2. Төмендегі сөз тіркестерінің мағынасын анықтаңыз.

Қай балаларсыңдар? -

Жол болсын? -

Өз кіндігінен -

Оқуға дер шағы -

Не жыны бар?-

Отағасы –

Үркек –

Оған шатасар жайы жоқ –

3. Cұрақтарға, жақшадағы сөздер мен сөз тіркестерін пайдаланып, жауап беріңіз.

• Қырғызбай атаның үйіне келгендердің мақсаты не еді? (балалар, оқу, жинау)

• Ата Тұрарды неліктен жасырды деп ойлайсыз? (Рысқұл, бала)

• Салиха әже неліктен Тұрарды шақырды? (білім алу)

• Бұл қай кезең деп ойлайсыз? (кеңес, алғашқы жыл)

4. Жіктік жалғауларды есте сақтаңыз.

Жақтар	Жіктеу есімдіктері (жекеше түрі)	Жіктік жалғаулары	Жіктеу есімдіктері (көпше түрі)	Жіктік жалғаулары
І	Мен	-мын,-мін,-бын, -бін,-пын,-пін Жақсы+мын, ұстаз+бын, студент+пін	Біз	-мыз, -міз, -быз, -біз,пыз, -піз Жақсы+мыз, ұстаз+быз студент+піз
ІІ	Сен	-сың, -сің Жақсы+сың, ұстаз+сың, студент+сің	Сендер	-сыңдар, -сіңдер Жақсы+сыңдар, ұстаз+сыңдар, студент+сіңдер
Сыпайы түрі	Сіз	-сыз, -сіз Жақсы+сыз, ұстаз+сыз, студент+сіз	Сіздер	-сыздар, -сіздер Жақсы+сыздар, ұстаз+сыздар, студент+сіздер
ІІІ	Ол	- Жақсы, ұстаз, студент	Олар	- Жақсы, ұстаз, студент

5.Мәтінді оқып,

Оқыңыз, қызық!

• Орта ғасырлар кезінде ел кезген сері–рыцарлар үйдің босағасынан аттай бере темір дулығаларын шешіп, өздерінің үй иесіне сенетіндігін, оны құрмет тұтатынын білдіреді екен. Бұл дағды біздің сәлемдесу салтымыздың бір белгісі ретінде қалып қойды. Амандасқанда, үйге кіргенде бас киімді алу – ежелден келе жатқан салт.

• Тибеттіктер бір-бірімен сәлемдескенде, оң қолымен бас киімін шешіп, сол қолын құлағының артына ұстап, тілдерін шығарады екен.

• Жапондардың амандасу салтында үш түрлі тәжім ету рәсімі бар: төмен, орташа және жеңіл иілу.

• Үнділер екі алақанды біріктіріп, маңдайға тигізіп, бас иеді.

• Түркі тектес кейбір халықтардың ескі дәстүрінде келіндер жолы үлкен адамдар үйге енгенде, оң тізесіне екі қолын тигізіп, сол аяғын бүгіп, үш рет сәлем беретін болған. Қазір де ауылдық жерлерде жас келіндер екі қолын қусырып, иіліп ізет жасайды. Мұндай сәттерде оларға: «Көп жаса, қарағым!» - деп рақмет айтады.

• Халықаралық этикет бойынша, бірінші болып жасы үлкен – кішіге, әйел – еркекке, ұстаз – шәкіртіне, бастық – қызметкеріне қол ұсыну жүйеленген. «Міне, мен саған бірінші болып қолымды ұсынып отырмын, бұл саған деген ниетімнің дұрыс екенін көрсетеді» деген пейіл абы бар онда.

Ж.Бейсенбаев.

6. Төмендегі сөз тіркестерін есте сақтаңыз.

Сәлем берді – Амандасты, саулық сұрасты.

Сәлемдеме берді – сыйлыққа зат беріп жіберді.

Сәлемі түзу – Ниеті дұрыс, көңілі жақсы.

7. Төменде берілген жіктеу үлгісін жалғастырыңыз.

І Мен атама сәлемдестім Біз атамызға сәлемдестік

ІІ Сен Сендер

Сып.түрі Сіз Сіздер

ІІІ Ол Олар

8. Төмендегі көмекші етістіктерді жіктеп жаттығыңыз.

Мен отырмын, тұрмын, жатырмын, жүрмін

Сен отыр ..., тұр ... , жатыр ... , жүр ... .

Сіз отыр... , тұр... , жатыр... , жүр... .

Ол отыр... , тұр... , жатыр... , жүр... .

9. Жағдаяттық әңгіме.

А) Алыстан әжеңіз келді. Амандасыңыз, хал-жағдайын сұраңыз.

Ә) Әріптесіңізбен танысыңыз.

Б) Курстасыңызбен 20 жылда кездестіңіз. Амандасыңыз, хал-жайын сұраңыз.

10. Тест тапсырмаларын орындаңыз.

1. Таңертең қалай сәлемдеседі?

А. Кеш жарық!

Ә. Қайырлы таң!

Б. Қайырлы күн!

2. Күндіз қалай амандасады?

А. Қайырлы кеш!

Ә. Сәлеметсіз бе?

Б. Жайлы жатып, жайлы тұрыңыз!

3. «Жолыңыз болсын» сөз тіркесінің орысша баламасын табыңыз.

А. Счастливого пути!

Ә. До встречи!

Б. Будем знакомы!

4. «Танысқаныма қуаныштымын» сөз тіркесінің орысша баламасын табыңыз.

А. Добрый вечер!

Ә. Рад познакомиться!

Б. Будем знакомы!

5. «Жақын» сөзінің антонимі

А. алыс

Ә. Таяу

Б. алыс емес

7. Мақалды аяқтаңыз.

Алыстан алты жасар бала келсе, .................

А. алпыс адам сәлем береді

Ә. алпыстағы шал сәлем береді

Б. алпыс рет сәлем бер