Иярчен књлђм ќљмлђ

Ќљмлђнећ

тљре

Иярчен ќљмлђне баш

ќљмлђгђ бђйлђњче чара

Мисаллар

Иярчен

књлђм

ќљмлђ

Синтетик

тљре

1. Хђл фигыль формасы:

-ганчы, -гђнче,

-канчы, -кђнче

2. Килђчђк заман сый-фат фигыль формасы:

-ар, -ђр, -ыр, -ер, -р +

-лык, -лек сњз ясагыч кушымча

3. Бђйлек яки бђйлек сњз:

кадђр, чаклы, хђтле, саен, дђрђќђдђ

Дљнья яры књмелгђнче,

Йљзеп керђсе иде. (М.Г.)

Элегрђк ул њзе сыярлык кына ачып керђ иде. (М.Г.)

Ар якта котырып њскђн балтырганнар, шома кљпшђлђр, ул ябышкан саен, шартлап љзелеп чыга иде. (А.Г.)

Кљчем ќиткђн кадђрле тырышырмын. (М.Ђ.)

Моћым бар хђтле моћаеп, мин дђ сђхнђгђ килеп кердем.

(Ф.Ш.)

Хђзер инде хђллђр сукырлар да књрерлек дђрђќђдђ ачылды. (Г.И.)

Ќљмлђнећ

тљре

Иярчен ќљмлђне баш

ќљмлђгђ бђйлђњче чара

Мисаллар

Иярчен

књлђм

ќљмлђ

Аналитик

тљре

1. Ялгызак мљнђсђбђтле сњз:

шундый, шул дђрђќђдђ, шулкадђр, шул хђтле, шулай џ.б.

2. Парлы мљнђсђбђтле сњз:

ничаклы – шулчаклы, никадђр – шулкадђр, књпме – шул хђтле џ.б.

3. ки ияртњче теркђгече

Сал шундый якын ага иде: мин абыйныћ елмаюына кадђр књргђндђй булдым. (Х.С.)

Шулкадђр кысып кочкан аны каен, хђтта аныћ кулы да, књкрђге дђ чыршыныћ тђненђ батып кергђн. (М.Ђ.)

Кеше ничаклы иркђлђнсђ, чир дигђн нђрсђ шулчаклы ярата аны. (М.Ђ.)

Кешене никадђр азрак белсђћ, ул шулкадђр серлерђк бит. (М.Г.)

Мин моћа шулкадђр гаќђплђндем ки, хђтта кљлеп ќибђрђсем килде. (Ђ.Е.)

Ќљмлђнећ

тљре

Иярчен ќљмлђне баш

ќљмлђгђ бђйлђњче чара

Мисаллар

Иярчен

сђбђп

ќљмлђ

Синтетик

тљре

1. Килеш кушымчалары:

юнђлеш килеше кушым-часы -га, -гђ, -ка, -кђ;

чыгыш килеше кушым-часы -дан, -дђн, -тан,

-тђн, -нан, -нђн

2. Њткђн заман сыйфат фигыль формасы:

-ган, -гђн, -кан, -кђн +

-га, -гђ юнђлеш килеше кушымчасы

3. Исем фигыль формасы:

-у, -њ + -дан, -дђн чыгыш килеше кушымчасы

4. Сњз ясагыч кушымча:

-лык, -лек + -тан, -тђн чыгыш килеше кушымчасы

5. Хђл фигыль формасы: -п, -ып, -еп

-гач, -гђч, -кач, -кђч

6. Бђйлек яки бђйлек сњз:

љчен, књрђ, сђбђпле, аркасында, дип, нђтиќђсендђ

Шљгерлђргђ барам ђле,

Шљгер суы тђмлегђ. (Ќ.)

Яћгыр юктан бар ќир кипте, корды. (Р.Ф.)

Кышын да, ќђен дђ гел бер эздђн йљргђнгђ, сукмагы такыр булыр аныћ. (М.Г.)

Ул янђ ирен читлђренђ елмаю кунудан нурланып торган Гљлњсђгђ таба борылды. (М.Х.)

Ќир аз булганлыктан, њз икмђгебез бервакытта да яћага ќитми торган иде. (Г.Б.)

Берсендђ, књзе-башы књгђреп, ай буе урамга чыга алма-ды. (Ф.Б.)

Ђтием љйдђ булмагач, бу юлы мин аны њзем озата чык-тым. (Ђ.Е.)

Кеше књп булганга књрђ кермђдек. (А.Р.)

Алачыкта књмер булмау сђбђпле, без эшкђ бармаган идек.

(Х.С.)

Шуннан соћ клубка йљрњлђр язгы џђм ќђйге кљннђрдђ йорт-курада эш књбђю аркасында сирђгђйде. (Ђ.Б.)

Соћыннан инде, мђшђкате књп дип, сыерын бетерде, бары тик биш-алты баш сарык белђн ике оя каз гына калдырды. (М.Х.)

Њзе, хатыны џђм ике малае тырышып эшлђњ нђтиќђсен-дђ, ул беренче елны ук хезмђт кљннђренђ тигђн икмђкне кайда урнаштырып бетерергђ белми аптырады. (М.Ђ.)