Ял көннәрен үткәрү турында ничек сөйлибез? Как рассказываем о проведении выходного дня? How do we speak about holidays?

+1. Тыңлагыз һәм укыгыз. Прослушайте и прочитайте. Listen and read.

Шимбә һәм якшәмбе – ял көннәре. Без атнага ике көн ял итәбез. Ял көннәрендә мин музыка тыңлыйм, телевизор карыйм, компьютерда уйныйм, телефоннан сөйләшәм. Ял вакытында мин саф һавада йөрим, спорт белән шөгыльләнәм. Җәен мин су коенам, урманга барам, велосипедта йөрим, сәяхәт итәм. Кышын мин чаңгыда, тимераякта шуам. Ял көннәремне күңелле һәм файдалы үткәрәм.

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!

ял –отдых- rest, holiday

ял итәргә –отдыхать-to have rest, relax

сәяхәт – путешествие-traveling

сәяхәт итәргә –путешествовать- to travel

уен – игра- game

үткәрергә -проводить- to hold

аралашырга–общаться-to communicate

очрашырга –встречаться- to meet

ярыш – соревнование- competition

чана –сани- sleigh

чаңгы – лыжи-skiis

тимераяк –коньки- skates

шугалак – каток-skate rink

2. Сорауларны дәвам итегез һәм җавап бирегез. Продолжите вопросы и ответьте. Complete the questions.

Син атнага ничә көн ......................................?

Җәен син кайда ..............................................?

Ял көннәрендә дустың ................................................?

Шимбә көнне кемнәр белән шугалакка ............................?

Ял вакытында ....................................................?

Ял көннәрен ничек ...............................................?

3. Диалогны тулыландырыгыз. Дополните диалог. Complete the dialogue.

- Әйт әле, ял көннәрендә син .................................. ?

- Ял көннәрендә мин ................., ..................., ....................

- Син спорт белән ......................... ?

- Әйе, мин ............................

4. Җавап бирегез. Ответьте на вопросы. Answer the questions.

кая барырга

нәрсә тыңларга

Ял вакытында син нәрсә карарга яратасың?

кайда йөрергә

кем белән аралашырга

нәрсә укырга

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! MEMORIZE!

Мин барыйм әле , килим әле; без барыйк әле, килик әле – теләк фигыльләр – глаголы желательного наклонения- optative verbs.

Бармыйм (әле), килмим (әле), без бармыйк (әле ), килмик (әле) – юклык формасы – отрицательная форма -negative form.

Теләк фигыльләр I затта гына кулланыла һәм әле, инде кисәкчәләре белән килә. Глаголы желательного наклонения употребляются только в 1 лице ед. и мн. числа и сопровождаются частицами әле, инде.

Optative verbs are used only in the first person, singular with the particles әле, инде.

5. Укыгыз. Прочитайте. Read.

Кызлар, әйдәгез, дүшәмбе көнне концертка барыйк әле.

Бу атнада авылда ял итим әле.

Ял көнне волейбол уйнарга барыйк инде.

Якшәмбе көнне чаңгы ярышында катнашыйк әле.

Бүген дусларым белән очрашыйм әле.

Бу кызыклы яңалыкны дусларыма әйтмим әле.

Бу тапшыруны карамыйм әле.

6. Җөмләләрне дәвам итегез. Продолжите предложения. Complete the sentences.

Интернеттан татар спортчылары .......................... Шимбә көнне волейбол буенча дөнья чемпионатын ...................... Татарстанның спорт командалары ........................... Әйдәгез, бу очрашуга .................... Августта Санкт-Петербургка ................. Әйдә, шимбә көнне урманга ..................

7. Татарча әйтегез. Скажите по-татарски. Say it in Tatar.

Давайте, поиграем в бадминтон. Давай, посмотрим передачу про известных спортсменов. Давайте, поговорим про летние виды спорта. Пойду-ка я завтра на спортивный праздник. Не куплю-ка я эти коньки. Поедем-ка летом отдыхать в Ялту.

8. Дөрес әйтегез. Скажите правильно. Say it correctly.

Кая? Ял йорты...... Кайда? Спорт сарае.......... Кайчан? Якшәмбе көн.......... Кемгә? Спорт мәктәбе директоры........... Кемнән? Дусларым............. Сәгать ничәдә? Сәгать тугыз.........

+9. “Иртән иртүк” шигырен тыңлагыз һәм яттан сөйләгез. Прослушайте стихотворение “Рано утром” и расскажите наизусть. Listen to the poem “Early in the morning” and tell it by heart.

Иртән иртүк

Уятыйм әле кояшны –

Көннәрем якты булсын!

Уятыйм әле бакчаны –

Көннәрем татлы булсын!

Уятыйм әле әнине –

Көннәрем җылы булсын!

Уятыйм әле кошларны –

Көннәрем җырлы булсын!

Уятыйм әле дусларны –

Көннәрем ямьле булсын!

Уятыйм әле Җир шарын –

Көннәрем гөрләп торсын!

Р.Миңнуллин

2.

Спорт белән шөгыльләнү турында ничек әйтәбез? Как говорим о занятиях спортом?

How to speak about going in for sports?

+10. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте. Listen, repeat and read.

- Әйтегез әле, Сезгә кайсы спорт төре ошый?

- Миңа йөзү бик ошый.

- Скажите, Вам какой вид спорта нравится? Tell me please, what sport do you like?

- Мне нравится плавание. I like swimming.

*******

• Сез спорт белән кызыксынасызмы?

• Әйе, мин һәрвакыт спорт яңалыкларын тыңларга тырышам.

• Вы интересуйтесь спортивными новостями?Are you interested in sports?

• Да, я всегда стараюсь слушать спортвные новости. Yes, I am. I always try to listen to sport news.

Рис. Занятия спортом

+11. Текстны тыңлагыз, укыгыз һәм сорауларга җавап бирегез. Прослушайте, прочитайте текст и ответьте на вопросы. ........Read to the text and answer the questions.

Спорт – сәламәтлекнең нигезе. Бу, чыннан да, шулай. Россиядә соңгы елларда спорт белән шөгыльләнүчеләрнең саны тагын да артты. Татарстанда да бик күп спорт корылмалары төзелде, спорт мәйданчыклары барлыкка килде.

Казан - 2013 нче елдагы студентларның Бөтендөнья Универсиадасы башкаласы. Бу уңайдан шәһәрдә бик күп заманча спорт биналары төзелә: Теннис сарае, Көрәш сарае, Су спорты төрләре сарае һәм башкалар.

Спорт белән шөгыльләнү өчен, хәзер бөтен мөмкинлекләр бар. Спорт сарайларында төрле секцияләр эшли. Хәзерге заманда көнчыгыштан килгән спорт төрләре дә бик популяр. Димәк, җаның ни тели, шуның белән шөгыльләнергә мөмкин.

? Син кайсы спорт төре белән кызыксынасың? Спорт сараена еш барасыңмы? Спорт яңалыкларын тыңларга яратасыңмы? “Евроспорт” каналы тапшыруларын карыйсыңмы?

12. Сораулар куегыз һәм җөмләләрне укыгыз. Поставьте вопросы и прочитайте предложения. Make up questions, read the sentences.

.............................................? Спорт сәламәтлек өчен бик файдалы.

..............................................? Волейбол белән шөгыльләнү өчен, мин атнага ике тапкыр Спорт сараена барам.

................................................? Ул көн саен бассейнда бер сәгать йөзә.

.................................................? Кышын без урманда чаңгыда шуабыз.

..................................................? Татар кызлары Алинә Кабаева белән Ләйсән Үтәмешева - нәфис гимнастика буенча дөнья чемпионнары, атаклы спортчылар.

...................................................? Быел фигуралы шуу буенча Европа беренчелеге Россиядә үтәчәк.

..................................................? Бездә гольф уены популяр түгел, чөнки моның өчен махсус мәйданчыклар кирәк.

..................................................? Ул “Евроспорт” каналын карарга ярата.

....................................................? Күптән түгел шәһәребездә Россия спорт йолдызлары белән очрашу булды.

13. Үрнәк буенча диалог төзегез. Составьте диалог по образцу. Make up a dialogue according to the model.

Үрнәк:

- Син беләсеңме, бүген ярышта кайсы командалар очраша?

- Казанның “Рубин” командасы һәм Төркиянең “Галатасарай” командасы.

- Син кайсы команданың җанатары?

- Уенга карап. Кайсы команда яхшы уйный, шуның яклы булам. Ә син?

- Ә мин һәрвакыт “Рубин” өчен генә җан атам.

14. Җөмләләрне тулыландырыгыз. Дополните предложения. Complete the sentences.

Сәламәт булу өчен, кешеләргә ............... кирәк. Кышкы Олимпия уеннарында ............................ буенча ярышлар үткәрелә. Мин үзем .................... бик яратам. Спортның иң матур төрләреннән берсе - ............... Спорт белән шөгыльләнү өчен, .................. кирәк. Мин ............... ярышларында катнаштым һәм .................. урын алдым.