- •Қысқаша теория Ақпаратты дидактикалық блок
- •Wіndows хp амалдық жійесінің негізгі функциялары
- •Wіndows хp амалдық жүйесінің жұмыс үстелі
- •Wіndows хp амалдық жүйесінің объектілері
- •Терезелер
- •Терезелермен жұмыс жасау
- •Сұхбаттық терезе
- •Сұхбаттық терезенің элементтері
- •Мәтіндік терезе
- •Опциялар батырмалары (жалаушалар)
- •Тексеру жалаушалары
- •Командалар батырмалары
- •Тышқанмен жұмыс жасау
- •Пернелерді қолдану
- •Wіndows анықтамаларын қолдану
- •Қалта құру
- •Лақап құру (Создать Ярлык)
- •Экранды баптау
- •Wіndows 9х амалдық жүйесінің обьектілері
- •Жетектегіш бағдарламасымен жұмыс жасау
- •Файл мәзірінің (мәзірінің) мазмұны.
- •Түзету (Правка) мәзірінің мазмұны:
- •Саймандар тақтасының көрінісі
- •1.2 Компьютерлік вирустардың классификациясы
- •1.2.1 Тіршілік ортасын зақымдау тәсілдері:
- •1.2.2 Вирустарды активтеу тәсілдері
- •1.3 Вирустардың деструктивті әрекеттері
- •1.4 Вирусты маскировкалау тәсілдері
- •1.5 Вирустардың бар болу белгілері
- •1.6 Macro-вирустар
- •1.7 Басқа қауіпті программалар
- •2) Троянды программалар
- •3) Хакерлік утилиттер және басқа зиянды программалар
- •Антивирустық құралдар классификациясы
- •Компьютерлік вирустардан қорғау әдістері. Антивирус қорғау құралдары.
- •2.1 Арнайы программалық антивирустық құралдардың классификациясы
- •2.1.1 Вирус-фильтр
- •2.1.2 Детектор
- •2.1.3 Дезинфектор
- •2.1.4 Иммунизатор
- •2.1.5 Төмен деңгейлі редакторлар
- •2.1.6 Кодтың эвристикалық анализаторлары
- •Вирустан қорғауға арналған арнайы программалар
- •2.2 Компьютерлік вирустан қорғаудың алдын алу шараларын ұйымдастыру
1.5 Вирустардың бар болу белгілері
Дискідегі файлдар санының ұлғаюы;
Бос оперативті жады көлемінің азаюы;
Файлды құру уақыты мен мерзімінің өзгеруі;
Программалық файл өлшемінің ұлғаюы;
Программаның дұрыс жұмыс жасамауы;
Программа жұмысының бәсеңдеуі;
Дискіге айналу болмау керек кезде дисководта лампочканың жануы
Қатты дискіге қатынау уақытының айрықша өсуі;
ОЖ жұмысындағы ақаулар, әсіресе, оның тұрып қалуы;
Файлдық құрылымның бүлінуі (файлдардың жоғалуы, каталогтардың бұзылуы).
1.6 Macro-вирустар
MACRO-вирустар тек қана Windows-та өмір сүреді, пассивті объектілер өткенге кетеді; активті мазмұндылар деп аталатындар қалыпты болып қалады. Барлық белгілері бойынша мәліметтерге жататын файлдар (мысалы, MS-Word немесе Postscript форматындағы құжаттар, пошталық хабарлар мәтіндері) файлды ашқанда көрінбей жүктелетін интерпретацияланушы компоненттерден құралуы мүмкін. Басқа да прогрессивті құбылыс тәрізді мұндай "мәліметтердің белсенділігін көтеру" өзінің кері жағынан тұрады.
Вирустардың басқа түрлері:
- компьютерді физикалық бүлдіретін вирус, мысалы, резонансқа винчестер басын енгізу, бұл оның бұзылуына әкеледі.
- BIOS WinCIH жадысын бұзатын вирус (келтірілген зақымдар жеңіл түзеледі және профилактикасы да қарапайым: SETUP программасында BIOS-тың жаңаруына тыйым салу).
1.7 Басқа қауіпті программалар
1) Желіқұрттары
Берілген категорияға төмендегі мақсатпен жергілікті және/немесе ауқымды желілер арқылы өзінің көшірмелерін тарататын программалар жатады:
- өшірілген компьютерлерге ену;
- өшірілген компьютерге өзінің көшірмесін жіберу;
- желімен басқа компьютерлерге таралу.
Өзінің таралуы үшін желілік құрттар әртүрлі компьютерлік және мобильді желілерді қолданады: электронды пошта, лездік хабарлармен алмасу жүйесі, файлалмастырулар (P2P) және IRC-желілер, LAN, мобильді құрылғылар арасында мәліметтер алмастыру желісі (телефондармен, қалта компьютерлерімен) және т. б. Белгілі құрттардың көбісі файлдар түрінде тарайды: электронды хаттарға салу, қандай да веб- немесе FTP-ресурста ICQ- және IRC-хабарларда зақымдалған файлға сілтеме, P2P алмасу каталогындағы файл және т. б.
2) Троянды программалар
Берілген категорияға қолданушымен әртүрлі рұқсатсыз әрекеттерді іске асыратын программалар кіреді: ақпаратты жинау және оны қаскүнемге беру, оның бұзылуы немесе арам ниетті модификацияны, компьютердің жұмыс істеу қабілетінің бұзылуы, лайықсыз мақсаттардағы компьютер ресурстарын қолдану.
Троянды программалардың жеке категориялары зақымдалған компьютердің жұмыс істеу қабілетін бұзбай, өшірілген компьютерлер мен желілерге нұқсан келтіреді (мысалы, желінің өшірілген ресурстарындағы массирленген DoS-шабуылдар үшін жасалған троянды программалар).
3) Хакерлік утилиттер және басқа зиянды программалар
Берілген категорияға жататындар:
вирустарды, құрттар мен троянды программаларды (конструкторлар) құруды автоматтандырудың утилиттері;
зиянды ПҚ-ны құруға арналып жасалған программалық кітапханалар;
антивирустық тексеруден зақымдалған файлдар кодын жасырудың хакерлік утилиттері (файлдарды шифрлеушілер);
компьютер жұмысын қиындататын «қатал әзілдер»;
қолданушыға өзінің жүйедегі әрекеттері жайлы жалған ақпарат беретін программалар;
мәліметтерге немесе өшірілген компьютерлерге әр түрлі тәсілмен әдейі тікелей және жанама нұқсан келтіретін басқа да программалар.