25.Байланыс жүйелері мен каналдары (негізі құрастырушылары).

Байланыс жүйесі деп пункттер арасындағы хабарламаны айырбастауға арналған, математикалық әдістер мен техникалық құрылғылардың жиынтығын айтамыз. Оның құрамына таратқыш Т, канал К және қабылдағыш Қ жатады (5.1-сурет).

26.Модуляцияның негізгі түсініктері мен түрлері.

Модуляция дегеніміз негізгі сигналдың өзгеруіне сәйкес тасымалдаушының параметрінің өзгеруін айтамыз. Тасымалдаушылар-сигналдардың негізгі түрлері:

Үздіксіз модуляцияда үздіксіз жиіліктің гармоникалық тербелісі тасымалдағыш болып табылады:

(5.1)

Тербеліс параметрлері: амплитуда , жиілікжәне фаза.

Амплитудалық модуляцияда (АМ) амплитуда тербелістері сигналына байланысты,-дің қандай да бір мәніне қатысты өзгереді:

, (5.2)

мұндағы тұрақты коэффициентісигналының амплитудаға әсерін сипаттайды.

Жиілік модуляцияда (ЖМ) жиілік тербелісі, сигналына байланысты қандай да бір-дің мәніне қатысты өзгереді:

, (5.3)

мұндағы тұрақты коэффициенті,сигналының жиілікке әсерін сипаттайды.

Фазалық модуляцияда (ФМ) тербеліс фазасы, сигналына байланысты қандайда бір мәніне қатысты өзгереді:

, (5.4)

мұндағы тұрақты коэффициенті,сигналының жиілікке әсерін сипаттайды.

(5.2)-ні (5.1)-дің орнына қойып амплитудалық модуляция үшін келесі мәндерді табамыз:

.

(5.4)-ті (5.1)-дің орнына қойып фазалық модуляция үшін келесі мәндерді табамыз:

.

Егер кіріс синусоидалды сигнал, жиілік модуляцияға ұшыраса

,

онда келесіні аламыз:

,

мұндағы – модуляция индексі, – жиілік девиациясы.

Модуляцияның кіші индексінде, модульденген тербелістің жиілік жолағының мөлшері модульдейтін тербелістің жиілігінің екі еселенген мәніне тең. Модуляцияның үлкен индексінде, модульденген тербелістің жиілік жолағы, жиілік девиациясының екі еселенген мәніне жуық.

5.1-мысал. графигі 5.2а, , мұндағы графигі 5.2ә, , мұндағы графигі 5.2б, ал , мұндағы графигі 5.2в-суреттерінде көрсетілген.

а) ә)

б) в)

27.Үздіксіз модуляция.

Үздіксіз модуляцияда үздіксіз жиіліктің гармоникалық тербелісі тасымалдағыш болып табылады:

(5.1)

Тербеліс параметрлері: амплитуда , жиілікжәне фаза.

28Импульстік модуляция

Импульстік модуляция (амплитудалы-импульстік, енді-импульсік, жиіліктік-импульстік модуляция)

Импульстік модуляцияда импульстер тізбегі (ең қолайлы жағдайда тікбұрышты формадағы) келесідей параметрлері бар тасымалдаушы болып табылады (5.3-сурет):

–деңгей, – ұзақтығы, – жиілік, – фаза.

5.3-сурет

Импульстер тізбегі келесі қатар түрінде көрсетілуі мүмкін:

, мұндағы – «тікбұрышты» функциясының, келесі қасиеттері бар:

.

Тасымалдаушының кез-келген параметрін өзгерте отырып, модуляцияның 4 түрін алуға болады:

1. Амплитудалы-импульстік модуляция (АИМ)

, -ты келесі шарт орындалатындай таңдаймыз:

2. Енді-импульстік модуляция (ЕИМ):

,

3. Жиіліктік-импульстік модуляция (ЖИМ):

5. Фазалық-импульстік модуляция (ФИМ):

29.Модуляцияның сандық әдістері

Пайдалы уздиксиз сигналдардын 3 турленуине негизделген:

1)дискреттеу

2)кванттау

3)кодтау

Тортинши турлендиру-копканалдык жуйелерде сигналдарды тасымалдаганда мадуляцияны пайдаланады.

Модуляциянын сандык туринин ен коп тараган импульстик-кодтык модуляция,деьлта-модуляция жане комбинирленген турлер.

Акпаратты сандык тасилмен тасымалдаудын жаксы жактары:

1.Акпаратты тасымалдаудын сапасына аппаратуранын сипаттамасынын туракты болмауынын асери алсиз;

2.Кедергиге тозимдилиги жогары;

3.Байланыс торабынын туйининде сигналдардын калпына келу мумкиндиги;

4.Артурли хабарламаларга (соз,теледидарлык корсетилу,дискреттик малиметтер)сигналдарды корсетудин амбебап турлери;

5.Бул жуйелердин ЭЕМ жане электронды автоматтандырылган телефон станциясы мен карапайым уйлесуи;

6.ЭЕМ-н комегимен сигналдарды ондеуди жане тасымалдауды автоматтандыру мумкиндиги;

Сандык турдеги модуляцияларды пайдалану аумагы:

АТС-р арасындагы кызметтеги байланыс желистерин тыгыздау,электронды АТС-р мен интегралды байланыс тораптарын куру,гарыштык байланыс жуйелери,телеметрия.