Ұсынылатын әдебиеттер

1. Электрические измерения неэлектрических величин. Под ред. П.В. Новицкого, М. - "Энергия", 1976.

2. Автоматические показывающие самопишущие и регулирующие приборы. А.А. Андреев, изд. "Машиностроение", 1973.

СДЖ арналған бақылау тапсырмалары

1. КСД-2 схемасының жұмысын түсіндіріп беріңіз

2. Дифманометр жұмысын түсіндіріп беріңіз.

Зертханалық жұмыс№5. «Тензодатчиктерді зерттеу» (4 сағат)

Жұмыстың орындалу тәртібі

1 Тәжірибе №1 Датчиктердің деформацияға сезімталдығын анықтау.

а) жүктемелік механизмде “өлі жүрісті орнату”

б) индикатор шкаласының бөлігін бағыттауышпен "нөлдік" мәнімен сәйкестендіру.

в) құрылғы жұмысқа дайын болған соң, көпірді қоректендіру кернеуін қосу.

г) әрбір иілудегі I_i токты өлшеу және кедергінің өзгеруін анықтау

.

д) датчиктің деформацияға сезімталдығын анықтау:

,

е) схеманы қосу алдында Топаз-3-401 гальванометріндегі ПД, Точно батырмасын басу керек (6 сурет). КОНТРОЛЬ ауыстырып қосқышын 3-ке қою керек. "Сеть" тумблерін қосу керек, тәжірибені бастамас бұрын гальванометрді 25 минут жылытып алу керек.

ж) өлшеулер және есептеулер нәтижесін 1-кестеге енгізу керек.

2 Тәжірибе№2Иіннің деформациясын өлшеу.

а) зертханалық жұмысқа әдістемелік нұсқаумен танысу және онда берілген көрсеткіштерді орнату

б) өлшеулер санын оқытушыдан алу және келесі тәуелділікті қолданып:

табу.

в) өлшеулер және есептеулер нәтижесін 2-кестеге енгізу керек.

г) схеманы қосу алдында Топаз-3-401 гальванометріндегі ПД, Точно батырмасын басу керек (6 сурет). КОНТРОЛЬ ауыстырып қосқышын 3-ке қою керек. "Сеть" тумблерін қосу керек, тәжірибені бастамас бұрын гальванометрді 25 минут жылытып алу керек.

Иін өлшемдері:

h – иін қалыңдығы (h=7мм);

b – иін ені (b=7,5мм);

L – йін ұзындығы (L=410мм).

3 Есеп беру мазмұны

Есеп беруде өлшеулер және есептеулер нәтижесі берілген 1 және 2 кестелер, тәуелділіктер графигі I_Г=f(F) (есептеу және тәжірибе бойынша) болу керек.

Кесте1

	f1 иілуі мм	f2 иілуі мм	f3 иілуі мм	f4 иілуі мм
Ii , А
, Ом

Кесте2

	F1 жүгінің салмағы кг	F2 жүгінің салмағы кг	F3 жүгінің салмағы кг	F4 жүгінің салмағы кг
Iэ (эксперем.), A
Есптік мәндер , А

Бақылау сұрақтары

1. Сымды датчиктердің жұмыс істеу принціптері.

2. Сымды датчиктердің сезімталдығы дегеніміз не?

3. Сымды датчиктердің температуралық қателігін қалай жоюға болады?

4. Тең кедергілі иін дегеніміз не?

Ұсынылатын әдебиеттер

1 Измерение электрических и неэлектрических величин. Учебное пособие для ВУЗов. Под ред. Евтихеева Н.Н. –М: Энергоатомиздат 1990 – 352 с

2 Тартаковский Д.Ф., Ястребов А.С. Метрология, стандартизация и технические средства измерений: Учебное пособие для ВУЗов.- М.: Высшая школа , 2002. – 205 с.:ил.

СДЖ арналған бақылау тапсырмалары

1. Серпімділік шегі дегеніміз не?

2. Тензорезистор түрлерін оқып үйрену.

Зертханалық жұмыс№6 «Температураны өлшеудің байланыстық және байланыссыз әдістерін зерттеу (4 сағат)»

Жұмыстың орындалу тәртібі

1 Биметаллды реле конструкциясын оқып үйрену.

2 Манометрлік термометр конструкциясын оқып үйрену.

3 ТСМ және ТСП типті кедергі термометрлерінің конструкциясын оқып үйрену.

4 Пирометрлер конструкциясын оқып үйрену.