sanskrit_manual

–– Беларуска-санскрыцкі слоўнік ––

бацька –

бачыць – dṛś

без – vínā + , ; ставіцца пасьля слова бераг – kū́la

бітва – yuddhá

блізіня – samīpá ( )каля бліскучы – tejasvín

бо – hí (ставіцца пасьля слова)

бог – devá

божня – maṇḍirá Брагман – bráhman

браць – labh ā́dā гл. давацьgrah

быць – bhū vṛt

В

вёска – grā́ma воз – rátha войска – sénā

вока – cákṣus náyana nétra вораг – dvíṣ ripú

восем – aṣṭán восень – śárad вучань – ́ṣyaśi

381

–– Беларуска-санскрыцкі слоўнік ––

вучыцца – śikṣ ádhī

выціскаць – su

вялікі – mahát

Г

гаварыць – vad bhāṣ гаршчок – kumbhá

гаспадар – svāmín

гатаваць – pac год – várṣa

горад – nagará граматыка – vyākáraṇa

грошы – гл. багацьце грэх – pāpá гэй – he

гэты – etád idám

Д

дабрадзейны – púṇya дабро – bhádra

даваць – dā браць дажджыць – vṛṣ дасягаць – āp

два – dví дзе – yátra

дзе? – kútra дзевяць – návan дзень – ́nadi дзесяць – dáśan дзьверы – dvārá дзяўчына – bā́lā

382

–– Беларуска-санскрыцкі слоўнік ––

добры – púṇya

дом – gṛhá bhávana дрэва – vṛkṣá

дрэнны – pāpá

думаць – man cit

думка – matí дыханьне – prāṇá

Е

ежа – āhārá

есьці – khād adbhuj

Ё

ён – гл. той

Ж

жаданьне – kā́ma жанчына – nā́ri

жыць – jīv

З

з – sahá + ; ставіцца пасьля слова забываць – vísmṛ

заваёўваць – гл. перамагаць

запрагаць – гл. злучаць

зараз – adhúnā заўсёды – sarvadā́ заўтра – śvás

захад – pratī́cī на захад (ад) ( ) заходні – pratyác ( )

здабываць – āp labhsáṃ yā

злодзей – sténa

383

–– Беларуска-санскрыцкі слоўнік ––

злучаць – yuj

знаходзіцца – sthā vṛt

знаць – jñā зноў – púnar

зорка – jyótis зрок – cákṣus

зьбіраць – ci зямля – bhū́mi

І

і – ca (ставіцца пасьля слова)

інакш – anyáthā

іншы – ánya pára істота – prāṇín

ісьці – gam icar yā

ісьціна – satyá

Й

йоґа – yogá

К

калі – yadā́

калі (умова) – yádi калі? – kadā́

Калі-йуґа – kaliyugá

калясьніца – гл. воз

карова – dhénu кветка – púṣpa

кідаць – as

князь – гл. валадар колькі – káti конь – áśva

384

–– Беларуска-санскрыцкі слоўнік ––

краіна – deśá

красьці – cur куды? – kútra

купляць – krī

Л

ламаць – bhid лес –

лічыць – gaṇa (думацьman)

лотаць – pádma лук – dhánus

ляжаць – śī

М

магчы – śak маленькі – álpa

маці – mātṛ́ мёд – mádhu

менавіта – evá меч – así

многа – bahú ( ) мова – vā́c мужнасьць – vīryà мысел – mánas

мыць – kṣal

Н

нават – ápi

навучаньне – adhītá

надзелены – у багуврі̄гі (напр., надзелены шчасьцем, шчасьлівы)

назад – pratyák належна – samyák

385

–– Беларуска-санскрыцкі слоўнік ––

наперад – prā́k

насалоджвацца – bhuj + настаўнік – gurú śíkṣaka

не – ná mā́ (пры забароне)

неба – svargá

ненавідзець – dviṣ

ненавісьнік – гл. вораг

нешта, нехта – + kím cid + kím caná +́mkiápi

нішто, ніхто – + + ná kím cíd + + ná kím caná + + ná kím ápi

новы – náva ноч – rā́tri

няшчасьце – duḥkhá

П

паводзіцца – ́carā падабацца – ruc каму ( ) падзяляць – bhaj

падтрымваць – dhṛ падымаць пакідаць – hā

пакланяцца – гл. шанаваць палена – samídh

паліць – dah

памяшканьне – bhávana

пасьлязаўтра – parāśvás паўднёвы – ávāc ( ) паўночны – údac ( ) паўсюль – sarvátra

перамагаць – ji піць – pā

плод – phála поле – kṣétra

386

–– Беларуска-санскрыцкі слоўнік ––

помніць – smṛ

посьцілка – káṭa

поўдзень – ávācī на поўдзень (ад) ( ) поўнач – údīcī на поўнач (ад) ( ) поўны – pūrṇá

прадаваць – víkrī прыгожы – súndara

прынашэньне – árpaṇa

пяць – páñcan

Р

рабіць – kṛ

разам – ( )ставіцца( пасьля слова)

разумець – budh разьбіваць – chid Ра̄ма – rāmá

расьці – edh розум – búddhi

рот – гл. твар

роўны – sáma

рука – hásta pā́ṇi

рухацца – гл. ісьці

С

салодкі – svādú сам – ātmán свой – svá сем – saptán сёньня – adyá сіла – bála

славіць – śaṃs слова – śábda vā́c

служыць – sev

387

–– Беларуска-санскрыцкі слоўнік ––

сок – rása

спадар – bhávat спадарыня

спакой – śā́nti

спараджаць – гл. выціскаць

спыняць – rudh стары – jīrṇa

стаяць – sthā страла – śará

сувязь – гл. йоґа

сын – pútra

сьвет – loká jágat сьвятло – jyótis

сьвяціць – ruc сябар – bándhu

сядаць – sad сякера – paraśú

сячы – lū

Т

тады – tadā́

так – ́tii ужываецца пры цытаваньні чужых слоў так (такім чынам) – táthā

такі – tā́vat таксама – ápi там – tátra

таму – tátas таму што – yátas

твар – múkha vádana

той – adás

толькі – evá

топленае масла – ghṛtá

388

–– Беларуска-санскрыцкі слоўнік ––

тры – trí

тут – etátra átra

У

узгадваць – гл. помніць уверх – údak

увесь – sárva уніз – ávāk

усход – prā́cī на ўсход (ад) ( ) усходні – prā́c ( )

учора – hyás

Х

хапаць – гл. браць

хацець – iṣ хвароба – āmayá

хлопчык – bā́la

хто (?) – гл. што (?)

хуткі – śīghrá

Ц

цела – dehá śárīra цешыцца – tuṣ +

цэлы – гл. увесь

цягнуць – tan цяпер – adhúnā

цячы – sṛ

Ч

чалавек – nára чаму – kútas чатыры – cátur чужы – pára

чын – kárman

389

–– Беларуска-санскрыцкі слоўнік ––

чысьціць – гл. мыць

Ш

шанаваць – pūj Ш́іва – śivá

што – yád

што? – kím шчасьце – sukhá

шэсьць – ṣáṣ

Я

як (нібы) – iva ставіцца пасьля слова як (якім чынам) – yáthā

як? – kathám

які – гл. што яна, яно – гл. той

390