55. Көмей: шеміршектері, қосылыстары, жалғамалары, көмейдің буындары.Көмей қуысы. Көмей бұлшықеттері (кеңейткіштер, қысқыштар, дауыс саңылауын керетін бұлшықеттер).

Жауап:

Көмей, larynx, тыныс алу жүйесінің ішіндегі құрылысы мен атқаратын қызметі өте күрделі мүше.

Көмей, larynx, мойынның алдыңғы аймағының ортаңғы бөлігінде, ересек адамдарда 4-6 мойын омыртқалар аралығында орналасқан. Көмей жоғарыда тіласты сүйегімен жарғақтар, байламдар және бұлшыкеттер арқылы, төменде кеңірдекпен дөңгелек байламдар арқылы байланысқан. Алдыңғы беті мойынның тіласты сүйегінен төмен орналасқан бұлшықеттермен (mm. Sternohuodei, thyrohyoidei, omohyoidei) және қалқанша безбен, бүйір беті мойынның ірі артериясы, вена тамырларымен, кезбе нервпен, Н. ВАГУС шектелген. Артқы беті жұтқыншақтың көмейлік бөлігімен шектеседі.

Шеміршектер:

Көмей шеміршектері сыртқы пішініне қарай қызметіне карай жұп тақ гиалин немесе эластикалық болып бөлінеді.

--Қалқанша шеміршек КарТиЛАГО ТИРОИДЭ.

Қал.Шем төртбұрышты жалпақ жұп табақшадан ЛАМИНЭ тұрады. Бұл шеміршек ьұрыш құрап, түйісіп орналасқан алдыңғы жиегі бірігіп , ересек адамдарда айқан байқалатын ПРОМИНЕНТИА ЛАРИНГЕ немесе Адам алмасы атты шағыңқыны құрайды. Бұл екі табақшаның алдыңғы қапталында жоғарғы қалқанша тілігі ИНЦИЗУРА ТИРОИДЭ СУПЕРИОР және таяздау келген төменгі қалқанша тілігі ИНЦИЗуРА ТИРОИДЭ ИНФЕРИОР орналасқан.

Қал Шем ішкі және сыртқы беттері ФАЦИЕС ИНТЕРНУС ЕТ ЭКСТЕРНУС ажыратылады.

-Сыртқы бетінде мойынның төсқалқанша бұлшықеттің М.СТЕРНОТИРОИДЕУС бекитін және қалқанша тіласты бұлшықеті басталатын М.ТУРОХОЙДЕУС қиғаш сызық ЛИНЭ ОБЛИГУА орналасқан.

-Артқы вертикальді жиегінің жағарғы жиегімен түйіскен жерінде жағарғы мүйізі КОРНУ СУПЕРИОР төменде жүзіктәрізді шеміршекпен КАРТИЛАГО КРИКОИДЕ буындасып буын құрайтын төменгі КОРНУ ИНФЕРИУС орналасқан.

---ЖҮЗІКТӘРІЗДІ ШЕМІРШЕК КАРТИЛАГО КРИКОИДЕ

Пішіні жүзікке ұксас , тақ гиалин шеміршектен тұрады. Ол Алға қарап роналасқан доғасынан АРКУС КАРТИЛАГИНИС КРИКОИДЕ және артында төртбұрыш тәрізді орналасқан табақшадан ЛАМИНА КАРТИЛАГИНИС КРИКОДЕ тұрады.

---ОЖАУТӘРІЗДІ шеміршек САКТИЛАГО АРУТЕНОИДЕ

Сыртқы пішіні пирамида тәрізді келген жұп гиалин шем тұрады. Ол медиальді және жоғары орналасқан АПЕКС КАРТИЛАГИНИС АРУТЕНОИДЕА, төменде негізі БАЗИС КАРТИЛАГИНИС АРУТЕНОИДЕА, ал алдыңғы медиальді беті ФАСЦИЕС МЕДИАЛИС , ойыстау келген артұы беті ФАСЦИЕС ПОСТЕРИОР ажыратылады. Санымен катар Ожаутәрізді шеміршек негізінің алдында , дауыс байламы бекитін дауыс өсіндісі ПРОЦЕСУС ВОКАЛИС бүйір қапталында өсіндісі ПРОЦЕСУС МУСКУЛЯРИС орналасқан.

---Мүйізтәрізді ШЕміршек КАРТИЛАГО СОРНИКУЛАТА

Сырты мүізге ұксас , ожаутәрізді шем ұшында орналасқанжұп эластикалық шеміршектен тұрады.

---Сынатәрізді шеміршек КАРТИЛАГО КУНЕИФОРМИС

Ожау көмей қақпағы катпарының ПЛИЦА АРУЕПЕГЛОТТИКА қабатында орналасын сынатәрізді төмпешікті ТУБЕРУЛУМ КУНЕЙФОРМЕ құраушы эластикалық шеміршек.

Көмей шеміршектерінің аралық буындары мен байламдары.

1. ЖҮЗІК қалқанша буыны АРТИКУЛАЦИО КРИТИРОИДЕ қалқанша шеміршектің төменгі мүйізі КОРнУ ИНФЕРИУС пен жүзіктәрізді шеміршектің қалқаншалық буын бетінің арасындағы буын. Калқанша шеміршек жоғарыда тіласты сүйегімен. Алдында орталық қалқанша тіласты байламымен ЛИГ ТУРОХОЙДЕУМ МЕДИАНУМ. Қалқанша шеміршектің жоғарғы мүйізімен КОРНУ СУПЕРИОР КАРТИЛАГО ТИРОИДЕА тіласты сүйігінің үлкен мүйізімен , латеральді қалқанша – тіласты байламымен, қалқанша шеміршегінің бүйір қапталы қалқанша – тіласты жарғағымен МЕМБРАНА ТИРОИДЕ байланысқан. ҚЫЗМЕТІ:

ЖОҒАРЫ ТӨМЕН АЛҒА АРТҚА қарай қозғалған кезде , дауыс байламы курделі қозғалысқа келіп тербелуіне ықпал етеді.

2. ЖҮЗІК ОЖАУ БУЫНЫ АРТИКУЛЯЦИО КРИКОАРУТЕНОИДЕА

Ожаутәрізді шеміршектің ойыстау келген негізі мен БАЗИС КАРТИЛАГИНИС АРУТЕНОИДЕА жүзіктәрізді шеміршектің дөңестеу клеген ожау шеміршектің дөңестеу келген ожау шеміршектік буын бетінің аралығындағы буын.