3. Вялікае перасяленне народаў. Рассяленне індаеўрапейцаў. Балты і славяне на тэрыторыі сучаснай Беларусі.

Шыроки сэнс: усе перамяшчнні вялікіх груп насельніцтва што адбываліся ў гіст пад уплывым змяніўшыхся кліматычных умоў, дэмаграфічных працэсаў, войнаў, эпідэмій і т.п. Вузки сэнс: пад вялікім перасяленнем народаў разумеюць перасяленне народаў вызванае нашэсцм гунаў і авараў на Еўропу якое адбывалася 3 – 4 стагоддзях нашай эры. Важную ролю для гісторыі Еўропы адыгралі Індаеўрапейцы.Яны былі першай самай буйной групай людзей якая пакінула сваю радзіму і засяліла Еурапейскі кантынент. Індаеўрапейцы ужо ў 3 тысячагоддзі да нэ карысталіся бронз прыладамі працы і маглі іх вырабляць.Яны добра ведалі жывёлагадоўлю і земляробства. Паводле найбольш верагоднага меркавання, індаеўрапейцы першапачаткова жылі ў Малой Азіі, побач з Іранам. Адсюль індаеўр рассял на поўнач, часткова праз Балканы і Каўказ.Ужо 3000 г да н.э. у індаеўрапейцаў пачаў развів абмен пяміж плямёнямі ў некат. плямён збіраліся багацці.Мелі развітую гаспадарку. Займ. жывёлагадоўляй. 3 дапамогай сабак ахоўвалі статкі дамашняй жывёлы на пашах. Першымі індаеўрап якія з’яв на тэрыт Б былі балты. Яны з’яв тут прыблізна 2500 г да нэ.У пачатку бронз в некат індаеўр плямёны пасяліліся ва Ўсход Еўропе і на ўзбярэжжа Балтыйскага мора.Назва балты.Але балты займалі значна больш шырокую тэрыторыю. Ва 2 – 5 стст. нэ балты перажывалі свой “залаты век” і ў той час дасягнулі росквіту іх рамяство і гандаль. Хоць тэрыторыя, якую займалі балты, паменшылася, але яны па-ранейшаму засялялі значную частку Балтыйскага ўзбярэжжа і амаль усю тэрыторыю сучаснай Беларусі.У 1-м тысячагоддзі да н. э. балты падзяліліся на заходніх, усходніх і дняпроўскіх. У балтаў на тэрыт Б да прыходу славян яшчэ не з’явіліся гарады. Яны жылі ў наземных і паўзямляначных жытлах.Тысячы гадоў жылі балты на тэрыт Б. У другой палове 1-го тысячагоддзі н. э. на змену балтам прыйшлі славяне.Славяне перанялі ў іх каштоўны вопыт жыцця ў лясным краю, узоры ўпрыгожванняў, захавалі балцкія назвы рэк і азёр.Назва народа “славяне” паходзіць ад “слова”.Славяне былі індаеўрапейцамі. Продкі славян калісьці складалі адзінае цэлае з продкамі германцаў і балтаў.Візантыйцы першымі звярнулі ўвагу на новы народ. Візантыйскія гісторыкі адзначалі, што славяне адрозніваліся высокім ростам і сілай, былі язычнікамі, шанавалі сілы прыроды і розных богаў. Лад іх жыцця быў просты і непатрабавальны(6 ст.) У той час славяне ўжо падзяліліся на асобныя групы. Адна – склавіны – пражывалі заходней Днястра, побач з Дунаем. Іншая – анты – змацаваліся на землях ад Днястра да Дняпра. Першапачаткова яны мелі адно агульнае імя – венеды.Пахаладанне. У канцы ранняга сярэдневечча славяне асвоілі тэрыт Б. Пры гэтым славянскія плямёны змешваліся з балтамі, што стала асноўнай прычынай своеасаблівасці славян на тэрыторыі Беларусі.Адносіны славян з балтамі на тэрыторыі Беларусі першапачаткова былі мірнымі.У канцы 7 – пачатку 8 ст. на тэрыторыю Беларусі прыйшла новая хваля славянскіх перасяленцаў. Ваенныя сутыкненні славян з балтамі учасціліся. У агні пажараў гінулі гарадзішчы балтаў.Крывічы-палачане. Крывічы былі самым буйным усходнеславянскім саюзам плямёнаў. Яны жылі ў вярхоўях Дняпра і Заходняй Дзвіны. Пазней крывічы падзяліліся на тры асноўныя групы пскоўскую, полацкую і смаленскую.Усю паўночную частку сучаснай Беларусі засялялі полацкія крывічы, ці палачане. Галоўным іх горадам быў Полацак.(Палата)Дрыгавічы. Увесь поўдзень Беларусі з цягам часу заняў яшчэ адзін усходнеславянскі саюз плямёнаў – дрыгавічы. Спачатку яны пасяліліся ў сярэднім цячэнні Прыпяці, у багністай мясцовасці.Пазней яны занялі басейн ракі Свіслач і сярэдняе цячэнне ракі Бярэзіны. Менавіта тут была заснавана сталіца Беларусі – Менск.Брэщчына. Самым галоўным і старажытным горадам дрыгавічаў быў Тураў.Усходнія землі Б засялялі радзімічы. Галоўным чынам яны жылі вакол ракі Сож. На ўсходзе суседзи-вяцічы, а на поўдні – северане.У “Аповесці мінулых гадоў” захаваўся цікавае аповяданне пра паходжанне радзімічаў і вяцічаў. Нібы калісьці з Польшчы ва Усходнюю Еўропу прыйшлі браты Радзім і Вятка. Яны засталіся на новых землях і сталі родапачынальнікамі двух плямёнаў.Радзімічы былі падпарадкаваны князем Алегам у 885 г. Незадоўга да гэтага ён авалодаў Кіевам. Так был пакладзены пачатак фармаванню дзяржавы Кіеўская Русь.