N_1201_s_1179_a_3

НҰСҚА/ВАРИАНТ 03

1. Көрсетілген синдромдардың ішінен адамдағы моносомияны көрсетіңіз:

A. Патау

B. Эдвардса

C. +Шершевского - Тернера

D. Клайнфельтера

E. Ангельмана

2. Әйелдерде XXX кариотиппен көрінетін синдром қандай?

A. Клайнфельтера

B. +Трипло

C. Тернера - Шершевского

D. Вольфа - Хиршхорна

E. Ангельмана

3. Берілген тізімнен коллогеноз тобына жататын ауруды көрсетіңіз:

A. Дюшенна дистрофиясы

B. муковисцидоз

C.+ Элерса-Данло синдромы

D. нейрофиброматоз

E. Патау синдромы

4. Жыныс хромосомасы бойынша полисомияны анықтаңыз:

A. Марфан синдромы

B. Даун синдромы

C. Эдвардса синдромы

D.+ Калйнфельтера синдромы

E. Патау синдромы

5. Сурет бойынша жасушада болып жатқан процессті анықтаңыз?

A. экзоцитоз

B.+ эндоцитоз

C. диффузия

D. осмос

E. жеңілденген дифузия

6. Мембрана жасуша құрылымы, гендік аурулар патогенезінің дамуына роль қосуы мүмкін. Жасуша беткейіндегі арнайы ақуыздық молекулалар рецепторларының болмауы неге алып келеді?

A.+ гиперхолестеринемия

B. гемофилия

C. дальтонизм

D. тестикулярлық феминизация

E. муковисцидоз

7. Гольджи кешенесіне жетуге көмектесетін, рецепторлармен қамтылған везикула қалай аталады?

A. лизосома

B.+ рецептосома

C. фагосома

D. қоршалған көпіршіктер

E. фаголизосома

8. Клатрин-ақуызы бар везикула қалай аталады?

A. лизосома

B. рецептосома

C. фагосома

D.+ қоршалған көпіршіктер

E. фаголизосома

9. Жасушаның тіршілік процесінде мембраналарды жаңартады, секреторлық қызметті жүзеге асырады. Бұл процесс қалай аталады?

A.+ экзоцитоз

B. эндоцитоз

C. диффузия

D. осмос

E. жеңілденген диффузия

10. пре-м-РНҚ синтезі процесінде бір матрицалық тізбектен ақпарат жазылады. Бұл процеске анықтама беріңіз?

A. трансляция

B.+ транскрипция

C. репликация

D. редукция

E. репарация

11. Сомалық жасушаларының хромосома жиынтығы қандай?

1. 1n;

2. +2n;

3. 3n;

4. 4n;

5. 5n.

12. Оогенез процесінің соңында не түзіледі?

1. 1- ші қатардағы ооциттер

2. 2-ші қатардағы ооциттер

3. +жұмыртқа жасушасы

4. ооциттер

5. оогонийлер.

13. Ұрық жасушасының хромосома жиынтығы қандай?

1. 1n;

2. +2n;

3. 3n;

4. 4n;

5. 5n.

14. Мына суретте мембрана арқылы заттарды тасымалдау бейнеленген. Берілген варианттардың ішінен тасымалдау түрін анықтаңыз?

A. фагоцитоз

B. экзоцитоз

C.+ белсенді тасымалдау

D. белсенсіз тасымалдау

E. эндоцитоз

15. Жасушаішілік сигналды берудегі негізгі механизмдері қалай аталады?

1. мессенджерлер

2. +фосфорлену және дефосфорлену

3. эндокринді механизмі

4. аутокринді механизмі

E. паракринді механизмі

16. Нуклеин қышқылының мономері не болып табылады?

1. ген

2. +нуклеотидтер

3. аминқышқылдар

4. ДНҚ

E. РНҚ

17. Берілген суреттен мембрана арқылы тасымалдау түрін көрсетіңіз?

A.+ фагоцитоз

B. экзоцитоз

C. белсенді тасымалдау

D. белсенсіз тасымалдау

E. диффузия

18. ДНҚ азоттық негіздері арасында қандай байланыс түрі болады?

A. дисульфидтік

B. пептидтік

C.+ сутектік

D. коваленттік

E. иондық

19. Мына суретте екі альтернативті белгілері бойынша айырмашылығы бар екі гетерозиготалы дараларды будандастыру көрсетілген. Тұқымқуалау типін көрсетіңіз?

A.+ тәуелсіз тұқымқуалау

B. тіркес тұқымқуалау

C. Х- тіркес тұқымқуалау

D. У- тіркес тұқымқуалау

E. көптік тұқымқуалау

20. Қосындылар қайда орналасады?

A. митохондрияда

B.+ цитоплазмада

C. ЭПТ-да

D. пластидтерде

E. лизосомада

21. Мына суреттен ұрықтың даму кезеңін көрсетіңіз?

A. зигота

B. морула

C. гаструла

D.+ бластула

E. нейрула

22. Мына суретте көрсетілген процессті анықтаңыз?

A. транскрипция

B.+ трансляция

C. ДНҚ репликациясы

D. сплайсинг

E. интрондарды алып тастау

23. Гольджи комплексі қандай қызмет атқарады?

A. ДНҚ қызметіне қатысады

B. рибосоманың суббірлігін құрайды

C. ақуыз синтезіне қатысады

D. АТФ синтезі

E.+ лизосоманың пайда болуы

24. Ламинаның қызметін көрсетіңіз:

1. +ядроның белгелі пішінің ұстап тұрады

2. рибосоманың жинақталуы

3. тұқымқуалау ақпаратын береді

4. хромосоманың түзілуі

5. ақуыз синтезі

25. Мына суретте көрсетілген процессті анықтаңыз?

A. транскрипция

B. трансляция

C. ДНҚ репликациясы

D. ДНҚ процессингі

E.+ процессинг

26. Мына суретте көрсетілген процессті анықтаңыз?

A. транскрипция

B. трансляция

C. ДНҚ репликациясы

D.+ интрондарды алып тастау

E. экзондарды алып тастау

27. Мына суретте көрсетілген процессті анықтаңыз?

A. транскрипция

B. трансляция

C.+ экзондарды тігу

D. интрондарды алып тастау

E. экзондарды алып тастау

28. Суретте жасуша өлімі бейнеленген, жасушалық өлімнің түрін көрсетіңіз?

A.+ апоптоз

B. некроз

C. автолиз

D. фагоцитоз

E. пиноцитоз

29. Суретте гомологиялық хромосоманың конъюгациясының басталуы бейнеленген, бұл процесс жасушаның бөлінуінің қай фазасына тән?

A.+ профаза 1

B. профаза 2

C. метафаза1

D. метафаза 2

E. телофаза

30. Жасушалық циклдің қандай кезеңі үшін гомологиялық хромосомалардың экваторда орналасуы тән?

A. профаза 1

B. профаза 2

C.+ метафаза1

D. метафаза 2

E. телофаза

31. Жасушалық циклдің қандай кезеңі үшін хромосомалардың диплоидтық жинағымен екі жасушаның пайда болуы тән?

A.+ митоз

B. амитоз

C. мейоз

D. эндомитоз

E. политения

32. Мына суреттен ұрықтың даму процесін анықтаңыз?

A. бластула

B. нейрула

C.+ гаструла

D. морула

E. зигота

33. Трансляцияның қай кезеңінде аминқышқылдар бірізділігі пептидтік байланыспен қосылған, м-РНҚ рибосомаларға аударыстырылады?

A.+ инициация

B. элонгация

C. терминация

D. регуляция

E. транскрипция

34. Трансляцияның қай кезеңінде т-РНҚ антикодоны – а-РНҚ кодонымен танылады және пептидтік орталыққа т-РНҚ аминқышқылмен қозғалады?

A.+ инициация

B. элонгация

C. терминация

D. регуляция

E. транскрипция

35. Репликация дегеніміз не?

А.+ ДНҚ-нан көшіруден 2-і жаңа молекуланың пайда болуы

В. ДНҚ-нан РНҚ-на ақпаратты көшіріп жазу процесі

С. ақуыз синтезінің процесі

D. ДНҚ молекуласының қалпына келуі

Е. жасушаның бөлінуі

36. ДНҚ репликациясының полимеризациялануындағы негізгі ферментті көрсетіңіз?

А.+ ДНҚ-полимераза

В. геликаза

С. лигаза.

D. рестриктаза

Е. теломераза

37. Каналдарды түзуге қатысатын ақуыздарды көрсетіңіз?

A.+ трансмембраналық ақуыздар

B. перифериялық ақуыздар

C. беткейлік ақуыздар

D. рецепторлық ақуыздар

E. гистондық ақуыздар

38. Мына суретте балаларда қандай синдром көрсетілген?

A. Патау синдромы

B. Эдвардс синдромы

C. Марфан синдромы

D.+ Даун синдромы

E. Крузон синдромы

39. Жасушалық циклдің қай фазасында хромосоманың максимальді спирализациясы және экваторлық пластинканың пайда болуы жүзеге асады?

A. профазада

B. интерфазада

C.+ метафазада

D. телофазада

E. анафазада

40. Мына суреттен баладағы гендік патологияны анықтаңыз?

A.+ Дюшенна дистрофиясы

B. Марфан синдромы

C. Элерса - Данло синдромы

D. муковисцидоз

E. мукополисахоридоз

41. Генетикалық кодтың қайсы қасиетінде триплет соңынан триплетті қалдырмай және үтірсіз белгімен бірізділікті санайды?

1. кодтың көптігі

2. өзгешелігі, ерекшелігі

3. универсальдығы

4. бірін-бірі жаппайды

5. +үздіксіздік

42. Кодтың ерекшелігінің (өзгешелігінің) куәсі не болып табылады?

1. көптеген амин қышқылдары бірнеше триплеттермен шифрланады

2. +әрбір триплет тек белгілі бір амин қышқылын кодтайды

3. кодтың бірлігі триплет болып табылады

4. амин қышқылдарын кодтауды бірнеше нуклеотидтер жүзеге асырады

5. көршілес кодондар бірін-бірі жаппайды

43. Тұқымқуалаушылық және өзгергіштік үшін субстратты материал болып табылады:

1. +ДНҚ

2. РНҚ

3. ақуыздар

4. липидтер

5. көмірсутектер

44. Қандай процесс кезінде праймазаның белсенділігі жүреді, содан кейін праймаза ДНҚ бөлігінде қысқа бастаушы-РНҚ-ны немесе праймерді синтездейді?

A. транскрипция

B. трансляция

C.+ репликация

D. процессинг

E. сплаисинг

45. Ата-аналық тізбекке комплементарлы, ДНҚ –ның жаңа тізбегіне нуклеотидтерді бірізділікті қоюды жүзеге асыратын қандай фермент?

A.+ ДНК полимераза

B. топоизомераза

C. лигаза

D. праимаза

E. геликаза

46. Репликация процесінде көрші фрагменттерді тігетін, нуклеотидтердің арасында фосфодиэфирлік байланысты пайда ететін қандай фермент?

A. ДНК полимераза

B. топоизомераза

C.+ лигаза

D. праимаза

E. геликаза

47. Ата-аналық ДНҚ репликацияға дайындайтын ақуыздарға не жатады?

A. праймаза

B. топоизомераза

C. ДНК – полимераза

D.+ теломераза

E. лигаза

48. Полимеризация ферменттеріне не жатады?

A. геликаза

B. топоизомераза

C. праймаза

D.+ лигаза

E. теломераза

49. Қандай фермент ДНҚ бөлігінде қысқа бастаушы-РНҚ-ны синтездейді?

A. ДНК-полимераза

B. лигаза

C. топоизомераза

D. геликаза

E.+ праймаза

50. Репликация аяқталғаннан кейін, қандай фермент нуклеотидтердің арасында фосфодиэфирлі байланыстың пайда болуын қамтамасыз етеді?

A. топоизомераза

B. праймаза

C. теломераза

D.+ лигаза

E. геликаза

51. Репликация процессінде ДНҚ тізбегінің ұзару бағытының жүруін көрсетіңіз:

A. 5'→1'

B. 3'→5'

C.+ 5'→3'

D. 3'→3'

E. 5'→5'

52. Қандай фермент теломердің репликациясын аяқтайды?

A.+ теломераза

B. лигаза

C. топоизомераза

D. геликаза

E. праймаза

53. Жетекші тізбекті үздіксіз синтездейтін және кешеулдейтін ДНҚ тізбегіндегі Оказаки фрагменттерін қандай фермент жүзеге асырады?

A.+ ДНК-полимераза

B. лигаза

C. топоизомераза

D. геликаза

E. праймаза

54. Қандай органоид күрделі кешенеден, р-РНҚ мен ақуыздардан тұрады?

A. Гольджи аппараты

B.+ рибосомалар

C. лизосомалар

D. ядро

E. митохондрия

55. м-РНҚ-ның синтезделу процесі қалай аталады?

A. репликация

B. колинеарлық

C. фолдинг

D.трансляция

E.+ транскрипция

56. Трансляциялық аралық роль қызметін қандай молекула атқарады?

A. ДНҚ

B. м-РНҚ

C.+ т-РНҚ

D. ақуыз

E. аз-я-РНҚ

57. ДНҚ-ң белгілі бөлігінде а-РНҚ синтезі процессінің жүруі қалай аталады?

A. трансляция

B.+ транскрипция

C. транслокация

D. репликация

E. фолдинг

58. Қандай нуклеин қышқылының құрылымы жоңышқа жапырағы тәрізді?

A. ДНҚ

B. аз-я-РНҚ

C.+ т-РНҚ

D. а-РНҚ

E. м-РНҚ

59. Рибосоманың аминоацильді орталығында не орналасады?

1. т-РНҚ

2. +амино-ацил-т-РНҚ

3. р-РНҚ

4. т-РНҚ аминқышқыл тізбегімен

5. а-РНҚ.

60. Трансляция неше фазадан тұрады:

1. 1 фазадан

2. 2 фазадан

3. 4 фазадан

4. 5 фазадан

5. +3 фазадан

61. Катализаторлық қызметін атқаратын ақуызды көрсетіңіз:

A.+ алкогольдегидрогеназа, глутаминсинтетаза

B. актин, миозин

C. гемоглобин, миоглобин

D. соматотропин

E. коллаген, эластин

62. Хромосоманың генетикалы инертті және тығыз бөлігі қалай аталады?

A. эухроматин

B.+ гетерохроматин

C. хроматидтер

D. кинетохор

E. хроматиндік фибриллалар

63. Жасушалық циклдің қай кезеңінде хроматиннің спирализациясы максимальдіге жетеді?

A. цитокинезде

B. профазада

C. интерфазада

D. анафазада

E.+ метафазада

64. Егер хромосомадағы центромера бір шетінде орналасса, хромосома қалай аталады?

A. тең иықты

B. метацентрикалық

C.+ акроцентрикалық

D. субметацентрикалық

Е. иықтары тең емес

65. Ақуыздық денелермен байланысы жоқ ДНҚ бос бөлігі қалай аталады?

A. скэффолд

B.+ линкерлік

C. Оказаки фрагменттері

D. жетекші

Е. кешеулдейтін

66. Хроматиннің жинақталуының екінші деңгейі қалай аталады?

A. интерфазалы хромонема

B. хроматид

C. нуклеосомдық жіп

D. ілмекті деңгей

E.+ хроматинді фибрилла d- 30 нм

67. Н₁- гистоны қандай деңгейдің пайда болуына қатысады?

A.+ хроматинді фибрилланың d-30 нм

B. нуклеосоманың

C. ілмекті деңгейдің жинақталуының

D. метафазды хромосомның

E. хроматидтің

68. Әлсіз жинақталған хромосома бөлігі қалай аталады?

A. центромера

B. нуклеосома

C.+ эухроматин

D. гетерохроматин

Е. хромонема

69. Микротүтікшелер құрылысының орталығы не болып табылады?

A. кірпікшелер;

B.+ центросома;

C. центриолилер;

D. микроқылшықтар;

Е. Гольджи аппараты.

70. Бұлшық ет жиырылуының негізгі компоненті қандай ақуыздан тұрады?

A. коллаген

B.+ миозин

C. эластин

D. кератин

E. тубулин

71. Цитозоль қаңқасы қандай элементтен тұрады?

A. гиалоплазма

B. ЭПТ

C. Гольджи аппараты

D.+ аралық филаменттер

E. эктоплазма

72. Микрофиламенттер құрамында қандай ақуыз болады?

A. миозин

B. тубулин

C. порин

D.+ актина

E. эластин

73. Митоздық ұршықтың пайда болуы кезінде тубулиннің полимеризациясын бұзатын заттарға не жатады?

A. виментин

B. миозин

C.+ колхицин

D. актин

E. хинин

74. Молекулалық қозғалыстарға қандай ақуыздар жатады?

A. эластин

B. кератин

C.+ миозин

D. ламиналар

E. тубулин

75. Аралық филаменттер ақуыздарына не жатады?

A.+ кератин

B. эластин

C. тубулин

D. иммуноглобулин

E. гемоглобин.

76. Микротүтікшелер қабырғасы қандай ақуыздардан тұрады?

A. пориннен

B.+ тубулиннен

C. актиннен

D. миозиннен

E. коллагеннен

77. Аралық филаменттер қандай ақуыздан тұрады?

A. тубулиннен

B.+ эластиннен

C. актиннен

D. миозиннен

E. миоглобиннен

78. Цитоқаңқаның қандай элементтері ширатылған жіпшелерден тұратын «Корзинкені» құрайды?

A.+ аралық филаменттер

B. микрофиламенттер

C. актиндік филаменттер

D. колагендік талшықтар

E. микротүтікшелер

79. Әртүрлі гендердегі бірдей фенотипті мутацияның көрінуі қалай аталады?

A.+ генокопия

B. фетопатия

C. эмбрипатия

D. бластопатия

E. фенокопия

80. Табиғаты биогенді мутагендерге не жатады?

A. бензол

B. смолы

C. түтін иістері

D. альдегидтер

E.+ токсинді саңырауқұлақтар

81. Берілген генотиптер варианттарынан қандай жанұяда альбиноспен туылған баланы күтуге болады (альбинизм гені- рецессивті):

1. АА х аа

2. АА х вв

3. +Аа х аа

4. АА х ВВ

5. ААВВ х Аавв

82. Мылқау әйел мен қалыпты еркісінің некелесуінен мылқау бала туылды. Ата-анасының генотипін көрсетіңіз (мылқаулық ген - рецессивті):

1. +ss х Ss

2. Ss х SS

3. SS х AA

4. SSBB х SSbb

Е. SS х ss

83. Ахондроплазиямен ауыратын ата-аналардан қалыпты бала туылды. Осы жанұяда тағы да дені –сау балалардың туылу мүмкіндігі қандай (ахондроплазия аутосомды-доминантты тип бойынша беріледі):

1. 100 %

2. 50 %

3. 75 %

4. +25 %

5. 0 %

84. Гомозиготалы қой көзді ер кісі мен көк көзді әйел некелесуінен баланың көз түсі бойынша генотипін көрсетіңіз (қой көзді (В), көк көзге (в) доминанттылық көрсетеді):

1. ВВ

2. +Вв

3. АВ

4. вв

5. ав

85. Егер жанұяда бірінші бала қыз болса, ұл баланың туылу мүмкіндігі қандай?

1. 100 %

2. 50 %

3. +25 %

4. 75 %

5. 0 %

86. Егер анасы гетерозиготалы, әкесі сау (Х-тіркес доминантты тұқымқуалау) болса, Д-витаминіне резистентті рахитпен туылатын балалардың туылу мүмкіндігі қандай:

1. 100 %

2. 75 %

3. +50 %

4. 25 %

5. 0 %

87. Адамда ихтиоз гені У-хромосомада орналасқан. Анасы сау, әкесі ауру. Ихтиозбен туылу мүмкіндігін анықтаңыз:

1. 100 %

2. 25 %

3. 75 %

4. +50 %

5. 0 %

88. II қан тобындағы әйел адамның I қан топтағы ер адамның гомозиготалы некесінде балаларының қан тобы қандай болады?

A.+ II қан табы

B. I және II қан топтары

C. IVқан тобы

D. I жәнеIV қан топтары

E.II және III қан топтары

89. Егер әйел адам I қан тобы, ал ер адамда IV қан тобы болса, ата-анасының қан топтарының тұқымқуалауы мүмкін бе?

1. 100%

2. 75%

3. +0%

4. 25%

5. 50%

90. Репликациялық ашаның пайда болуына қатысатын ақуызды көрсетіңіз:

A. каталаза

B. праймаза

C. теломераза

D.+ хеликаза

E. праймаза

91. Адамның қандай жасушасында Гольджи комплексі болмайды?

A. гепатоциттерде және альвеолоциттерде

B.+ сперматозоидтарда және эритроциттерде

C. ретикулоциттерде

D. эпителиальді жасушаларда

E. бұлшық ет жасушаларында

92. Митохондрияның негізгі қызметі қандай?

A. көмірсу синтезі;

B.+ АТФ синтезі;

C. майлар синтезі;

D. АТФ ыдырату;

E. көмірсу газын ыдырату.

93. Бір мембранамен қоршалған органоидқа не жатады?

A. ядро;

B. пластидтер;

C. митохондрия;

D.+ лизосомалар;

E. рибосомалар.

94. Бос рибосомалар қайда орналасады?

A. ядрода;

B.+ цитоплазмада;

C. тегіс ЭПТ;

D. бұдырлы ЭПТ;

E. Гольджи комплексінде.

95. Rex А гені бақылайтын репарация түрін көрсетіңіз?

А. репликацияға дейінгі репарация

B.+ репликациядан кейінгі репарация

C. адаптивті жауап

D. эксцизионды репарация

E. индуцибельді репарация

96. Индуцибельді репарация жүйелері неден тұрады?

A. көмірсулардар

B. липидтерден

C.+ ақуыздардан

D. АТФ

E. РНҚ

97. «Адаптивті жауап» репарация жүйесі қандай әсерге жауап береді?

A.+ химиялық мутагендерге

B. транспозондарға

C. радиацияның жоғары дозасына

D. вирустарға

E. бактерияға, қарапайымдыларға

98. Герминативтік мутация қандай жасушада пайда болады:

A. эритроциттерде

B. гепатоциттерде

C. лейкоциттерде

D.+ жыныс жасушаларында

E. тромбоциттерде

99. Клеткаға жетпей мутагендер әсерін төмендететін, факторлар қалай аталады:

A. комутагендер

B.+ десмутагендер

C. антимутагендер

D. модификаторлар

Е. транспозондар.

100. Биогенді мутагендерге не жатады:

A.+ токсиндер және кейбір антибиотиктер

B. фенолдар

C. смог экстрактілері (атмосфералық ластану)

D. түтін иістері

E. спирттер