Радзіны. Абрад. Песні. (Беларуская народная творчасць) -1998

Аў мяне, Леначка, Ды ў хатцы цёпла.

Атабе, Леначка,

I са мной будзе добра.

А хто ж там, а хто ж там Ды па сенечках ходзіць?

135.А Клаўдзечка дачушку (...) радзіла.

Яна сваю свякроўку (.••) прасіла:

—А свякроўка-мамулька, палі ліхтары. Ай, свякроўка-мамулька, дай чару вады.

Аты ка мне мілага майго разбудзі.

Аты ка мне мілага майго разбудзі.

—Устань, устань, міленькі, досыць крэпка спаць. Пойдзем вінаград ламаць, гарэлачку гнаць.

Нагнаўшы гарэлачкі — радзіначку збіраць.

Сабраўшы радзіначку — хрэсьбінкі гуляць.

249

136.Прасіла зоранька, прасіла зоранька Яснага месяца:

— Прашу цябе, месячык, Калі ўзыдзеш раней за мяне, Прашу цябе — пабудзі мяне.

Апрасіла Томачка Яна свайго Валодзю:

—Калі ўстанеш раней за мяне, Прашу цябе — пабудзі мяне

Аз дробнымі дзеткамі.

137.Цераз рэчаньку,

Цераз быструю

Гібка кладачка ляжыць.'

Па той кладачцы, Па той кладачцы

Молад Ванечка бяжыць.

Ён за ручачку, Ён за ручачку

Любу Танечку вядзе.

— Ой ты, кладачка, Ой ты, гібкая,

Ты ж не гніся пада мной.

Ой ты, Танечка,

Ой ты, любая, Ты не старыся за мной.

Выпі чарачку,

Пазлачаначку, Ой, не будзь жа п’яненька.

Радзі сем сыноў

I дачушку,

Ой, не будзь старанька.

— Ой ты, Ванечка, Ой ты, любенькі,

Ой, няпраўдачка ж твая.

’ Апошні радок кожнай страфы паўтараецца 2 разы.

250

Вып’ю чарачку, Пазлачаначку, Ой, буду п’яненыса.

Раджу сем сыноў I дачушачку,

Ой, буду старанька.

138.Чэраз рэчаньку, чэраз быструю Гібка кладачка ляжыць.

Па тэй кладачцы-серабраначцы Наш Лявоначка ідзець.

Аён Томачку, ён душу сваю,

Ён за ручаньку вядзець.

—Ах ты, кладачка-серабраначка, Ты не гніся пада мной,

Ох ты, Томачка, ты душа мая, Ты не сварыся за мной.

139.Цераз рэчачку, цераз быструю

Гібка кладачка ляжыць.’

Па тэй кладачцы, па тэй гібанькай Молад Ванечка ідзець.

Ён за ручачку, ён за белую Сваю Галечку вядзець:

— Ой ты, Галечка, ой ты, душачка, Не гневайся на мяне,

Радзі сем сыноў і дачушачку 1не будзь жа старанькай.

* Другі радок кожнай страфы паўтараецца 2 разы.

251

J-1 4 4

Адна Удваіх

140.Чэраз рэчаньку, чэраз быструю

Гібка кладачка ляжыць.*

Па той кладачцы, серабраначцы, Ай, там Мішачка ідзець.

Ён жану сваю, младу Жэнечку,

Ай, за ручаньку вядзець.

Ой, ты кладачка, серабраначка, Не ўгінайся пада мной.

Ой ты, Жэнечка, ты душа мая, Не старыся ты за мной.

Піўшы водачку, зеляно віно,

Увап’ешся нехаця.

Радзі дзетачак, радзі дробненысіх, Састарыся нехаця.

* Кожная страфа паўтараецца 2 разы.

252

141.Чэраз кладачку-перакладачку Быстра рэчанька цячэ.

Па той кладачцы-перакладачцы Венечка прайшоў,

Аён Манечку, ён любімую

За ручаньку перавёў.

—Ай ты, кладачка-перакладачка,

Ты не гніся пада мной,

Аты, Манечка, ты, любімая,

Не абіжайся на мяне.

Пі ты мёд, віно, гарэлачку, Не будзеш ты п’яненька.

А раджай сыноў і дачушачак, Не будзеш ты старанька.

142.Чэраз кладачку, чэраз дубовую Там жа Толечка ідзець,

Ён жа Ніначку-гаспадынечку Ён за ручаньку вядзець.

— Ах ты, кладачка, ты, дубовая,

Не гніся пада мной.

Ах ты, Ніначка-гаспадынечка,

Ане гневайся нада мной.

Апі піва і гарэлачку,

Ане будзь п’яненька,

Арадзі сына і дачушачку,

Ай не будзь ты старанька.

143.Да ў чыёй жа каморцы

Да агонь пабліскуець?

Там Фенечка наша ўстала, Сваю чэлядзь пабуджала:

—Да ўстань жа, мая чэлядзь, Да прадзі белы кужаль, Да сучы шнурочкі Для майго палажочка.

144.Ляціце, птушачкі, роўным паяском, Нясіце вестачку роднай мамцы,

253

Што я сягоння дзіцятка мела, Што я з сваім мужаньком

Савету не мела.

Якім жа мне дзіцятка імем назваць, Як жа мне мужаньку свайму сказаць?

— Мужанёк, мужанёк, прыйдзі ты ка мне, Раскажу ўсё я табе, Што я так цяжка прыбалела,

Але ўсё роўна сыночка для цябе займела. Будзем з табой удваіх гадаваць,

Будзем яму здароўя дабаўляць.

ВЕЛІЧАЛЬНЫЯ ПЕСНІ ПРА БАБКУ I КУМОЎ

145.Па лугу бабка хадзіла, хадзіла, Зелле-карэнне збірала, збірала. Зелле-карэнне збірала, збірала,

Радзішачку спасала, спасала.

146.Радзілася малютка,

Радзілася малютка Ды бабцы на ручкі,

Ды бабцы на ручкі.

Наварыла бабка Салодкае кашкі, Салодкае кашкі.

Сабрала бабка

Добрую бяседу, Добрую бяседу.

147.Ой, хто, хто да паўночы ходзіць,

Ой, хто, хто да бабулькі просіць?

Колечка да паўночы ходзіць,

Колечка да бабулькі просіць:

— Бабулечка, міленькая, Абратуй ты жану маю, Абратуй ты жану маю,

Я табе дорага ўплачу.

254

- ( і) Ой, хто, хто да паў _но чы хо _ дэіць?

148.Ой, хто, хто да паўночы ходзіць? Ой, хто, хто да бабулькі просіць?

—Бабулька мая, да прыдзі ты ка мне, Да ні ка мне — да к(ы) маёй жане.

Да ў мае жаны жываточак баліць, Не магу ж я да вечара дажыць.

149.Ох, хто, хто да па ночы ходзіць, Ох, хто, хто да бабулькі просіць:

—Бабка мая, ды прыдзі ты ка мне, Не ка мне, а к маей жане.

Ужо мая жана да дзіця радзіла.

Калі сын, дык буду сам калыхаць,

Калі дачка — будзеш сама калыхаць. Калі сын — калысачку цісавую, Калі дачка — калысачку лубяную.

150.А між сотачак,

Між каморачак

Галечка павай хадзіла, Павай хадзіла, Сына радзіла.

— Ой ты, Мішачка, Ты мой душачка,

Ой, бяжы, бяжы Па бабушачку. Бабулька бяжыць,

Аж зямля дрыжыць, I без пояса,

У адным чобаде,

255

I прасціначку ў руках нясе.

—Распрасці ж, Божа,

Адзве душачкі,

Адзве душачкі,

Mae ўнучачкі.

Адну душу ахрышчаную, А другую душу народжаную.

J-M0

Адна Усе

151.Да й у нядзельку, да й параненьку

Ішоў Іванко да й па бабачку.

Яго бабачка да й дагадыначка, Дагадалася да й сабралася.

Да й сабраўшыся, да й сама прышла,

Да й сама прышла, просцінь прынясла.

Просцінь прынясла й Бога прасіла:

— Да прашчай, Божа, да дзве душачкі.

Адну душачку да старэнькую,

Другу душачку да й маленькую.

Там старэнькую вазвраці, Божа, А маленькую узрасці, Божа.

256

152.Ай, між сотачак, між каморачак, Ай, там Анютка ўпавай хадзіла, Упавай хадзіла, дачку радзіла.

—Ай, мой Колечка, ай, мой душачка, Ай, бяжы, бяжы па бабулечку.

Абабулька бяжыць, аж зямля дрыжыць, Прасціначкі ў руках нясе.

—Ай, прасці, Божа, ай, дзве душачкі,

Ай, дзве душачкі, мае ўнучачкі,

Бо адна душачка нараджоная,

Адругая — мая хрышчоная.

153.Да цёмная тая ноч была, Да цёмная тая ноч была,

Дзе Галінка дзіця радзіла, Дзе Галінка дзіця радзіла,

Белыя ручкі ламаючы,

Дробныя слёзкі ўціраючы.

— Ой, схадзіце па бабулечку, Ой, схадзіце па бабулечку.

Няхай яна да скарэй ідзець,

Няхай яна пялёнкі нясець.

154.Ой, хто, хто з поўначы ходзіць,

Ой, хто, хто бабулькі просіць?

Колечка з поўначы ходзіць,

Маладзенькі бабулькі просіць:

— Ой, прыйдзі ж ты ка мне,

Да не ка мне, а к маей жане,

Бо мая жана вельмі нядужа.

— Унучак, галубчык, не злякаймася, Дасць Бог нам або сына, або дачку.

155. Ох, хто, хто Да па сенях ходзіць, Ох, хто, хто,

Да бабулькі просіць:

— Бабка мая, Да прыдзі ты ка мне, Не ка мне, Да к маёй жане.

156. Хто, хто па ночы ходзіць, Да хто, хто да бабулькі просіць:

— Да бабулька, да галубка мая,

Да прыйдзі да мае жаны:

У мае жаны да жывоцік баліць, Жывоцік баліць, сярэдзінка шаліць.

Калі сын, то пісар будзе, Калі дачка, то швачка будзе, Калі сын — залатое пяро,

Калі дачка, то дубовая каробачка.

157.А хто, хто да паўночы ходзіць,

Ахто, хто да бабулькі просіць:

—Бабулька мая, да прыйдзі ка мне, Да не ка мне, да к маёй жане.

Да маёй жане жываток баліць, Не магу ж я да да вечара дажыць.

158.Ці не стук стучыць пад акном,

Ці то Юрачка па бабулю йдзець.

— Паслухай мяне, ідзі ты ка мне, Перабаб ты маё дзіцятачка, Перабаб ты маленька, Ты ў мяне бабушка пасаджаная.

258