21 Дзіцячыя музеі.

Як спецыфічная форма дзейнасці дзіцячы музей узнік у Велікабрытаніі ў 1882г. – тат былі выстаўлены розныя рарытэты: цацкі і дзіцячыя касцюмы з розных краін свету. Першы непасрэдна ДМ быў створаны ў ЗША. Самы вядомы ў свеце ДМ – Бруклінскі. Канцэпцыя музееў: музеёнае асяроддзе – прастора, дзе дзеці не толькі бачылі музейныя экспанаты, але і ўдзельнічалі ў нейкіх з’явах, падзеях. На тэрыторыі былой РІ, першыя ДМ былі створаны на аснове вопыту музееў пн Амерыкі ў п.20 ст. 1905г. А.Зяленка адчыняе Дзіцячы клуб, дзе заняткі па біялогіі, батаніцы сумяшчаліся з рознымі тврчымі работамі. + яго нерэалізаваны праэкт стварэння ДМ – палаца: музейная прастора, дзе дзеці маглі бачыць, чуць, працаваць і т.п. з музейнымі рэчамі. 1920г. – Музей цацкі (аўт. М.Д. Бартран): распавядалася пра ролю гульні і цацак ў жыцці дзіцяці. !920я гг. Масква – музей дзіцячай кнігі: гісторыя, эмест, афармленне і лёс кнігі; памяшканні для гульні, бібліятэка, майстэрня, кружкі. Усе ДМ у СССР былі зачынены ў 30я гг., новае нараджэнне ДМ у СССР – 80я гг. Сення ў РФ існуюць амаль усе віды ДМ. Тыпы ДМ:

1. ДМ, створаныя ў структуры традыцыйных музеяў – ДМ “У свеце казак” у Смаленскім музеі – запаведніке; дзіцячы музейны цэнтр ва Уладзіміра-Суздальскім музеі-запаведніке (выкарыстанне элементаў тэатралізацыі, гульнявыя моманты, музычнае суправаджэнне)

2. Музеі, якія з’яўляюцца часткай немузейных культурна-адукацыйных цэнтраў.

3. Самастойныя ДМ – ДМ у Наябрску, Полацкі ДМ, Д гістарычны М у СПб.

4. Музеі, якія не маюць свайго даху, ажыццяўляюць сваю дзейнасць на іншых плошчах.

5. “Музей у чамадане” (аўт. канцэпцыі – Юхневіч).

Характарыстыкі і зыходныя рысы ДМ:

1. Амерыканскі тып: канцэпцыя т.зв. інтэрактыўнага музея, дзе прадметна-рэчавае асяроддзе дзеці засвойваюць праз узаемадзеянне з ім (выкарыстоўваюцца копіі).

2. Еўрапейскі тып: ДМ як частка традыцыйнага музея, заснаваны на калекцыі музея. На іх аснове – стварэнне адпаведных пазнавальных пранрам.

3. “Аўтарская канцэпцыя ДМ”: форма работы, стыль перадачы матэрыяла, музейныя прадметы залежаць ад аўтара-стваральніка.

4. “Змешаная канцэпцыя ДМ”: інтэрактыўная экспазіцыя з абавязковым уключэннем рарытэтаў (самы распаўсюджаны тып ДМ – Полацкі ДМ).

Характарыстыкі, якія прысутнічаюць ва ўсіх тыпах ДМ:

1. Усе накірункі дзейнасці музея разглядаюцца як элемент агульнаадукацыйнай палітыкі музея. Адукацыя ў ДМ агульнадаступная, разнаварыянтная, самастойная.

2. Дзейнасць ДМ мае адрасны х-р.

3. Музей стварае ўмовы для праяўлення актыўнасці і творчасці наведвальніка.

4. Асновай музейна-педагагічнай дзейнасці з’яўляецца дыялог.

Асноўныя кампаненты ДМ:

1. Матэрыяльны. Будынак музея павінен прыцягваць увагу, вылучацца. Назва- запамінальная, гучная. Важнасць унутранай прасторы. Прынцып даступнасці. Фонды- самыя розныя прадметы: -фонд муз. прадметаў; - інтэрактыўны фонд; - гульнявы фонд.

2. Праэктна-працэсуальны. Музейны прадмет прызначаны для непасрэднага ўздзеяння (механізмы, мадэлі, макеты).

3. Асабовы. Вылучэнне фонду дзіцячай творчасці.

Характарыстыка музейна-педагагічных праграм у ДМ. Мэты і задачы: выхаванне муз. культуры, далучэнне да музейных каштоўнасцей, развіцце эмацыянальна-эстэтычных пачуццяў, фарміраванне гістарычнай самасвядомасці. Перадача інфармацыі: сістэматызавана, паступова, непрырыўна. Пазамузейныя заняткі (школа, тэатр і т.п.). Віды муз.-педагагічных праграм у ДМ:

1. Інтэрактыўная выстава, непасрэдны ўдзел у экспазіцыйнай дзейнасці.

2. Комплекныя праграмы з далучэннем рахнастайных спецыялістаў (настаўнікі, псіхолагі, мастакі, дзеці).

3. На адной экспазіцыі распрацоўваецца некалькі мадэляў работы з рознаўзроставай аудыторыяй.

4. Магчымасць хуткага пераабсталявання, карэктыроўкі выставы.

5. Музейны педагог – экспазіцыянер, інтэрпрытатар, экскурсавод.

6. Узаемадзеянне з установамі адукацыі.