55. Аднауленне с/г у др. Палове 40-х гг. Прымусовая калект-цыя у б-си.

У пасляваенныя гады каранныя сац-эканамичн параметры адбылися у с/г Зах. абласцей БССР. Усё большая колькасць сялянских гаспадарак уцягвалися у грамадскую вытворчасць. Ствара-льным каугасам, саугасам и МТС пастаулялася с/г тэхника, минерал угнаенни, буд матэрыялы. Выдаткоувалися грашовыя крэдыты. Да к.1949г. у Зах. абл. БССР.было 78 МТС. У пач 1950г были створаны надзвычайныя органы. Им была дару-чана весци работу па стварэнни у их первичн партыйных и камсамол-х арганизацый, умацаван-ню працоунай дысцыплины и инш. Разам з арганизац-палитычн працай прымянялися админи-страцыйна-загадныя и нацискныя метады. Да к.1950г. пераважная частка сялян была уцянута у каугасы. У правядзенни калект-цыи были дапуш-чаны памылки: игнараванне прынцыпу у дабра-ахвотнасци у стварэнни каугас. Горки вопыт 30-х гг. Сялянства была гвалтоуна пазбавлена зямли и сродкау вытворчасци. Каугасники и рабочыя саугасау атрымоували меньш выплаты чым жыхары гарадоу, а даходы абкладвалися вяликим падаткам.

58.Грамадска-паліт. Жыццё беларусаў (1945-1985гг.)

Пасля смерці ў 1953г. Сталіна гр.-паліт. жыцці рэсп., як і ўсёй краіны, вызначыўся адыход ад сталінскай рэ-прэсіўнай с-мы і прыняцце пры Хрушчова курса на дэсталінізацыю грамадства – пераадоленне адмоўных наступстваў сталінскага таталітарнага рэжыму. У 1956г. на ХХ з’ездзе КПСС упершыню было ўзнята пытанне аб кульце асобы Сталіна і злоўжываннях у час яго праўлення. У БССР пасаду Першага сакратара ЦК КПБ займаў, пачынаючы з 1956г., Мазураў – ак-тыўны ўдзельнік партызанскай барацьбы, першы бе-ларус, які заняў гэту пасаду. Тыя мерапрыемствы, якія прах. Ў СССР і адпаведна ў БССР пасля смерці Ста-ліна, атрымалі назву паліт. “адлігі” і сведчылі аб лібе-ралізацыі (паліт. працэсе, які абумоўлівае дапушчэнне некаторых дэмакр. свабод). Былі спынены масавыя рэпрэсіі, пачала ажыццяўляцца рэабілітацыя (аднаў-ленне добрага імя) бязвінна асуджаных. Простыя лю-дзі сталі больш свабодна выказваць св. думкі і жыць больш раскована. Аднак усе гэтыя змены былі накіра-ваны не на злом таталітарнага рэжыму, а на яго рэфар-маванне.З сяр. 50-х гг. рабіліся спробы павысіць ролю Саветаў у кіраўніцтве краінай і грамадствам. Але па-ранейшаму выбары ў Саветы насілі фармальны хар-р, праводзіліся на безальтэрнатыўнай аснове, а ў саміх Саветах гаспадарамі стан-шча былі партыйныя камітэ-ты. Пашыралася роля і ф-цыі камсамола, прафсаюзаў, грамадскіх арганізацый. Праўда, дзеянні прафсаюзаў абмяжоўваліся арганізацыяй працоўных калектываў на выкананне вытворчых планаў, тады як уласцівыя ім ф-цыі абароны людзей адсоваліся на другі план. Насе-льніцтва БССР падтрымала паліт. курс кіраўніцтва, выказвала давер партыі лібералізацыі. У 1961г. была прынята Праграма КПСС, накіраваная на пабудову ка-мунізму ў СССР. Былі вызначаны і тэрміны 80-я гг. Але нічога гэтага не адбылося, а палітыка, якая право-дзілася Хрушчовым без уліку абхектыўных законаў развіцця грамадства і рэальных абставін, атрымала назву “паліт. авантурызму”. Такім чынам, палітыка Хрушчова была перша, у значнай ступені абмежава-най, спробай дэмакратызацыі гр.-паліт. жыцця. Фак-тычна адбываўся пераход ад таталітарнага да аўтары-тарнага (заснаванага на бясспрэчным падпарадкаванні ўладзе) паліт. рэжыму пры захаванні камандна-адміні-страцыйных метадаў кіравання. У кастрычніку 1964г. Хрушчоў быў зняты з пасады Першага сакратара ЦК КПСС. Кіраўніком партыі, а гэта азначала фактычна ўсёй дзяржавы, стаў Брэжнеў, гады ўлады якога (64-82) атрымалі назву “застою”. У гэты перыяд рабіўся выгляд, што ў краіне існуюць дэмакр. ф-мы ўлады. На самой справе ўся ўлада была ў руках партыйнага апа-рату. Асаблівасцю палтт. С-мы стала непасрэднае пра-мое партыйнае кіраўніцтва эк-кай (планы пяцігодак прымаліся на з’ездах КПБ). Стварылася вялікая армія партыйна-дзярж. бюракратаў, якая падпарадкоўвалася Маскве. Кіраўніком рэсп. (Першым сакратаром ЦК КПБ) быў Машэраў (65-80). Ён карыстаўся вялікай па-вагай сярод насельніцтва за прастату, даступнасць, дэ-макратычнасць. Машэраў быў адзіным Героем СССР сярод партыйных чыноўнікаў, які атрымаў гэта званне за гераізм у гады вайны. Гр.-паліт. жыццё ў 70-перш. пал. 80-х гг. у Бел. – з’ява складаная і пакуль што мала вывучаная. Эк-ка знаходзілася яшчэ на ўздыме і мн. яе супярэчнасці часова згладжваліся. Увод савецкіх вой-скаў у Афганістан (79г.) тлумачыўся неабходнасцю дапамога паўднёваму суседу СССР у яго барацьбе за самастойнае развіццё. Хаця пазней гэта дзеянне было прызнана паліт. памылкай. Паліт. рэжым у гэтыя гады характарызаваўся абмежаванасцю дэмакратыі, узмац-неннем ролі цэнтра ў кіраванні краінай, усеўладдзем адной партыі.