- •1. «Тіршілік», «қауіп», «қауіпсіздік»,
- •2. «Адам тіршілігінің қауіпсіздігі» пәніне сипаттама беріңіз.
- •3. «Төтенше жағдайлар» түсінігін ашыңыздар.
- •4. Қазақстандағы «Азаматтық қорғаныс»: құрылымы мен қызметтерін түсіндіріңіздер.
- •5. Табиғи қауіптер: боран, бұрқасын, дауыл, найзағайды сипаттаңыз, қауіптен құтылу шараларын көрсетіңіз.
- •6. Табиғи қауіптер: сел, су тасқыны, сырғыма, опырылма
- •8. Діни секталар жөнінде түсінік, олардың түрлерін сипаттаңыз.
- •9. Лаңкестер кепілдікке алған адамдардың өзін-өзі ұстау жолдарын көрсетіңіз.
- •10. «Жер сілкіні» ұғымына анықтама беріңіз, пайда болу себептерін атаңыз.
- •11. Жер сілкінісінің сипаттамалары: ошақ, гипоцентр, эпицентр, тектоникалық толқындар ұғымындарына анықтама беріңіз.
- •14. Жер сілкінісі кезінде ғимарат ішінде және сыртында қандай жерлер қауіпті екенін көрсетіңіз.
- •15. Ядролық, химиялық, бактериологиялық қарулар туралы
- •16. Ядролық қарудың зақымдағыш факторларын келтіріңіз.
- •17.Адам ағзасына әсер етуіне қарай химиялық қарудың жүйелеуін келтіріңіз.
- •18. Радиобелсенді көздерді сипаттаңыз.
- •19,«Дезактивтендіру», «дегаздау»,
- •20.Зиянды химиялық заттардың жүйеленуін келтіріңіз
- •21.«Шу», «діріл» ұғымдарына анықтама беріңіз, ағзаға әсері, олардан қорғану жолдарын сипаттаңыз.
- •22.Лазер сәулесі, ультрадыбыс, инфрадыбыстың ағзаға әсерін көрсетіңіз.
- •23.Иондаушы сәулелер, олардың ағзаға әсерін, қорғану жолдарын сипаттаңыздар.
- •24.Төтенше жағдай кезінде халықты және аймақты қорғау,
- •25.Электромагнитті сәуленің ағзаға әсері және олардан қорғану шараларын сипаттаңыз.
- •26. Компьютермен жұмыс кезіндегі қауіпті, қорғану шараларын бағалаңыз.
- •27.Сәулелі ауруға сипаттама беріңіз.
- •28.Өндірістегі өрт кезіндегі халықтың іс-әрекетін көрсетіңіз.
- •29. Өндірісте жарылыс болған кездегі халықтың іс-әрекетін көрсетіңіз.
- •30. Жанартау атқылауы кезіндегі халықтың іс-әрекетін сипаттаңыз.
- •31. Су басу, сел кезіндегі халықтың іс-әрекетінсипаттаңыз.
- •32. Халықтың қар көшкіні, сырғыма, опырылма кезіндегі
- •33. Халықтың химиялық қауіпті заттардың сырт ортаға шығуына байланысты хабарлаған кездегі іс-әрекетіне алгоритм құрыңыз.
- •34. Аэс-тегі авария және қоршаған ортаға радио белсенді заттар шығуы туралы хабарланғандағы халықтың іс-әрекетіне алгоритм құрыңыз.
- •35. Радиациялық зақымдалу ошағындағы адамдардың іс
- •36.Қоршаған ортаға аса қауіпті ауру қоздырғыштар таралғандығы
- •37. Аса қаупті ауру қоздырғыштары ауаға таралғанда карантин мен обсервация қалай жүргізілетінін түсіндіріңіз.
- •38. Бұлшықетке ине шаншу қалай жүргізілетінін түсіндіріңіз.
- •40. Гидросфераны ластаушы заттардан қорғау шараларын сипаттаңыз.
- •42. Қан кетуін тоқтату әдістерін келтіріңіз.
- •43. «Жара» ұғымын ашыңыз. Жара түрлерін келтіріңіз. Жараны стерильді өңдеу қалай жүзеге асырылатынын түсіндіріңіз.
- •44. «Десмургия» ұғымын ашыңыз. Таңу түрлерін келтіріңіз. Таңғыш материалдарды, таңу техникасын, ережесін атаңыз.
- •46. Сүйек сынуы кезінде жүргізілетін алғашқы көмекті сипаттаңыз.
- •47. Реанимация тәсілдерін сипаттаңыз.
- •48. Клиникалық және биологиялық өлім белгілерін ажыратыңыз.
- •49. Жүрекке массаж жасау техникасын келтіріңіз.
- •50. Өкпені жасанды үрлеу техникасын келтіріңіз.
- •51. Тж кезінде іздестіру-құтқару жұмыстары жүргізілуін сипаттаңыз.
- •52. Күйікке ұшырау, үсікке шалыну кезінде көрсетілетін
- •53. Жануарлар тістеген, жәндіктер шаққан кездегі іс-әрекетке алгоритм құрыңыз.
- •54. Тж кезінде қолданылатын қорғаныс құралдарыңың жүйеленуін келтіріңіз.
- •55. Тж кезінде қолданылатын тыныс мүшесін қорғайтын жеке бас қорғаныс құралдарын сипаттаңыз.
- •56. Тж кезінде қолданылатын теріні қорғайтын жеке бас қорғаныс құралдарын сипаттаңыз.
- •57. Тж кезінде қолданылатын медициналық құралдарды (аи-2 қобдишасы, ипп) сипаттаңыз.
- •58. Радиациялық барлау құралдарының жұмыс істеу принципін келтіріңіз.
- •59. Химиялық барлау құралдарының жұмыс істеу принципін келтіріңіз.
- •60. Тж кезінде қолданылатын ұжымдық қорғаныс құралдарын сипаттаңыз.
38. Бұлшықетке ине шаншу қалай жүргізілетінін түсіндіріңіз.
Бұлшық еттік инъекциялар
Бұлшық етке енгізілген дәрілік заттар тері астылық инъекцияларға қарағанда тезірек сіңіріледі. Бұлшық еттік инъекция жасау үшін көбінесе бұлшық ет қабаттары жақсы дамыған жерлерді таңдап алады: жамбастың жоғарғы сыртқы квадранты, жауырын асты аймағы. Бұлшық еттік инъекция кезінде дәрілік зат тері асты шел қабатына қарағанда тамырлардың көптігінен қанға тезірек түседі. Инъекция жасауға болатын жерді сүйекке бағдарлап анықтауға болады. Бұл үшін 5 бел омыртқаның қылқанды өсіндісінен сан сүйегінің үлкен істігіне дейін ойша сызық жүргізу керек. Құйымшак нерві осы сызықтан төмен орналасқан, және инъекцияны сызықтан жоғары, яғни жамбастың жоғарғы сыртқы квадрантына жасау керек. Инъекция жасағанда науқас бір қырына немесе ішіне жатады, тек түрегеп тұруға болмайды.
1) Спиртке матырылған мақтамен алдымен жоғарғы сыртқы квадранттың үлкен бөлігін, содан кейін инъекция жасайтын жерді өңдейді;
2) Шприцті былай ұстайды: оң қолдың екінші саусағымен поршеньді, бесінші саусағымен иненің канюлясын, ал қалғандарымен цилиндрді ұстайды, поршеннің сабы бос. Шприцті науқастың денесіне тік ұстайды;
3) Инъекция жасайтын жерді сол қолмен тартыңыз;
4) Шприцті теріге тік ұстаған бетте шешімді қимылмен инені канюляға таман Ісм қалтырып, 7-8 см тереңдікке кіргізеді;
5) Сол қолды поршеньге ауыстырыңыз да дәрілік затты енгізіңіз. Майлы ерітіндіні енгізер алдында поршеньді тартыңқырап, қан тамырына түспегеніңізге көз жеткізіңіз, тек содан кейін ғана ерітіндіні енгізіңіз;
6) Спиртке матырылған домалақ мактаны теріге басып, тез қимылмен инені шығарыңыз.
Санның бүлшық етіне енгізгенде шприцті сүйек қабығын зақымдамас үшін, жазатын қауырсын сияқты бұрыштап ұстау қажет.
39. Атмосфера мен литосфераны ластаушы заттардан қорғаушараларын сипаттаңыз.
Белгілі бір ортаны да сол жерге тән емес жаңа физикалық, химиялық және биологиялық заттардың болуын немесе бұл заттардың табиғи орташа көпжылдық деңгейден жоғары болуын ластану деп атаймыз. Атмосфера ауа қабаты. Атмосфераның табиғи жолмен ластануы жанартаудың атқылауына, тау жыныстарының үгітілуінен, шаңды дауылдардың тұруынан, орман өрттерінен, теңіз тұздарының желмен аспанға көтерілуі мен ауадағы сулы ерітінді тамшыларының құрғауынан, өлген органзмдердің іріп-шіру процестеріне байланысты. Атмосфераның ластануы табиғи және антропогенді жағдайда жүруі мүмкін. Атмосфераны табиғи жолмен ластайтындарға аэропланктондар, яғни, әр түрлі ауру қоздыратын бактериалар, саңырауқұлақ споралары, кейбір өсімдіктердің тозаңдары, сонымен қатар космос шаң-тозаңдары жатады.Атмосфералық ластанудың антропогендік (жасанды) көздеріне өнеркәсіптік кәсіпорындар, көлік, жылу энергетикасы, тұрғын үйлерді жылыту жүйелері, ауыл шаруашылығы және т.б. жатады.
Литосфера жер қабаты. Яғни топырақ жамылғысын қорғау қажет. Топырақ ластануының мынандай түрлері бар: минералды техногенді қалдықтармен ластану; улы органикалық және бейорганикалық қосылыстармен ластану; радиоактивті заттармен ластану.Литосфераның ластануының негізгі көздері:өндірістік өнеркәсіп;коммуналдық шаруашылық;ауыл шаруашылығы,мал шаруашылығы;мұнай өнеркәсібі т.б. Литосфераның құнарлығын бұзушылар:хим.заттар;мұнай төгілуі;топырақ және су эрозиясы;топырақ шөлейттенуі және т.б.Ластанушылардың ролін металдар мен олардың қосылыстары, радиоактивті элементтер, ауыл шаруашылығында қолданатын тынайтқыштар мен улы химикаттар атқаруда. Топыраққа қауіпті ластаушылардың бірі сынап пен оның қосылыстары жатады. Топырақ үшін қауіпті ластаушылардың бірі - қорғасын.