29. Сусымалы жүктерді тиеу-түсіруді және сақтауды үшін машиналар

Сусымалы деп үйілген күйінде көліктің кузовында тасымалданатын жүктің барлық түрін айтады және олар тарасыз штабельдер мен бункерлерде сақталады.

Тасымалдайтын көліктің түрі мен параметрлерін таңдаған кезде сусымалы жүктердің сақталу ерекшеліктерін, жүктің қасиеттерін ескеру керек.

Әр жуктің өз МЕСТы мен техникалық шаралары (ТШ) бар. Жүк сол МЕСТтар мен ТШ сәйкес келуі керек,өйткені желілермен оларды тасымалдауға келіспеу құқықтары бар. Әр жүк түрін Қазақстанның ішінде және шет елдерде тасымалдау жөнінде МЕСТтар болуы керек.

Сусымалы жүктерді жабық вагондарға арту

Сурет 1 – Сусымалы жүктерді жабық вагондарға арту

1 – арту бункері; 2 –телескоптық жіберу мұржалары;

3 – жабық вагон

Сусымалы жұктерді арту технологиясы

- дайындық жұмыстары жүргізіледі – есіктердің тығыз жабылуын тексереді;

- вагондардың жоғарғы люктері қолмен ашылады;

- вагон люктеріне бункерге түсу трубалары қолмен орнатылады;

- бункер люктері ашылады;

- сусымалы жүктерді беру реттеледі және вагон ішіне қолмен жабылады немесе автоматты түрде;

- бункердің және вагонның люктері жабылады;

- жүк артушының көмегімен түсу трубалары жоғары көтеріліп жиналады;

- соңғы шара – пломбаны орналастыру.

ЖАБЫҚ ВАГОНДАРДАН СУСЫМАЛЫ ЖҮКТЕРДІ ТҮСІРУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ

5 технология бар:

1-ші технология – электртиегіштерді немесе кішігабаритті автотиегіштерді қолданып бульдозерлі-грейферлі ожаумен жабдықталған. Бұл жағдайда ЭТ немесе АТ қойма рампасынан аспа арқылы өтіп вагонға кіреді, жүкті іліп алып, оны қабылдау бункеріне төгеді және одан әрі конвейер арқылы көлік кузовына немесе қоймаға беріледі.

2-ші технология – механикаландырылған күрек (қырғыш) көмегімен түсіру. Механикаландырылған күректің құрылғысы өте қарапайым. Бұл күрекпен жұмыс істеу 2 ші суретте көрсетілген.

Жабық вагонның есігін ашқаннан кейін жүк өз бетімен сусымалы шұңқырға түседі. Бұл жағдайда әр есік жағынан табиғи қиябет бетінде сусымалы жүк қалып қояды. Механикаландырылған күрек дәл осы қалдық жүкті түсіру үшін қолданылады.

3-ші технология – өзі жүретін машиналар тәріздес арнайы үздіксіз әсер ететін артып-түсіру машиналармен қолданып жабық вагондарда жатып қалған жүктерді түсіру үшін (сурет 3).

4-ші технология – арнайы инертті түсіретін артып түсіру машинасын қолданып, олар сусымалы жүктерді 4 осьті жабық вагоннан түсіруге арналған (сурет 4)

5-ші технология – үздіксіз әсер ететін пневматикалық қондырғы. Ол ауа көмегімен жабық вагондағы сусымалы жүктерді тасымалдауға арналған.

Ауа мен сусымалы жүк пен ауа араласып құбырлармен жүреді құбырдың басындағы қысым мен соңындағы қысымның айырмашылығының көмегімен: р=р_с-р_б.

Қысым айырмашылығы құбырдағы ауаны сору арқасында пайда болады, яғни вакуум жасағандықтан. Бұл кұрылғылар сорғыш әсерлі құрылғы. Қысым айырмашылығы ауаның қысымының әсерінің көмегімен пайда болуы мүмкін. Сондықтан бұл құрылғылар бастырмалау қондырғысы деп аталады.

Ашық қозғалмалы тіркеске сусымалы жүкті арту технологиясы

Сусымалы жүктерді ашық қозғалмалы тіркеске арту құралдары:

- жартылай вагондар (ЖВ,код 60), олар сусымалы жүктерге арнайы жасалған;

- платформалар (ПЛ, код 40);

- арнайы жылжымалы құрылғы думпкар-вагондар

Сусымалы жүктерді артудың екі түрі бар – бункерлі және бункерсыз. Бункерлі деп сусымалы жүкті тарасыз сақтайтын орын,олар төменгі жағындағы бекітпе арқылы толтырылады.