- •Философия мәдениет феномені хақысында
- •§2. Мифология (грекше мифос-аңыз, шежіре; логос-сөз, ілім)-алғашқы қауымдық қоғамға тән дүние туралы қияли - ғажайып, танымдық қоғами сана формасы.
- •Мәдени контекстіндегі философиялық ой кешудің тарихи типтері Шығыс мәдениетіндегі философия феномені
- •§3.Дүние мен қоршаған ортаны бейнелеудегі қытайлық көзқарасқа тән қасиеттер:
- •§1. Буддизм - Үндістанда (б.З.Д.V ғ. Кейін), Қытайда, Оңтүстік - Шығыс Азияда (ііі ғ. Кейін) және басқа өңірлерде кең тараған діни - философиялық ілім.
- •§2. Будда төрт ізгілікті (арийлік) ақиқатты айқындайды:
- •§3. Будда философиясы адамның өзіндік кемелденуі, Ұлы Азаттану- Нирванаға жетудің жолдарын көрсетеді. Бұл сегіз сатылы, сегіз буынды ұстаным, сегіздік жол:
- •§4. Буддизмнің бес өсиет-бағдары:
- •Антикалық мәдениеттегі философия
- •1. Иманқұл н.Н. Философия әлемінде: болмысы және тарихы. Алматы,2006ж.
- •2. Иманқұл н.Н., Бөрібаев т.Қ. Іліми философия. Астана, 2009ж.
- •3. Әбішев қ.Ә. Философия. Алматы, 2000ж.
- •§2. Сократқа дейінгі кезеңге мыналар жатады:
- •§3. Сөйтіп, антикалық (ежелгі грек) философияға мына ерекшеліктер тән:
- •§2. Софистерге тән сипаттар:
- •Батысеуропалық және арабтілділік ортағасырлық философиядағы сенім мен білім арақатынасының мәселесі.
- •1. Иманқұл н.Н. Философия әлемінде: болмысы және тарихы. Алматы,2006ж.
- •2. Иманқұл н.Н., Бөрібаев т.Қ. Іліми философия. Астана, 2009ж.
- •3. Әбішев қ.Ә. Философия. Алматы, 2000ж.
- •Ренессанс пен Реформация мәдениетіндегі философия
- •1. Иманқұл н.Н. Философия әлемінде: болмысы және тарихы. Алматы,2006ж.
- •2. Иманқұл н.Н., Бөрібаев т.Қ. Іліми философия. Астана, 2009ж.
- •Жаңа заман мәдениетіндегі философия
- •Декарттың рационалдық философиясы.
- •Жаңа заман дәуіріндегі нидерландтар (Голландия) философиясы.
- •XIX ғ. Неміс классикалық философиясы - әлемдік философияның көрінісі ретінде.
- •1. Иманқұл н.Н. Философия әлемінде: болмысы және тарихы. Алматы,2006ж.
- •2. Иманқұл н.Н., Бөрібаев т.Қ. Іліми философия. Астана, 2009ж
- •Марксизм философиясы.
- •2. Иманқұл н.Н., Бөрібаев т.Қ. Іліми философия. Астана, 2009ж
- •Қазақ мәдениетіндегі философия феномені.
- •1. Иманқұл н.Н. Философия әлемінде: болмысы және тарихы. Алматы,2006ж.
- •2. Иманқұл н.Н., Бөрібаев т.Қ. Іліми философия. Астана, 2009ж.
- •Болмыс философиясы. Онтология. Дүниені философиялық ұғыну.
- •1. Иманқұл н.Н. Философия әлемінде: болмысы және тарихы. Алматы,2006ж.
- •2. Иманқұл н.Н., Бөрібаев т.Қ. Іліми философия. Астана, 2009ж.
- •Сананы философиялық ұғыну.
- •1. Иманқұл н.Н. Философия әлемінде: болмысы және тарихы. Алматы,2006ж.
- •2. Иманқұл н.Н., Бөрібаев т.Қ. Іліми философия. Астана, 2009ж.
- •Философиялық таным. Гносеология.
- •1. Иманқұл н.Н. Философия әлемінде: болмысы және тарихы. Алматы,2006ж.
- •2. Иманқұл н.Н., Бөрібаев т.Қ. Іліми философия. Астана, 2009ж.
- •§2. Танымның (ойлаудың) екі формасы:
- •Диалектика теориясының мәселелері. Философия категориялары.
- •1. Иманқұл н.Н. Философия әлемінде: болмысы және тарихы. Алматы,2006ж.
- •2. Иманқұл н.Н., Бөрібаев т.Қ. Іліми философия. Астана, 2009ж.
- •Глобалдық мәселелер философиясы. Әлеуметтік философия. Қоғам және табиғат.
- •§5. Демография (грек., демос – халық, графе – жазамын) – Жер шарындағы халықтардың саны, тууы, өлімі, өсімі, дамуы туралы ілім. Бұл терминді 1855 жылы француз а.Гийар енгізді.
§5. Демография (грек., демос – халық, графе – жазамын) – Жер шарындағы халықтардың саны, тууы, өлімі, өсімі, дамуы туралы ілім. Бұл терминді 1855 жылы француз а.Гийар енгізді.
-
ағылшын экономисі, діндар Томас Роберт Мальтус (1766 – 1834) теориясы: «Тіршілік ету тәсілдері-арифметикалық прогрессия (1, 4, 7, 10...) түрінде, ал туылу – геометриялық прогрессия (1, 3, 9, 27, 81...) түрінде жүреді. Бұл процесс тағдырға жазылған, сондықтан адам санының өсуін шектеу керек. Қасіретке ұшырған адамзатқа жақсылық жасамау керек». (Т.Р. Мальтус «Халық саны заңы туралы тәжірибе», 1798 ж.).
-
Лев Николаевич Гумилев (1912 – 1992) – этногенездің пассионарлық теориясын қарастырды. Пассионарлық (лат., passion – ынтықтық, құлшыныс, жігер). «Этногенез-табиғат процесі, биосфераның тірі затының биохимиялық энергиясының флуктуациясы. Осы энергияның тұтануы – планетаның әртүрлі аймағында болатын пассионарлық түрткі, дүмпу, яғни этностың шаруашылық қызметіне жағрапиялық әсер етеді».
(Л.Н. Гумилев. Еуразия тарихынан. М., 1993 ж., 26-б.).
Лев Гумилев әрбір этнос мына фазалардан өтеді дейді:
пайда болу – акмэ (кемеліне жету) – мертігу – инерция – обускурация (ауысу) – құрдымға кету. Жетекші этнос құлдырап жойылғанда оның айналасындағы этностар оның эстафетасын іліп әкетеді. Тарих осылай дамиды.
Адамзаттың сан жағынан өсу динамикасы:
-
б.з.д. 1 жылы – 230 млн;
-
1000 жылы - 275 млн;
-
1850 жылы - 1 млрд;
-
1900 жылы - 1,6 млрд;
-
1930 жылы - 2 млрд;
-
1961 жылы - 3 млрд;
-
1976 жылы - 4 млрд;
-
1987 жылы - 5 млрд;
-
2000 жылы - 6 млрд;
-
2025 жылы - 8 млрд (болжам).
Тақырып бойынша негізгі ұғымдар: глобалдық, табиғат, экология, географиялық орта, экофилософия, құқық, пассионарлық