Книга по бел.язу
.pdfУменVе |
Уменне |
- педагогVческое |
- педагагічнае |
УмозаключенVе |
Вывад |
УнVкалVзацVя образованVя |
Унікалізацыя адукацыі |
УправленVе образованVем |
Кіраванне адукацыяй |
Управленческая культура |
Кіраўніцкая культура вучэбнай |
учебного заведенVя |
установы |
УправленческVй труд |
Кіраўніцкая праца |
УпражненVе |
Практыкаванне |
Упрямство |
Упартасць |
Уровень прVтязанVя |
Узровень намераў |
Уровень псVхологVческого |
Узровень псіхалагічнага |
развVтVя |
развіцця |
Урок |
Урок |
- традVцVонный |
- традыцыйны |
Урок-конференцVя |
Урок-канферэнцыя |
Урок-лекцVя |
Урок-лекцыя |
УсвоенVе |
Засваенне |
Устав школ |
Статут школы |
Установка |
Устаноўка |
УстойчVвость псVхVческая |
Устойлівасць псіхічная |
Учебная деятельность |
Вучэбная дзейнасць |
Учебная задача |
Вучэбная задача |
Учебная проблема |
Вучэбная праблема |
Учебная программа |
Вучэбная праграма |
УчебнVк |
Падручнік |
Учебно-воспVтательный процесс |
Вучэбна-выхаваўчы працэс |
Учебное VзданVе |
Вучэбнае выданне |
Учебное пособVе |
Вучэбны дапаможнік |
Учебные действVя |
Вучэбныя дзеянні |
Учебные развVваю! Vе задачV |
Вучэбныя развівальныя задачы |
Учебный план |
Вучэбны план |
Учебный базVсный план |
Вучэбны базісны план |
Учебный предмет |
Вучэбны прадмет |
Учебный процесс |
Вучэбны працэс |
УченVе |
Навучанне |
УчVтель-фасVлVатор |
Настаўнік-фасіліятар |
УчрежденVя |
Установы |
- дополнVтельного образованVя |
- дадатковай адукацыі |
- спецVальные (коррекцVонные) |
- спецыяльныя (карэкцыйныя) |
образовательные |
адукацыйныя |
261
иФактор
-бVологVческVй
-соцVальный
-развVтVя
иакторы соцVалVзацVV - макрофакторы - мегафакторы - мезафакторы
- мVкрофакторы
иакультатVвы
иас(ц)VлVтацVя соцVальная
иеномены влVянVя соцVальнопсVхологVческVе
иеральные людV
иVлософVя
-воспVтанVя
-воспVтанVя соцVального
-образованVя
илегматVк
иорма
-органVзацVV воспVтательного процесса
-органVзацVV обученVя
иормVрованVе лVчностV
ирондерство
ирустрацVV
иункцVя
-педагогVческого процесса
-управленVя
-образованVя
и ункцVя адаптVвностV образовательной среды
- мотVвацVонно-стVмулVрую! ая - свободного самоопределенVя
- пропедевтVкореабVлVтацVонная
- коррекцVонно-компенсаторная и ункцVя в образованVV
—Характер
—арVзма
и актар
-біялагічны
-сацыяльны
-развіцця
иактары сацыялізацыі - макрафактары - мегафактары - мезафактары - мікрафактары
иакультатывы
иас(ц)ылітацыя сацыяльная
иенамены ўплыву сацыяльнапсіхалагічныя
иеральныя людзі
иіласофія
-выхавання
-выхавання сацыяльнага
-адукацыі
илегматык
иорма
-арганізацыі выхаваўчага працэсу
-арганізацыі навучання и арміраванне асобы и рандэрства и рустрацыі и ункцыя
-педагагічнага працэсу
-кіравання
-адукацыі
иункцыя адаптыўнасці адукацыйнага асяроддзя - матывацыйна-стымулявальная
- вольнага самавызначэння - прапедэўтыкарэабілітацыйная
- карэкцыйна-кампенсаторная
иункцыя ў адукацыі
—арактар
—арызма
262
—олерVк
—ронометраж
ЦельЦ
- воспVтанVя
- образованVя
- педагогVческая
- педагогVческого VсследованVя ЦелеполаганVе педагогVческое Целесообразность педагогVческая
ЦенностV соцVальные Ценностно-орVентацVонное едVнство группы Ценностные орVентацVV ЦеремонVя
ХастьЧбазVсного учебного плана
- VнварVантная
Херта лVчностV
Хесть профессVональная педагогVческая
Хувство
- эстетVческое
ШагШпрограммы Школа
-братская
-воскресная
-демократVческая
-как культурно-образовательное пространство
-как развVваю! ая сVстема
-как функцVонVрую! ая сVстема
-малокомплектная
-русская нацVональная
-труда
-учёбы
Школы-комуны
—алерык
—ранаметраж
Мэта
-выхавання
-адукацыі
-педагагічная
-педагагічнага даследавання Мэтаспадзяванне педагагічнае Мэтазгоднасць педагагічная
Каштоўнасці сацыяльныя Каштоўнасна-арыентацыйнае адзінства групы Каштоўнасныя арыентацыі Цырымонія
Хастка базіснага вучэбнага плана - інварыянтная
Рыса асобы Гонар прафесійны педагагічны
Пачуццё - эстэтычнае
Крок праграмы Школа
-брацкая
-нядзельная
-дэмакратычная
-як культурна-адукацыйная прастора
-як развівальная сістэма
-як функцыянальная сістэма
-малакамплектная
-руская нацыянальная
-працы
-навучання
Школы-камуны
263
Школьная сVстема - Мангеймская
Школьный компонент учебного
плана
ЭврVстVка педагогVческая ЭврVстVческая форма обученVя ЭгоVзм
ЭгоцентрVзм ЭдукологVя Vнфосферная ЭкскурсVя
ЭксперVмент
-естественный
-лабораторный
-педагогVческVй
-преобразую! Vй
-формVрую! Vй ЭкспрессVя ЭкстерVорVзацVя ЭкстраполяцVя
ЭмоцVональная направленность лVчностV
ЭмоцVональное зараженVе ЭмпатVя
ЭпатVровать ЭпVстологVя
ЭрудVцVя педагогVческая ЭтVка педагогVческая ЭтнопедагогVка
Эффект
-ЗейгарнVк
-«Ореола»
ЭффектVвность педагогVческая ЭффектVвность урока
r |
венологVя эврVстVческая |
r |
Ю |
Нґ СЕи |
ЯЯ
Я-концепцVя Я-сооб! енVе Я ученVка
Школьная сістэма - Мангеймская
Школьны кампанент вучэбнага плана
Эўрыстыка педагагічная Эўрыстычная форма навучання Эгаізм Эгацэнтрызм
Эдукалогія інфасферная Экскурсія Эксперымент
-натуральны
-лабараторны
-педагагічны
-пераўтваральны
-фарміравальны
Экспрэсія
Экстэрыярызацыя
Экстрапаляцыя Эмацыянальная накіраванасць асобы Эмацыянальнае напружанне Эмпатыя Эпатаваць Эпісталогія
Эрудыцыя педагагічная Этыка педагагічная Этнапедагогіка Эфект
-Зейгарнік
-«Арэола»
Эфектыўнасць педагагічная Эфектыўнасць урока
r веналогія эўрыстычная r НІСЭи
Я
Я-канцэпцыя Я-паведамленне Я вучня
264
РЭКАМЕНДАВАНАЯ Л²ТАРАТУРА
Àñíî¢íàÿ
1.Сучасная беларуская мова: вучэб. дапам. / Л.М.Грыгор’ева Ёіінш.[; падагул.рэд. Л.М.Грыгор’евай. – Мінск:Выш.шк., 2006. – 559 с.
2.Беларуская мова: сцісла і даступна: дапам. для старшакласнікаў і абітурыентаў / У.Г.Будай, А.М.Калюта, А.В.Лаўрэненка.– Мінск: Элайда, 1997.–160 с
3.Курс беларускай мовы / Л.І. Сямешка Ёі інш.[. – Мінск: Універсітэцкае, 1996. – 375 с.
4.Практыкум па беларускай мове / пад агул. рэд. Г.М.Мала-
жай. – Мінск: Выш. шк., 1994. – 349 с.
5.Сучасная беларуская мова: и анетыка. и аналогія. Арфаэпія. Арфаграфія. Лексіка. Лексікалогія. и разеалогія. – Мінск: Выш. шк., 1998. – 334 с.
6.и едоров, А.В. Основы об! ей теорVV перевода / А.В.и ёдо-
ров. – М.: Просве! енVе, 1969. – 336 с.
7.r рэвіч, А.К. Стылістыка беларускай мовы: Вучэб. дапам. – 2-е выд., перапрац. і дап. / А.К.r рэвіч. – Мінск: Выш. шк., 1992. – 288 с.
Дадатковая
1.Абабурка, М.В. Параўнальная граматыка беларускай і рускай моў / М.В.Абабурка. – Мінск: Выш. шк., 1992. – 224 с.
2.Антанюк, Л.А. Беларуская навуковая тэрміналогія / Л.А.Антанюк. – Мінск: Навука і тэхніка, 1987. – 240 с.
3.Беларуская мова: Цяжкія пытанні фанетыкі, арфаграфіі, граматыкі / пад рэд. А.І.Падлужнага. – Мінск, 1987. – 234 с.
4.Беларуская мова: Энцыклапедыя / пад рэд. А.Я.Міхневіча. –
Мінск: БелЭН, 1994. –655 с.
5.БордовVч, А.М. СопоставVтельный курс русского V белорусскогоязыков / А.М.БордовVч, А.А.ГVруцкVй, Л.В.Хернышова. – МVнск: Універсітэцкае, 1999. – 223 с.
6.Бурак, Л.І. Даведнік па пунктуацыі беларускай мовы / Л.І.Бу-
рак. – Мінск, 1980. – 208 с.
7.ГVруцкVй, А.А. Белорусско-русскVй художественный бVлVнг-
вVзм / А.А.ГVруцкVй. – М., 1987. – 148 с.
8.ДанVленко, В.П. Русская термVнологVя: Опыт лVнгвVстVческого опVсанVя / В.П.ДанVленко. – М.: Наука, 1977. – 246 с.
265
9.КонюшкевVч, М.ґ . СVнтаксVс блVзкородственных языков: тождество, сходство, разлVчVя / М.ґ .КонюшкевVч. – МVнск: Высш.
шк., 1989. – 157 с.
10.Каўрус, А.А. Дакумент па-беларуску / А.А.Каўрус. – Мінск:
Беларусь, 1994. – 160 с.
11. Красн ей, В.П . Аб с³н о н ³м ах, дублетах ³варыян тах утэрм ³н а-
ло г³³ В.П .Красн ей Весн ³к /БД. Уер. С. 4 1––5. 4 9 |
1. |
4 Ó. 25-2¹. |
12. Красн ей, В.П . 7 екато рыя в³ды сем ан тыНн ай дэрывацы ³ ч |
||
беларуск³м тэрм ³н ачтварэн н ³ 20-х 4 ¢ аН . п0-х гг. |
Â.Ï |
.Красн ей |
Âåñí ³ê / ÁÄ. Óåð. Ñ. 4 1––0. 4 9 1. 4 Ó. 2142Ñ. |
|
|
1п . Красн ей, В.П . П о 3 ук³ ¢рын цы ¢ач ³ 3 ляхо ч рас¢рацо чк³ беларускай н ацы ян алшн ай тэрм ³н ало г³³ н а ¢аН атку ьь стаго ддХя В.П .Красн ей зэрм ³н алаг³Н н ы бТ летэн ш. 4 ю ³н ск, 1––¹ . 4 Вы ¢.1. 4 У. М415.
1С. Кратко ем ето д8Н еско е¢о со б8е¢о раХрабо тке8 у¢о рядо Н е- н 8Т н ауН н о -техн 8Н еско й терм 8н о ло г88. 4 ю .и 7 аука, 1–¹ –. 4 12Сс.
15. :а¢ко чская, А.ю . УуН асн ая беларуская батан ³Н н ая тэрм ³- н ало г³яим ан аграЛ³я А.ю .: а¢ко чская. 4 фро дн аифрБД, 200¹ . 4 1ГГ с.
1Г. : екс³кало г³я суН асн ай беларускай л³таратурн ай м о вы ¢ад рэд. А.Я./ ахан шко ва. 4 ю ³н ски7 авука ³ тэхн ³ка, 1––С. 4 СГп с.
1¹ . : óð8ÿ, À.6. ßÕûê 8 ñî Õí àí 8å |
¢î ä ðåä. Ð.Á.üî ì ñêî é. 4 6î ñ- |
||
òî â í Á.èÅåí 8êñ, 1––Ì . 4 Ñ1à ñ. |
|
|
|
1М . : я3 Н ын ская, В.А. / еларуская м о ва. з эрм ³н алаг³Н н ая лекс³- |
|||
êà Â.À.: ÿ3 Í ûí ñêàÿ. 4 þ ³í ñêè6Ô² |
/ ÁÄ, 2001. 4 25Ã ñ. |
||
1–. ю ар3 эчская, В.В. / еларуская м о ва. П раЛес³йн ая лекс³каи |
|||
¢рактыкум |
В.В.ю ар3 эчская. 4 фро дн а, 200п . 4 1п 1 с. |
||
20. ю ар3 эчская, В.В. / еларуская м о ва. П раЛес³йн ая лекс³ка ч |
|||
ñ³í òàêñ³Í í ûì |
³ стыл³стыН н ым ас¢ектах В.В.ю ар3 эчская. 4 фро д- |
||
í à, 2000. 4 11Ã ñ. |
|
|
|
21. П адлужн ы, А.Ф. ю о ваХн ачН ая ¢раблем атыка ч беларускай |
|||
н авуко ва-тэхн ³Н н ай тэрм ³н ало г³³ |
Весц³ А7 / еларус³. Уер. |
||
ãóì àí Øòàð. í àâóê. 4 þ ³í ñê, 1––¹ . 4 9 |
2. 4 Ó. 11Ã-12¹ . |
||
22. 6àãî é3 à, ô.Ï . Ï ðî áëåì û |
¢ерево да с бл8Хко ро дствен н ых |
||
яХыко в. 4 ю 8н скиiХд-во / фД 8м .В.i |
. : åí 8í à, 1–Ì 0. 4 1Ì Ñ ñ. |
2п . Утан кев³Н , А.А. Уем ан тыН н аеасваен н елекс³к³грэка-лац³н - скага ¢ахо джан н я ч суН асн ай беларускай м о ве / еларуская м о ва. 4 Вы ¢. 5. 4 ю ³н ск, 1–¹ ¹ . 4 У. 2¹ -п С.
2С. Уу¢еран ская, А.В. И бО ая терм 8н о ло г8яиВо ¢ро сы тео р88 А.В.Уу¢еран ская, 7 .В.П о до лшская, 7 .В.Вас8лшева. 4 ю .и7 аука, 1–М –. 4 2СГ с.
266
25. Шчэрбін, В.К. Беларуская тэрміналогія і тэрмінаграфія даваеннай пары / В.К.Шчэрбін // Весці АН Беларусі. Сер. гуманbтар.
навук. – Мінск, 1994. – + 3. – С.112-121.
Ñëî¢í³ê³
1.Арашонкава, Г.У. Слоўнік цяжкасцей беларускай мовы / Г.У.Арашонкава, В.П.Лемцюгова. – Мінск, 1987. – 210 с.
2.Беларуская навуковая тэрмінолёгія: Тэрмінолёгія лёгікі і псіхолёгіі. – Мінск: Выд. Бел. акад. навук, 1923. – 63 с.
3.Беларусь: энцыклапедычны даведнік. – Мінск: БелЭН, 1995. –
800 с.
4.Булыка А.М. Слоўнік іншамоўных слоў. – Мінск: Нар. асве-
та, 1993. – 398 с.
5.Васілец, Т.У. Руска-беларускі слоўнік па псіхалогіі / Т.У.Васілец, Я.Л.Каламінскі, Р.А.Макарэвіч. – Мінск,1991. – 50 с.
6.ДефектологVя: Словарь-справочнVк / под ред. Б.П.Пузанова. – М.: Новая школа, 1996. – 80 с.
7.КоджаспVрова, А.r . ПедагогVческVй словарь: для студ. высш. V сред. пед. учеб. заведенVй / А.r .КоджаспVрова, r .А.КоджаспVров. – М.: ґ здательскVй центр «АкадемVя», 2000. – 176 с.
8.ОсновныетермVны псVхологVV // Немов Р.С. ПсVхологVя:: учеб. для студентов высш.пед.учеб.заведенVй: В 3 кн. – М.: ВЛАДОС,1995.
9.ПедагогVческая энцVклопедVя. В 4 т. – М.: Просве! енVе,
1965.
10.ПсVхологVческVй словарь / под ред. В.В.Давыдова ЁV др.[.
–М.: ПедагогVка, 1983. – 448 с.
11.ПсVхологVя: Словарь / под об! . ред. А.В.Петровского, М.Г.Ярошевского. – М.: ПолVтVздат, 1990. – 494 с.
12.Русско-белорусскVй словарь. В 2 т. – Мінск: БелЭН, 1982.
13.Слоўнік беларускай мовы: Арфаграфія. Арфаэпія. Акцэнтуацыя. Словазмяненне. – Мінск, 1987.
14.Статут Вялікага княства Літоўскага 1588: Тэксты. Даведкі. Каментарыі. – Мінск: БСЭ, 1989. – 573 с.
15.Сцяцко, П.У. Слоўнbк лbнвbстычных тэрмbнаў / П.У.Сцяцко, М.и .Гулbцкb, Л.А.Антанюк. – Мінск: Выш. шк.,1990. – 222 с.
16.Тлумачальны слоўнік беларускай мовы. У 5 т. – Мінск:
БелЭН, 1977-1984.
17.Беларуская савецкая энцыклапедыя. У 12 т. – Мінск: Галоўная рэдакцыя БелСЭ, 1969 – 1975. – Т. 1–12.
267
СП²С УМО¡НЫХ СКАРАЧЭННЯ¡
А.П. – А.Пысін Ад. – В.Адамчык
Багд. – М.Багдановіч БелСЭ – Беларуская савецкая энцыклапедыя: У 12 т. – Мн.: Галоў-
ная рэдакцыя БелСЭ, 1969–1975. – Т. 1–12.
БелЭН – Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. – Мн.: БелЭН, 1996– 2004.
Бяд. – З.Бядуля В.Г. – В.Габрук В.Д. – В.Дубінка Гіл. – Н.Гілевіч Гл. – П.Глебка
Грабчыкаў (рбс) – ГрабчVков С.М. Русско-белорусскVй словарь. – МVнск: Нар. асвета, 1990. – 224 с.
Грах. – С.Грахоўскі Дал. – Г.Далідовіч
ДэфСД – ДефектологVя: Словарь-справочнVк / Под ред. Б.П.Пузанова. – М.: Новая школа, 1996. – 80 с.
ДэфСД – ДефектологVя: Словарь-справочнVк / Под ред. Б.П.Пузанова. – М.: Новая школа, 1996.
Ермал. – Я.Ермаловіч Зв. – газета «Звязда» І.Ж. – І.Жарнасек І.К. – І.Капыловіч І.М. – І.Мележ І.Н. – І.Навуменка К. – А.Куляшоў
Каратк. – У.Караткевіч Кудр. – А.Кудравец Л. – А.Лойка
Лагапедыя – ЛогопедVя: Учеб. для студ. дефектол. фак. педвузов / Под ред. Л.С.Волковой, С.Н.Шаховской. – М.: ГуманVт. Vзд. центр ВЛАДОС, 1999. – 680 с.
Лыньк. – М.Лынькоў М.Л. – М.Лобан М.Т. – М.Танк Мас. – А.Масарэнка Міс. – П.Місько
Мысл. – В.Мыслівец
268
Нем. – Р.С.Немаў
Немаў – Немов, Р.С. ПсVхологVя: Учеб. для студ. высш. пед. уч. заведенVй: Кн. 2: ПсVхологVя образованVя / Р.С.Немов. – М.: ВЛА-
ДОС, 1998. – 608с.
Нов. – І.Новікаў
П.С. – ПсVхологVческVй словарь / Под ред. В.В.Давыдова, А.В.Запорожца, Б.и .Ломова ЁV др.[ – М.: ПедагогVка, 1983. – 448 с. Панч. – П.Панчанка
ПС – КоджаспVрова, А.r . ПедагогVческVй словарь: Для студ. высш. V сред. пед. учеб. заведенVй / А.r .КоджаспVрова, r .А.КоджаспVров – М.: ґ здательскVй центр «АкадемVя», 2000. – 176 с.
Пташ. – І.Пташнікаў
РБС-93 – Русско-белорусскVй словарь: В 3 т. /АН БеларусV, ґ н-т языкозн. Vм.Я.Коласа. – 4-е Vзд., Vспр. V доп. – МVнск: Белорус. сов. энцVклопедVя Vм. П.БровкV, 1993. – Т.1–3.
Рогаў – Рогов, Е.ґ . Настольная кнVга практVческого псVхолога в образованVV: Учебное пособVе / Е.ґ .Рогов. – М.: ВЛАДОС, 1996. – 529 с.
Сацыяльная педагогіка – МудрVк, А.В. СоцVальная педагогVка: Учеб. для студ. пед. вузов / Под ред. В.А.СластенVна. – М.: ґ здательскVй центр «АкадемVя», 1999. – 184 с.
Сач. – Б.Сачанка Сіп. – Я.Сіпакоў Стр. – М.Стральцоў
СЦБМ – Арашонкава, Г.У. Слоўнік цяжкасцей беларускай мовы / Г.У.Арашонкава, В.П.Лемцюгова. – Мінск, 1987. – 210 с. ТСБЛМ-96 – Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы / Пад рэд. М.Р.Судніка, М.Н.Крыўко. – Мінск: Бел. энцыклапедыя ім. П.Броўкі, 1996. – 784 с.
ТСБМ – Тлумачальны слоўнік беларускай мовы: У 5 т. – Мінск:
Бел СЭ, 1977-1984. – Т. 1–5. —.Ж. – —.Жычка
—адк. – Т. —адкевіч Ц.Г. – Ц.Гартны Шах. – У.Шахавец
269
ЗМЕСТ |
|
Прадмова................................................................................................... |
3 |
Уводзіны.................................................................................................... |
4 |
~1. Беларуская мова – нацыянальная мова |
4 |
беларускага народа...................................................................... |
|
~2. Гістарычныя этапы фарміравання і развіцця |
5 |
беларускай мовы.......................................................................... |
|
~3. Месца беларускай мовы сярод іншых славянскіх моў...... |
12 |
~4. и ормы беларускай нацыянальнай мовы............................ |
15 |
4.1. Беларуская літаратурная мова і яе нормы........... |
15 |
4.2. Дыялектная мова.................................................... |
17 |
~5. Моўная сітуацыя на Беларусі............................................... |
19 |
Раздзел 1. Мова і маўленне..................................................................... |
31 |
~1. Сутнасць мовы...................................................................... |
31 |
~2. и ункцыі мовы....................................................................... |
32 |
~3. Мова і іншыя сродкі камунікацыі....................................... |
34 |
~4. Маўленчая дзейнасць. Суадносіны паміж мовай і |
35 |
маўленнем................................................................................. |
|
Раздзел 2. Лексіка беларускай мовы паводле сфер |
50 |
яе выкарыстання...................................................................................... |
|
~1. Лексіка агульнаўжывальная................................................. |
50 |
~2. Лексіка абмежаванага выкарыстання.................................. |
51 |
2.1. Дыялектная лексіка................................................ |
51 |
2.2. Спецыяльная лексіка.............................................. |
53 |
2.2.1 Тэрміны, наменклатурныя назвы, |
54 |
прафесіяналізмы..................................................... |
|
2.2.2 Узаемадзеянне паміж спецыяльнымі |
55 |
і агульнаўжывальнымі словамі............................. |
|
2.3. Жаргонная і аргатыўная лексіка............................ |
56 |
Раздзел 3. Беларуская навуковая тэрміналогія...................................... |
67 |
~1. Прадмет і задачы беларускай навуковай тэрміналогіі, |
67 |
яе месца ў сістэме беларускай мовы......................................... |
|
~2. Гісторыя развіцця беларускай навуковай тэрміналогіі..... |
69 |
~3. Лексіка-семантычная характарыстыка тэрміналогіі......... |
74 |
3.1.Сістэмнасць тэрмінаў............................................. |
74 |
3.2. Адназначнасць........................................................ |
78 |
3.3. Сінанімія, дублетнасць, варыянтнасць................. |
79 |
3.4. Аманімія.................................................................. |
80 |
3.5. Антанімія................................................................ |
82 |
~4. Структурная характарыстыка тэрмінаў |
83 |
і асноўныя спосабы іх утварэння............................................. |
270