Сабақтың жүргізілу кезеңдері

№	Сабақ кезеңдері	уақыты
1	Ұйымдастыру бөлімі, түгендеу, сабақтың мақсаты мен міндетімен таныстыру, таратылатын материалдарды тарату	3 мин
2	№ 1- 5 сұрақтар бойынша пікірсайыс, №1 тапсырманы орындау, глоссариймен жұмыс	45 мин
3	Үзіліс	10 мин
4	№ 6-7 сұрақтар бойынша пікірсайыс	5 мин
5	№2,3 тапсырмаларды орындау	45 мин
6	Сабақты қорытындылау	5 мин

Тәжірибелік жұмыстар

№1 тапсырма.

Әртүрлі лейкоцитоздар мен лейкоцитопениялар кезіндегі лейкоциттік өрнекті талдап, қорытынды жасау

Қорытынды жасағанда мыналарды көрсету:

1. Лейкоцитоз, лейкоцитопениялар түрін.

2. Гранулоциттердің ядролық солға жылжуы барын.

3. Лейкоциттердің түрлерінің шынайы және салыстырмалы өзгерістерін.

4. Осындай бұзылыстар кездесетін ауруды атау.

Қалыпты жағдайдағы лейкоциттік өрнек

1 л қандағы лейкоциттер саны	Базофилдер	Эозинофилдер	нейтрофилдер				Лимфоциттер	Моноциттер
			Миелоциттер	Метамиелоциттер	Таяқшаядро-лылар	Сегментоядролы
4-9 х 109/л	0-0,08 х 109/л	0,1-0,35 х 109/л	-	-	0,18-0,4 х 109/л	3-5,5 х 109/л	1,8-2,5 х 109/л	0,2-0,6 х 109/л
	0-1%	1-5%	-	-	3-5%	51-67%	21-35%	4-8%
Лейкоциттік өрнектегі өзгерістер
№1. 15х109/л	-	1%	-	2%	15%	65%	13%	4%
№2. 11х109/л	-	13%	-	-	2%	59%	21%	5%
№3.7х109/л	5%	2%	-	-	5%	60%	22%	6%
№4. 10х109/л	-	2%	-	-	3%	45%	46%	4%
№5.9х109/л	-	2%	-	-	2%	51%	24%	20%
№6.1х109/л	-	-	-	-	-	30%	61%	9%
№7.16х109/л	-	1%	3%	5%	16%	65%	3%	7%
№8. 12х109/л	-	-	-	-	6%	60%	25%	9%
№9.3,4х109/л	-	1%	-	-	2%	45%	44%	8%

№2 тапсырма.

Әртүрлі лейкозды науқастардың гемограммаларын талдау.

Гемограмма талдау жасағанда мына алгоритмдерді қолдану керек:

1. Лейкоциттердің жалпы санына қөңіл аудару керек. Осы белгісіне қарай лейкозды анықтау.

2. Бласты және жетілген жасушалар арақатынасын анықтау, лейкоциттердің барлық даму сатыларындағы элементтерінің болу-болмауына назар аудару.

3. Қызыл қан түйіршіктері мен тромбоциттер жағынан өзгерістер барына сипаттама беру.

4. Гемограмма бойынша жалпы қорытынды жасау.

Гемоглобин-76 г/л Эритроциттер-2,8х1012/л Ретикулоциттер-0,3% Лейкоциттер-12,8х109/л Миелобласттар-97% Промиелоциттер-0,5% Сегментядролы нейтрофилдер -2,5%	Гемоглобин-58 г/л Эритроциттер-3,1х1012/л Лейкоциттер-81х109/л Миелобластар-4% Промиелоциттер-12% Миелоциттер-14,5% Метамиелоциттер-10% Таяқша ядролылар-8% Сегментядролылар-37,5% Эозинофилдер-5% Базофилдер-9% Лимфоциттер-0% Моноциттер-0%
Гемоглобин-82г/л Эритроциттер-3,1х1012/л Ретикулоциттер-0% Тромбоциттер-10,6х109/л Лейкоциттер-1,5х109/л Лимфобласттар-78% Лимфоциттер-14% Моноциттер-8%	Гемоглобин-64 г/л Эритроциттер-2,05х1012/л Лейкоциттер-84х109/л Миелобласттар-95,5% (лимфобласттар?) Эозинофилдер-0% Базофилдер-0% Пероксидазаға реакция оң (миелобласттар)
Гемоглобин-18 г/л Эритроциттер-0,78х1012/л Лейкоциттер-288х109/л Миелоциттер-0% Метамиелоциттер-0% Таяқша ядролылар -1% Сегмент ядролылар -2% Эозинофилдер-1% Базофилдер-0% Лимфоциттер-95% Моноциттер-1% Боткин-Клейн-Гумпрехт денешіктері көп мөлшерде	Гемоглобин-99 г/л Эритроциттер-3,8х1012/л Лейкоциттер-2,8х109/л Миелобласттар-31% Промиелоциттер-1% Миелоциттер-0% Метамиелоциттер-0% Таяқша ядролылар -4% Сегмент ядролылар -10% Эозинофилдер-22% Базофилдер-0% Лимфоциттер-30% Моноциттер-2%
Гемоглобин-120 г/л Эритроциттер-4,25 х1012/л Лейкоциттер-2,7 х109/л Миелоциттер-0% Метамиелоциттер-0% Таяқша ядролылар -1,5% Сегмент ядролылар -8,5% Эозинофилдер-0,5% Базофилдер-0% Лимфоциттер-7% Моноциттер-4,5% Бластты жасушалар-78% Цитохимиялық реакциялар теріс (ажыратылмаған бластық жасушалар)	Гемоглобин-40 г/л Эритроциттер-0,99 х1012/л Тромбоциттер-12,2 х109/л Лейкоциттер-9,3 х109/л Миелоциттер-0% Метамиелоциттер-0% Таяқша ядролылар -2% Сегмент ядролылар -10% Эозинофилдер-0% Базофилдер-0% Лимфобластар-62% Лимфоциттер-20% Моноциттер-6%

№ 3 тапсырма. Ситуациялық есептерді шығару

№1 есеп. Науқас А. тамағындағы ауыру сезіміне, жұтынудың қиындауына, дене қызымының жоғарылағандығына шағымданды. Тамағын қарап тексергенде бездері қызарған, бетінде сары жасыл түсті жабын бар. Науқасқа жасалынған қан талдамасынан анықталғаны: гемоглобин-120г/л., эритроцит-4х10¹²/л. Ретикулоцит- 5%, лейкоцит- 12х10⁹/л.

нейтрофилдер: метамиелоцит -0%; таяқшаядролы - 8%; сегментядролы-70%

эозинофил -2%; базофил – 0%; лимфоцит – 18%; моноцит – 2%

ЭШЖ - 20мм/сағ

1. Қан талдамасында қандай өзгерістер болды?

2. Лейкоциттік өрнектегі және лейкоцит саны өзгеруінің организм үшін қандай маңызы бар?

№2 есеп. Науқас В, 25 жаста, жыл сайын көктем - жаз мезгілінде мұрынынан көп мөлшерде бөлініс шығатынын, жас ағатынын, түшкіретіндігін байқайды. Қан талдамасынан анықталғаны:

гемоглобин-125г/л., эритроцит-4,2х10¹²/л. Ретикулоцит- 1%, лейкоцит- 10х10⁹/л.

нейтрофилдер: метамиелоцит -0%; таяқшаядролы - 4%; сегментядролы-67%

эозинофил -10%; базофил – 0%; лимфоцит – 18%; моноцит – 1%, ЭШЖ - 12мм/сағ

1. Қан талдамасында қандай өзгерістер болды?

2. Лейкоциттік өрнектегі және лейкоцит саны өзгеруінің организм үшін қандай маңызы бар?

№3 есеп. Науқас 32 жаста, дәрігерге мазасыздыққа, жиі суық тиіп ауыратындығына, бет терісінде іріңдіктердің пайда болғанына шағымданып келді. Науқас басы ауырғанда ұдайы анальгин немесе парацетамол ішкен. Қан талдамасынан анықталғаны: гемоглобин-110 г/л., эритроцит-3,9 х10¹²/л. Ретикулоцит- 1%, лейкоцит- 3,8х10⁹/л. Нейтрофилдер: метамиелоцит -0%; таяқша ядролы - 0%; сегментядролы-47%

эозинофил -0%; базофил – 0%; лимфоцит – 49%; моноцит – 4%, ЭШЖ – 10 мм/сағ

1. Қан талдамасында қандай өзгерістер болды?

2. Анальгин мен парацетамолды ұдайы ішу берілген жағдайдың даму себебінде қандай рөл атқарды?

1 есеп. Науқас Р., 56 жаста невмония диагнозымен жолданды. Ауру тарихында жиі суық тиіп ауырғаны, соңғы жылы екі қайтара пневмониямен ауырып, амбулаториялық емделді. Қарап тексергенде мойын және қолтық асты лимфа түйіндері ұлғайған, эластикалы, жұмсақ, сипағанда ауырмайды. Бауыры мен көкбауыры аздап ұлғайған. Қан талданымы:

Гемоглобин – 120 г/л; Эритроцит – 4,0х10¹²/л; Ретикулоцит – 0,2%; Тромбоцит - 150 х10⁹/л; Лейкоцит -55 х10⁹/л: Нейтрофилдер: метамиелоцит -0%; таяшаядролы -1%; сегментядролы-16%

Эозинофил -0%; Базофил – 0%; Пролимфоцит – 5%; Лимфоцит – 76%, Моноцит – 2%,

ЭТЖ -25мм/сағ

Қан жағындысында көп мөлшерде Боткин-Гумпрехт денешіктері

1. қанның қандай ауруы туралы ойлауға болады?

2. клиникалық көріністердің патогенезін түсіндіріңіз

2 есеп. Науқас Е., 35 жаста, ауруханаға аяқтарының ауырғанына, ішінің аздап ауыратынына, құрғақ жөтелге шағымданып түсті. Қарап тексергенде ұсақ нүктелі, дақты көптеген геморрагиялар анықталды. Лимфа түйіндері, бауыры, көкбауыры ұлғайған.

Қан талданымы:

Гемоглобин – 90 г/л; Эритроцит – 3,0х10¹²/л; Ретикулоцит – 0,2%; Тромбоцит - 30 х10⁹/л; Лейкоцит -17 х10⁹/л. Нейтрофилдер: метамиелоцит -0%; таяқшаядролы -1%; сегментядролы-16%

Эозинофил -0%; Базофил – 0%; Бласты жасушалар – 56%; Лимфоцит – 23%; Моноцит – 2%

Пероксидаза мен липидтерге реакция теріс. Шик реакциясы оң (гликоген бөлшектелген)

1. қанның қандай ауруы туралы ойлауға болады?

2. клиническалық көріністердің патогенезін түсіндіріңіз