Русские меры веса

1 ласт = 6 четвертям = 72 пудам = 1179,36 кг. 1 четверть вощаная = 12 пудам = 196,56 кг. 1 берковец = 10 пудам = 400 гривнам (большим гривенкам, фунтам) = 800 гривенкам = 163,8 кг. 1 конгарь = 40,95 кг. 1 пуд = 40 большим гривенкам или 40 фунтам = 80 малым гривенкам = 16 безменам = 1280 лотам = 16,380496 кг. 1 полпуда = 8,19 кг. 1 батман = 10 фунтам = 4,095 кг. 1 безмен = 5 малым гривенкам = 1/16 пуда = 1,022 кг. 1 полубезмен = 0,511 кг. 1 большая гривенка, гривна, (позднее — фунт) = 1/40 пуда = 2 малым гривенкам = 4 полугривенкам = 32 лотам = 96 золотникам = 9216 долям = 409,5 г (11—15 вв.). 1 фунт = 0,4095124 кг (точно, с 1899 года). 1 гривенка малая = 2 полугривенкам = 48 золотникам = 1200 почкам = 4800 пирогам = 204,8 г. 1 полугривенка = 102,4 г. Применялись также: 1 либра = ¾ фунта = 307,1 г; 1 ансырь = 546 г, не получил широкого распространения. 1 лот = 3 золотникам = 288 долям = 12,79726 г. 1 золотник = 96 долям = 4,265754 г. 1 золотник = 25 почкам (до XVIII в.). 1 доля = 1/96 золотникам = 44,43494 мг. С XIII по XVIII века употреблялись такие меры веса, как почка и пирог: 1 почка = 1/25 золотника = 171 мг. 1 пирог = ¼ почки = 43 мг.

Русские меры веса (массы) аптекарские и тройские

Аптекарский вес — система мер массы, употреблявшаяся при взвешивании лекарств до 1927 г. 1 фунт = 12 унций = 358,323 г. 1 унция = 8 драхм = 29,860 г. 1 драхма = 1/8 унции = 3 скрупула = 3,732 г. 1 скрупул = 1/3 драхмы = 20 гранов = 1,244 г. 1 гран = 62,209 мг.

Другие русские меры

Десть — единицы счёта, равна 24 листам бумаги.

Меры ВКЛ ХV – XVII вв.

• Адлегласць і даўжыня

міля = 5 вёрст

вярста = 798 сажняў = 1559,7 м

вялікая вярста = 1000 сажняў = 1948,8 м

сажань = 3 локці = 6 стоп = 72 цалі = 194,88 см

локаць = 2 стапы = 24 цалі = 64,96 см

стапа = 12 цаляў = 32,5 см

цаля = 2,7 см

гоні (гон) = 80—100 м (мера ніколі не была афіцыйнай)

стая = каля 80 м

страленне (стрэльбішча) = 60—70 м

шнур (даўжыні) = 75 локцяў = 48,7 м

прут (даўжыні) = 7,5 локця = 4,87 м

прэнцік (даўжыні) = 48,7 см

• Плошча і пазямельныя вымярэнні

валока = 30 маргоў = 9000 кв. прутоў = 67 500 кв. локцяў = 21,36 га

морг = 3 кв. шнуры = 0,71 га

кв. шнур = 100 кв. прутоў = 0,237 га

кв. прут (прэнт) = 100 кв. прэнцікаў = 23,7 м²

кв. прэнцік = 0,237 м²

франконскі большы лан = 50 маргоў = 35,5 га

франконскі меншы лан = 40 маргоў = 28,4 га

нямецкі лан = 43 маргі = 30,5 га

польскі кмецкі большы лан = 21 морг = 14,91 га

польскі кмецкі меншы лан = 6 маргоў = 4,26 га

польскі кмецкі большы лан = 21 морг = 14,91 га

рэвізскі лан = 30 маргоў = 21,36 га

хелмінскі (кракаўскі) лан = 90 маргоў = 63,9 га

• Сыпкія рэчывы і вадкасці

віленская бочка (для сыпкіх рэчываў) = 4 чвэрці (карцы) = 8 асьмін = 16 шаснастак = 72 вялікія гарцы = 144 малыя гарцы = 406,7 л

бочка (для вадкасці) = 4 чвэрці (карцы) = 12 чашаў = 144 малыя гарцы = 288 паўгарцаў = 376 квартаў = 752 паўкварты = 406,54 л

паўбочак = 8 чвэрцяў (карцоў) = 813 л

вядро = 4 гарцы = 11,28 л

Пінск 16 ст.:

вядро = 2 ліпечні = 20 каўшоў

ліпечня = ½ вядра = 10 каўшоў

коўш = 1/20 вядра

Берасце 16 ст.?:

вядро = 2 ручкі

ручка = ½ вядра

малы (шынковы) гарнец = 2,8237 л

цэхавы гарнец = 5,6474 л

кварта = ¼ гарца = 0,7057 л

чвэрць (карэц) = ¼ бочкі = 2 асьміны = 36 гарцаў = 102 л

лукно = 10 пудоў

мядніца = 12 гарцаў

салянка = 1/6 бочкі = 67,75 л

чаша = 12 гарцаў = 33,84 л

стары шанак = 48 гарцаў

лаштавы шанак = 24 гарцы

лашт = 8 віленскіх бочак

• Маса (вага)

беркавец (цэнтнар) = 5 камянёў = 200 фунтаў = 74,96 кг

камень = 40 фунтаў = 14,993 кг

фунт = 32 лоты = 374,82 г

лот = 1/32 фунта = 11,71 г

пуд = 40—50 фунтаў

бязмен = 5—6 фунтаў = 1,87—2,24 кг

кантар = 100 фунтаў = 37,84 кг

ока = 3 фунты = 1,02 кг

грыўна = 195,5 г

кап (вашчаны пуд) = 12 пудоў

літра = 280,8 г

пундзель = 25 фунтаў = 9,24 кг

• Лікавыя адзінкі

капа = 60

сорак = 40

пара = 2

саха (валы, нарогі для сох) = 2

пасма = 30 нітак

лібра = 25 аркушаў паперы

рэз = 20 лібраў = 500 аркушаў паперы

тузін, тахер = 12

фаска = 500

паўчварта (гістар. полчварта) = 3,5 (напрыклад, грашовых адзінак)