- •1.Мұнайгаз ұңғыларын бұрғылауда қолданылатын бұрғылау қондырғылары.
- •2.Турбобұрғылардың құрылымы, жұмыс жасау принципі.
- •3.Бұрғылау қондырғысының тәл жүйесі.
- •Билет № 2
- •1. Бұрғылау тізбегін және қашауды айналдыруға арналған жабдықтар.
- •2. Шегендеу құбырларының түрлері, құрылымы.
- •3. Бұрандалы қозғалтқыштар.
- •1. Түпкі қозғалтқыштар принциптік сұлбалары конструкциялық ерекшеліктері.
- •2. Бұрғылау қашауларының конструкциясы.
- •3. Бұрғылау құбырларының түрлері, өлшемдері мен классификациясы.
- •1. Электробұрғылар, арналуы, конструкциясы.
- •2. Бұрғылау қондырғысының көтеру кешені.
- •3. Ұңғының құрылымы жайлы қысқаша мәліметтер.
- •1. Бұрғылау құбырларының құлыптары, арналуы, құрылымы.
- •2. Ұршықтар, арналуы, конструкциясы.
- •3. Тәл жүйесі, құрамы, арналуы.
- •1. Түпкі қозғалтқыштардың түрлері, артықшылықтар мен кемшіліктері.
- •2. Бұрғылау шығырының қосымша тежегіштері.
- •3. Бұрғылау қондырғысы жетектерінің түрлері, таңдалуы.
- •1. Бұрғылау қондырғысының қозғалтқыштары, оларды таңдау принциптері.
- •2. Бұрғылау ерітіндісін тазартуға арналған жабдықтар.
- •3. Шегендеу тізбегінің құрылымы, түрлері.
- •2. Бұрғылау сораптарының құрылымы.
- •1. Жоғарғы күштік жетектің (жкж) құрылымы, қолдану орыны.
- •2. Бұрандалы түпкі қозғалтқыштар, құрылымы, қолданылуы.
- •3. Бұрғылау қондырғыларының қозғалтқыштары.
- •2. Тәл арқандары – тағайындалуы, өлшемдері, негізгі параметрлері.
- •3. Пкр – құрылымы мен жұмыс істеу принципі.
- •2. Бұрғылау сораптарының компенсаторлары.
- •3. Плашкалы превентордың конструкциясы мен жұмыс істеу принципі.
- •1. Әмбебап превенторлар, тағайындалуы, конструкциясы мен жұмыс істеу принципі.
- •1,2 – Айдаушы клапандар; 3,4 – сорушы клапандар; 5,6 – сол жақ және оң жақ аумақтар; 7 – шток
- •3. Бұрғылау шығырларының гидродинамикалық тежегіштері.
- •1. Бұрғы қашауларының топталынуы.
- •2. Бұрғылау қондырғыларының тәл жүйесін жабдықтау.
- •3. Бұрғылау шығырлары, негізгі талаптар мен классификациясы
- •1. Ұңғыны бұрғылау тәсілдері.
- •3. Тәл арқанын таңдау, тәл жүйесін жабдықтау
- •1. Сорапты-циркуляциялық кешеннің қабылдау желісі, айдау манифольді, тіреу сораптары.
- •2. Күштік берілістер, муфталар.
- •3. Бұрғылау мұнаралары негіздері, көпірлер, стеллаждар.
- •2. Сорапты-циркуляциялық кешеннің механикалық және гидравликалық араластырғыштары.
- •3. Лақтыруға қарсы жабдықтар (лқж), құрамы, орналасу сұлбасы.
- •1.Тәл блогының арналуы, құрылымы.
- •2. Бұрғылау сұйығынан құм айыруға арналған агрегаттар.
- •3. Виброелектің құрылымы, арналуы.
- •2. Гидроциклонның арналуы, жұмыс жасау принципі.
- •3. Муфталардың арналуы, құрылымы, классификациясы.
- •1.Шинно-пневматикалық муфталардың арналуы, құрылымы, және жұмыс істеу принципі.
- •2. Айналмалы превенторлардың конструкциясы. Жұмыс істеу принципі.
- •3. Бұрғылау мұнараларын есептеу негіздері.
- •2. Фрезерлі-ағынды диірмендердің құрылымы, арналуы.
- •3. Электромагнитті муфталардың арналуы, құрылымы және жұмыс істеу принципі.
- •1. Ұңғыға цемент құйуға арналған жабдықтың (цементтеу головкасы) құрылымы, жұмыс жасау принципі.
- •2. Превенторларды басқару жүйесі.
- •3. Пневмокомпенсаторлар, жұмыс жасау принципі, түрлері.
- •1. Бұрғылау шығырының тежегіш түрлері, функциялары.
- •3. Дегазаторлардың және центрифугалардың қолданылатын орыны, жұмыс жасау принципі.
- •1.Шарошкалы қашаулардың қолданылу мүмкіншілігіне қарай топталуы.
- •2.Діңгекті мұнаралардың құрылымы, қолданылуы, ерекшеліктері.
- •1. Бұрғылау құбырлары тізбегі, құрамы, арналуы.
- •2. Бұрғылау қондырғысын таңдау принциптері.
- •3.Бұрғылау сорабын таңдау.
3. Бұрандалы қозғалтқыштар.
Түптік бұрандалы қозғалтқыштың жұмысшы органы статор және ротордан тұратын бұрандалы жұп. Статор ішкеі беті резинамен қоршалған роторға қарай теріс бағытталған 10 бұрандалы тістері бар металл құбыр. Ротордың теріс бағытталған және статор өсіне эксцентрлі орналасқан тоғыз бұрандалы тістері бар. Дұрыс алынған бұрандалы жұп киниматикалық және оның тістерін тиісті пішіндеу жуу сұйығы өткенде ротордың статор тістері арқылы еркін сырғанауын қамтамасыз етеді. Бұл кезде ротор мен статор бүкіл ұзындығына еркін түйіседі. Осының салдарынан жоғарғы және төменгі қысым қуыстары пайда болады да, қозғалтқыштың жұмыс үрдісі іске асырылады.
Билет № 3
1. Түпкі қозғалтқыштар принциптік сұлбалары конструкциялық ерекшеліктері.
Соңғы кездері ротордан басқа қашауды айналдыруға түпкі қозғалтқыштар да қолданылып жүр. Оларға турбобұрғылар, бұрандалы сораптар және электробұрғылар жатады.Турбобұрғы ротордан және статордан тұрады және ротордың айналу жиілігі бір секциялы турбобұрғыларда 800 айн/мин, және көп секциялыда 200 айн/мин жетеді. Ротордың сатылары статордың сатыларының араларында орналасқан және олар қозғалтқыш білігінде кілтектер арқылы орнатылады. Статордың сатылары айналып кетуден статор шетіндегі ниппельді тартудан болатын үйкеліс күшімен ұсталады. Ротордың секциялары бұрандамен және ротор білігіндегі контрбұрандамен тартылады. Түптік бұрандалы қозғалтқыштың жұмысшы органы статор және ротордан тұратын бұрандалы жұп. Статор ішкеі беті резинамен қоршалған роторға қарай теріс бағытталған 10 бұрандалы тістері бар металл құбыр. Ротордың теріс бағытталған және статор өсіне эксцентрлі орналасқан тоғыз бұрандалы тістері бар. Дұрыс алынған бұрандалы жұп киниматикалық және оның тістерін тиісті пішіндеу жуу сұйығы өткенде ротордың статор тістері арқылы еркін сырғанауын қамтамасыз етеді. Бұл кезде ротор мен статор бүкіл ұзындығына еркін түйіседі. Осының салдарынан жоғарғы және төменгі қысым қуыстары пайда болады да, қозғалтқыштың жұмыс үрдісі іске асырылады. 1937-1940 жылдары үш фазалы асинхронды қозғалтқыштың негізінде алғашқы электробұрғы жасалды (авторлары: Островский А.П., Александров А.В. және т.б.) алғашқы ЭВР-12 3/4² электробұрғысы статордан, ротордан, шпиндельден, планетарлы редуктордан және ерітіндінің кіріп кетуінен сақтаушыдан тұратын май толтырылған машинаны білдіретін. Электробұрғының диаметрі 325 мм болатын. Қуаты 90 кВт (макс 127 кВт), айналу жиілігі 1450 айн/мин, кернеуі 100В болғанда.
2. Бұрғылау қашауларының конструкциясы.
Бұрғылау қашауы – тау жыныстарының жарылуын және ұңғыманың түбі мен қабырғаларын бұрғылау кезінде құрауды қамтамасыз ететін құрал. Ұңғы түбінде тау жыныстарын бұзу сипаттамаларына байланысты бұрғы ұштары мен қашаулары: шарошкалы, қалақшалы, алмазды бұрғылау қашаулары және ИСМ қашаулары болып бөлінеді. Ең кең таралғаны – үш шарошкалы қашаулар. Қашаулардың конструкциялық ерекшеліктері тербеліс мойынтіректерінде–В, ал екі және одан көп сырғанау мойынтіректерінде – А, бір сырғанау мойынтрегінде (қалғаны тербелу) – Н түріндегі тіректер жасалынады. Егер шарошка тіректері саңылаусыздандырушы қосымша сақиналармен бекітілсе және майлауға арналған резервуары болса онда У әрпі қойылады.