§25. Рецепте кездесетін предлогы бар сөз тіркестері

Латын предлогтар екі септікті кажет етеді табыс. ( Accusativus ) және көмектес ( Ablativus ) септіктерін.

Септіктер	Предлогтар	Мысалы
Асс.	ad — шамасында, үшін сontra – карсы рer — аркылы рost — соң. кейін	ad 20,0 — шамасы 20,0 ad vitrum nigrum кара шыны ыдыста сontra tussim жөтелге қарсы рer os - ауыз арқылы рost morbum – аурудан кейін
Аbl.	cum (немен?) ex (неден?) pro - арналған, үшін	cum extracto –экстрактпен ex aqua – судан pro injectionibus –инъекция үшін
Acc. Abl.	in (қайда?) sub – астына sub – астында in (қай жерде?)	in vitrum – шыны ыдысқа (Acc.) sub linguam– тіл астына (Acc.) sub lingua - тіл астында (Abl.) in vitro – шыны ыдыста (Abl.)

Табыс септіктің (Асс.) қолданылуы:

1. Заттың санын белгілеу кезінде;

2. Таблеткалардың, балауыз дәрілердің, драже, аэрозоль, көз пленкаларының ерекше формаларының жазылуында;

3. «Осындай мөлшерде бер» деген рецептің тұжырымында;

4. Дәрінің қолданылуы және оның қабылдау тәсілі туралы көрсетілген предлогы бар рецептік тұжырымында;

Көмектес септіктің (Abl.) қолданылуы:

1. Предлогтар қосылған дәрілік препараттардың атауларында;

2. numero (саны) деген тұжырымында;

3. Дәріні беру, қабылдау, сақтау және дайындау тәсілі туралы көрсететін предлогы бар сөз тіркестерінде.

Латын септіктерінің жалғаулар кестесі

Accusativus		Ablativus
Sing.	Pl.	Sing.	Pl.
I – am	I – as	I – a	I – is
II – um	II – os	II – o	II – is
III – em	III – es	III – e	III – ibus
IV – um	IV – us	IV – u	IV – ibus
V - em	V - es	V - e	V - ebus

§ 26. Таблеткалардың және суппозийторийлердің жазылу ерекшеліктері

1. Рецепте таблеткалардың, суппозиториялердің, драже және аэрозольдің дәрілік формаларының атаулары табыс септікте жекеше немесе көпше түрінде жазылады.(Tabulettas; Suppositoria; Dragee; Aerosolum)

2. Кейбір таблеткалардың құрамы бірнеше дәрілік заттардан тұрады. Осындай жағдайларда дәрілік препараттарға сауда атауы беріледі. Сонымен бірге сол атау тырнақшаға алынып атау септікте жекеше түрде жазылады. Мысалы, «Пенталгин» таблеткалары (Tabulettae “Pentalginum”). Сауда атауы бар таблеткалардың жазылуында мөлшері көрсетілмейді.

3. Егер таблеткалардың құрамы бір дәрілік заттаң тұрса, онда дәрілік түрдің белгілеуінен дәрінің атауы ілік септігінде қойылады, одан кейін мөлшері көрсетіледі.

4. Егер суппозиторийлердің құрамы бір дәрілік заттаң тұрса, онда оның атауы арқылы дәрінің дәрілік түріне “cum” предлог қосылып, одан кейін мөлшері көрсетіледі.

Мысалы: Recipe: Suppositoria cum Theophyllin 0,2

Ал: Теофиллин қосылған суппозиторийлерді 0,2