2.5. Қазу тиеу жұмыстары

Карьердегі тау-кен жыныстарын казып көлік жабдықтарына тиеу немесе қазып машинаның жұмыс құралымен тасымалдап, үйіндіге төгу процесстерін механикаландыру үшін әр – түрлі технологиялық және эксплуатациялық сапасы бар карьерлік машиналары қолданылады. Оларды қолдану нақтылы тау-кен техникалық және табиғи жағдайларымен анықталады. Ақжал карьерінде ауа-райы мен тау-кен техникалық жағдайына байланысты,қазу – тиеу жұмыстарына механикалық күректі ЭКГ 5И экскаваторы қолданылады.

Экскаватордың теориялық өнімділігі мына формула арқылы анықталады.

Пэ.теор.= 60 * E * nk; м³ / сағ (2.5.1)

Мұндағы: Е – экскаватордың сыйымдылығы – 6;

nk - тиеу кезіндегі шөміштер саны.

nk = 60 / tц.ұ.

nk =6/37 = 2

Пэ.теор.= 60 * 6 *2 = 720 м³ / сағ

Экскаватордың техникалық өнімділігі мына формула арқылы анықталады:

Пэ.тех. = 60* E * nk* Rэ* Rт.ө.; м³ / сағ (2.5.2)

Мұндағы Rэ– экскаватордың коэффциенті

Rэ = Rт. / Rқ (2.5.3)

Мұндағы: Rт. – шөміштің толтыру коэффициенті; 0,85-1;

Rқ – қопару коэффициенті ; 1,25- 1,35

Rэ=0.85 / 1.25 = 0,68

Rт.ө.– экскаватордың төмендету өнімділігінің коэффициенті, 1

Пэ.тех. = 60 *6 * 2 * 0,68 * 1 = 498,6м³ / сағ

Экскаватордың ауысымдылық өнімділігі мына формула арқылы анықталады.

Пэ.аус. = Пэ.тех. * Таус * μ; м³ / сағ (2.5.4)

Мұндағы: Таус – ауысымның ұзақтығы

μ – экскаватордың ауысым кезіндегі жұмыс істеу

уақытының коэффициенті; 0,6

Пэ.аус. = 489,6 * 8 * 0,6 = 2350,1 м³ / сағ

Экскаватордың тәуліктік өнімділігі мына формула арқылы анықталады

Птәу.э. = Пэ.аус. * n ; м³ / тәу (2.5.5)

Мұндағы: n – ауысым саны, 3

Птәу.э. = 2350,1 * 3 = 7050,3 м³ / тәу

Экскаватордың жылдық өнімділігі мына формула арқылы анықталады:

Пж.э. = Пэ.аус. * Паус. * Nk; м³ / жыл (2.5.6)

Мұдағы: Nk- экскаватордың жұмыс істеу күні, жылына:

Пж.э. = 2350.1 * 3 * 290 = 2044587 м³ / жыл

Васильков кен орнындағы пайдаланылатын экскваторлардың саны, мына формула арқылы анқталады:

N = Aт.қ. / Пж.э.; экскаватор (2.5.7)

N = 14200000 / 2044587 = 6 экскаватор

Жұмыс орындарының жылдық жылжу жылдамдығы мына формула арқылы анықталкады:

Vж.ж. = Пж.э. / hk * L; м (2.5.8)

Vж.ж. = 2044587 / 10 * 3200 = 63,8 м

Экскаватор блогының ұзындығын мына формула арқылы анықтаймыз:

Lб = 24 * Kp * nаус * Пэ.аус / A * hk ; м (2.5.9)

Мұндағы: 24 – бір ай ішіндегі жұмыс күндері;

А – экскаватор заходкасының ұзындығы; м

A = (1,5 – 1,7 ) * R ; м (2.5.10)

Мұндағы: R – көсеу радиусы;

A = 1,5 * 12,5 = 18,7 м

Lб = 24 *1,3 * 3 * 2350,1 / 18,7 * 10 = 1176,31 м

Кемердегі экскаватрлық блогының саны мына формула арқылы анықталады:

Nб = L / Lб(2.5.11)

Nб = 3200 / 1176,31 = 2 блок