1.Туристтiк қызметтердiң кәсiпорын-жабдықтаушыларын мiнездеме.

Қызметтердiң туриндустриидың кәсiпорын болатын бәрi бары турпродукта бөлу жүйеге ықпал етедi. Бұл қызметтер 3 топта бөлуге болады:

- қоғамдық сектордың қызметi

- қызмет орталықтандырылған басқару жүйе тексерiлетiн

- қызмет, болатыны сектордың бөлiндiлерiмен.

Қызмет орталықтандырылған басқару жүйе тексерiлетiн: қонақжайлылықтың индустриялары, қоғамдық қоректенудiң көлiк қызметтерi, қызметi тағы басқалар.

Қоғамдық сектордың қызметi - бұл (фестивальлер және көрмелердiң ұйымы бойынша әуежайлар, теңiз порты, қызмет) қоғамдық ұйымдардың қызметi

Дербес сектор туристтiк сақтандыру бойынша аудармашылардың гидтерiнiң қызметтерi, қызметтермен елестеткен, қаржы қызметтерi, ақпараттық қызметтермен тағы басқалар.

Тұрғынға олардың әлеуметтiк-мәдениеттi қызметтерiне әкетуге болатын қызметтердiң алуантүрлiктi ара-арасындасының туристтiк қызметтерiнiң орыны.

Туристтiгi қызметтер турпродукта негiздер болып табылады.

Туриндустрии кейде кейбiр компоненттер тәуелсiз бiр-бiрiмен жұмыс iстейдi, басқа жағдайларда - олар (турлар ) пакеттердегiнi жалғастырады.

Туристтiк қызмет, Турпродукт, Турпакет немесе тур ұғымдар сондықтан негiзгi туриндустриилерге болып табылады.

Туризмның индустриясындағы туруслугi өндiрушi және жабдықтаушылар - бұл қонақ үйлердегi көлiктiң әртүрлi түрлерiнiң арқылылардың туристтарының тасымалдауын қамтамасыз ететiн, орналастыру және (қоректенудi қоса) тиiстi қызмет көрсету, сонымен бiрге. Бiр терминдермен бұның барлық жиi деп атайды - қонақжайлылық.

2. Мамандандырылған, қосымша және бiрге болатын қызмет көрсетудiң кәсiпорындары.

Туруслугтiң тұтынушылармен және жабдықтаушыларының арасындағы арақатынастар схемаларға әр түрлi қалыптаса алады.

Осылай, туристтардың бiр бөлiгi электрондық каналдарды қолданады, көлiк билеттерi өз алдына сатып алады және қонақ үйлердегi орындарын сауыт қаптайды. Адамдар алайда, көбiнесе тасымалдауға, орналастыруға, қоректену бойынша әр түрлi қызметтер жабдықтаушыларда алуға қалайды, курсиялардың ұйымдары, демалыс, бос уақыт кешенде тағы сол сияқтылар.

Туристтiк өнiмнiң iске асыруы туралы келiсiм шарты бойынша (басқа қызметтердiң и/илидың экскурсиялық қызмет көрсетудi құнының бағасына қосындыдан тәуелсiз) үлгiл болатын тасымалдау, орналастыру бойынша қызметтердiң берiлетiн туристтерiнiң кешенi турпродукттi құрайды.

Туруслуг жабдықтаушылар турпакет кiретiн әртүрлi әдiстермен олардың туристына ұсына алады. Туроперация жасаушылар, делдалдар және Турагенттерден кейiн бұл әдетте iстелiнедi.

Демек, егер ол ұсынылатын (қызмет ) өнiм сұранысты алмаса, бiр де бiр кәсiпкерлiк түсiнiктi өмiр сүрмей, болмайды.

Өнiм бойынша сатып алушылардың өндiрушiлерiнен дейiн жетедi бөлу арналарымен деп аталған жолдар. Мұндай каналдар жиында болады. Көркемөнер кәсiпорынмен бар оның өнiмiнiң өте тиiмдi және ыңғайлы бөлу арнасын iздеп қолданылатын - 1-шi суреттiгiнде басшылық ету

Туристтiк қызметтердiң жабдықтаушылары

(көлiк, орналастыру, жалпы тамақтанудың құралдары тағы басқалар)

Турагент Турброкеры туристы

(көтерме саудагерлер ) (тұтынушылар ) (бөлшек дүкеншiлер)

Туроператор

1-шi сурет - (қызметтер ) турпродукции бөлу арналары.

Өнiмнiң экономикалық заңдарымен сәйкес үш рет сатылуы керек.

Дәстүрлi бөлу арнасы төмендегiше көрiнедi: (жабдықтаушы ) өндiрушi - көтерме дүкеншi - бөлшек дүкеншi-сатып алушы.

Мысалы, олар қонақ үйлердегi ұшақ, нөмiрдегi билеттерi, экскурсия туризмның өнiмiн көп еселi сатып алып немесе сақтайтындығынан, туризмның индустрияларында көтерме дүкеншiлермен туроперация жасаушылар және турброкерыларды сөз сөйлейдi. Олардың арасындағы айырмашылықтар сатып алушыларға туроперация жасаушылар бiр турпродукттерге бұның барлығы буып-түйетiн, дайын сатымдық тiкелей немесе дүкеншiлерден кейiн тұрады, делдал жекешiлiк бойынша барлығы алып-сатады немесе ептеген блоктермен. Туроперация жасаушылар шындықта олар бiрнеше жеке өнiм құрастырылған жаңа құрама өнiмдi және мағына бұларды құрады өндiрушiлермен санауға болады.

Туроперация жасаушы және Турагентте туристтiк қызмет туралы ҚРдың заңымен сәйкес құқық қызметтiң осы түрiмен шұғылдануға ол беретiн лицензия болуы керек.

Туроперация жасаушының жетекшiсi туризмның саласындағы орташа кәсiби бiлiм немесе кемiнде 3 жылды бұл салаға кез келген жоғарғы кәсiби бiлiм және жұмыс стажы алуы керек.

Қызмет Турагентская турпродукта алға басуда жұмылдырған туроперация жасаушы құрастырылған, сонымен бiрге тұтынушыларға жеке қызметтерiнiң беруiне. Туроперация жасаушының функцияларының Турагентiнен бас айырмашылық туроперация жасаушы турпродукттi құратын және ол тұтасымен жүзеге асыратын тұрады, Турагент бөлшек дүкеншi сияқты жұмыс iстейдi. Бұл көтерме және бөлшек сату, заңға сүйенген және салықпен реттеудiң шарттарымен лицензиялау және сертификацияның технологиялық айырмашылықтармен, ерекше талаптарымен шартталған.

(немесе басқа тапсырма берушiмен) туристпен және өз атымен Турагентiнiң аралығында туроперация жасаушы құрастырылған турпродукт iске асыратын пайда болатын қатынастар келiсiм шартымен пiсiп жетедi, мысық. Турагент туралы толық мәлiметтi болады, сонымен бiрге турпродуктаның iске асыруы туралы келiсiм шарты бойынша (орындаушымен ) тұлғамен, қызметтiң көрсететiн (немесе басқа тапсырма берушiге) туристiне, туроперация жасаушы болып табылған туралы Хабар-ошар.

Турагенттер, ниет туралы болашақ клиенттен сұрау салу тур алуға алып туроперация жасаушымен iлiнiседi немесе тiкелей көлiк серiктестiктерi, қонақ үйлермен және клиенттiң тапсырмасыменiне осы сапардың барлық оргсұрақтарын шешедi. Өз Турагент қызметтерi сайып келгенде, бiр кезеңде де өнiмнiң меншiк иесiмен сөз сөйлемейдi.

Iшкi және халықаралық маршруттар бойынша туроперация жасаушылар және Турагенттер, қабылдаумен бос емес және жаппайға немесе мамандандырылған нарықтардың қызмет орындайтын туристтардың жiберуiмен танып бiлiнуге қабылданған.

Турпродуктаның iске асыруының жанында пайда болатын агенттiк байланыстар келесi негiзгi схемалар түрiнде көрсете алады:

1-шi схема

Туроперация жасаушы --шы туристiк агенттiк --шы турист

Бұл туроперация жасаушының жанында турпродуктыны қалыптастырған агенттiк қатынастардың варианты өте тұрып қал сатылған Туроволар көтерме сату үшiн негiздi сияқты фирмалық бас тiзбенi шығарады орындауға жауапты болады. Iрi туроперация жасаушының бөлшек сатуды функциясының орындаулары үшiн өздiң туристiк агенттiгiнiң жанында құрады. Iс жүзiнде (әдетте орталық және аймақтық) бiрнеше агенттiктер iрi туроперация жасаушыда жұмыс iстейдi Туроволардың бөлшек сату бағдарлалған. Сонымен қатар, агенттiк кету құжаты, дисконт карталарының ресiмдеуi, қабыршақтардың айқындауы бойынша қызметтiң туристтерiне iлiгедi тағы басқалар.

2:-шi схема

Туроперация жасаушы-көтерме саудагер туроперация жасаушы - туристiк агенттiк --шы турист.

Базарға айналып тұрған туристтiк өнiмдердiң барлық алуантүрлiгi сонымен бiрге көрсетуге кеңiрек қызықтырған майда аймақтық агенттiктерiнiң желiсiнiң жасауы бойынша жұмыс өзiндiк емес, онда аймақтық деңгейде мамандандырылған турпродуты әртүрлi отандық және шетел туроперация жасаушыларында сатып алған көтерме саудагердегi қажеттiлiк пайда болғанында емес, содан соң олардың турагентствамын алып-сатқанында туроперация жасаушыға болғандықтан. Көтерме саудагерлерi кең профиль немесе мейманханалық шынжырлар, көлiк кәсiпорындарының қызмет көрсетуiндегi көтерме саудагерлерiн турагентств желi тармақты болып құруға ұмтылуға тағы сол сияқтылар мамандануға иемдене алады, соның iшiнде еншiсiне турпродуктаның iске асырудың 80% дүниелiк көлемiне дейiн дәл келетiн майда.

3:-шi схема

Туроперация жасаушы - көтерме саудагер туристiк агенттiк - туристiк агенттiк - уәкiл-турист

Дамыған туристтiк нарықта агенттiктердiң жиыны жұмыс iстейдi. Туристтiк қызметтердiң материалдық еместiк, сезiлмейтiндiгi, тұтынушы сұрау салуларын даралық, турпродуктом бiрлестiрiлетiн қызметтердiң биiк жинақтылық және бiртектi еместiгi фирмалардың уәкiл-өкiлдерiнiң қажеттi делдалдық қатысуы iстейтiн потенциалдық туристтармен қағылез байланысулары талап етедi. Уәкiл туристтiк агенттiкпен және туристтiң аралығында арашашы болып қалыптасады. Уәкiл потенциалдық туристтар iздеу салады, Туроволардың сатуын жүзеге асырады. Агенттiк желi (немесе қоса атқарушылар, яғни қосымша жалаки мұқтаж тұлғалар) сипаттың маусымдық жұмыскерлерiнен солқылдақ бос еместiктiң негiзiнде жиi жасалады.

Туристiк агенттiкпен және туроперация жасаушының аралығында бiрнеше келiсiм шарттары құрала алады:

- тапсырманы келiсiм шарты: (Турагент ) сенiмдi өкiл ат және сенiмхат берушi есебiнен жасауға мiндет артады - нақтылы заң әсерлерi, құқық және бойынша сенiмхат берушiде пайда болатын мiндеттiң туроперация жасаушысы. Сенiмхат берушi заң әсерлерiнiң тапсырмасын келiсiм шарты бойынша iске асыруына сенiмдi өкiл сенiм хатына ескерiлген беруi, сонымен бiрге тиiстi сыйлық берудi оған төлеуi керек. Туроперация жасаушыда толықтың жауапкершiлiк

- комиссияның келiсiм шарты: мүдделердегi (Турагент ) комиссиялық және мәмiле, құқық және бойынша комиссиялықта пайда болатын мiндет (туроперация жасаушы ) комитент есебiнен жасауға мiндет артады. Мәмiле пайдаға iске асатындығымен және комитент есебiнен, ол, не комиссияның келiсiм шарты және тапсырманы келiсiм шартының аралығында айырмашылыққа себепшi болған оның қатысушы болып қалыптаспайды. Егер бұл келiсiм шартымен ескерiлсе, комитент (комиссиялық ) сыйлық берудi комиссиялыққа төлейдi, сонымен бiрге, орындаудың жанында нақтылы шарттар - қосымша сыйлық беру. Жауапкершiлiк бойынша жiктеле алады - тегiс, немесе проценттi қатынаста.

(туроперация жасаушы ) қағидашының тапсырмасыменiне сыйлық беруге уәкiл бойынша өз атымен мәмiлесiн жасайтын агенттiк келiсiм шарты кең қолданылады, бiрақ келiсiм шартына сыйлық берудi уәкiлге төлейтiнi қағидашы есебiнен немесе ат және қағидашы есебiнен.

Келiсiм шарттарының мына барлық түрлерi нақтылы мерзiмге жасала алады немесе әсердiң нақты мерзiмi жөн-жобасыз.