, хантал, гирудотерапия)
Кризис бўлган холда маслахат бериш. Йўқотиш. Ўлим босқичлари. Нафас йуллари касалликлари билан касалланган беморларни парвариш этиш
Геронтология муаммолари. Кекса одамларни парваришини узига хослиги. Энг кўп тарқалган касаллик. Юрак кон томир системаси касалликлари билан касалланган беморларни парвариш этиш
Беморларнинг рухий холати “Депрессия, шок, куркув, чучиш, ипохондрия, узини айбдор хис килиш”, суйицидал фикрлаш ва х.к. Ошкозон ичак системаси касалликлари билан касалланган беморларни парвариш этиш. Хукна. Беморларни рентгенологик, эндоскопик ва ультратовуш текширишга тайерлаш.
Дориларни қўллаш, дориларни А ва Б рўйхатга олиш. Инъекция қилиш қоидаларини қўллаш. Сийдик ажратиш системаси касалликлари билан касалланган беморларни парвариш этиш.
Бемор билан мустақил мулоқот
…
Амалий машғулотлар мультимедиа қурулмалари билан жиҳозланган аудиторияда бир академ. гуруҳга бир ўқитувчи томонидан ўтказилиши лозим. Машғулотлар фаол ва интерфаол усуллар ёрдамида ўтилиши, мос равишда муносиб педагогик ва ахборот технологиялар қўлланилиши мақсадга мувофиқ.