- •Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі
- •Кіріспе
- •1 Тарау. Электрмеханика
- •1.1 Тұрақты тоқ электр машинелері
- •1.2. Арнайы қызметке арналған электр мәшинелері және шағын машинелері.
- •1.3. Синхронды машинелер
- •1.3.4. Синхронды қозғалтқыштарды жұмысқа қосу тәсілдері.
- •1.4 Асинхронды қозғалтқыштар
- •2 Тарау. Электрлік оқшаулама және кабельдік техника
- •2.1. Электрлік оқшаулама
- •2.1.2. Жұмсақ диэлектриктер
- •2.1.3. Электротехникалық лактар
- •2.1.4. Диэлектрлік материалдардағы физикалық процестері.
- •2.1.5. Диэлектриктердің электр өткізгіштігі
- •2.1.6 . Сегнетоэлектриктер.
- •2.1.7. Диэлектриктерді тесу
- •2.1.8. Пьезоэлектрлік эффект
- •2.1.9. Қатты органикалық материалдар.
- •2.1.10 Электроқшаулағыш эмальдар
- •2.1.11. Табиғи электр оқшаулағыш смолалар
- •2.1.13. Термопластикалық компаунттар
- •2.2. Жоғары кернеулі күштік кабель
- •Маркасы аввг 3х2.5 күштік кабелдің сипаттамасы мен қолданысы
- •Маркасы аввг 3х2.5 күштік кабелдің элементтері
- •Маркасы аввг 3х2.5 -0,66 кВ күштік кабелдің техникалық сипаттамасы
- •Маркасы аввг 3х2.5 - 1 кВ күштік кабелдің техникалық сипаттамасы
- •Маркасы аввг 3х6 күштік кабелдің сипаттамасы мен қолданысы
- •Маркасы аввг 3х6 -0,66кВ күштік кабелдің техникалық сипаттамасы
- •С – қорғасын қаптама
- •3.2. Электролиздің физикалық негіздері
- •3.3. Төмен температуралы плазма
- •3.4 Плазматрондағы қуатты реттеу
- •4 Тарау Жарық техникасы және жарық көздері
- •4.1. Жарықтандыру
- •1. Нүктелік әдіс
- •2. Пайдалану коэффициент әдісі
- •4.2. Сыртқы жарықтандыру қондырғылары
- •5 Тарау. Технологиялық кешендердің автоматизациясы және электр жетегі
- •5.1. Электржетектерінің құрылымы және типтері
- •5.2. Электржетектерінің жіктелуі
- •5.3. Электржетектің типтік статикалық жүктемелері. Статикалық орнықтылық. Тәуелсіз қоздырудың тұрақты токтағы қозғалтқыштың электрмеханикалық және механикалық сипаттамалары
- •5.3.1. Өндірістік механизмдер мен электрқозғалтқыштарының сипаттамалары
- •5.8 - Сурет. Өндірістік механизмдердің механикалық сипаттамалары
- •5.9 - Сурет. Электр қозғалтқышының механикалық сипаттамалары
- •5.4. Электр жетегі қозғалысының теңдеуі
- •5.4.1. Электржетегінің жұмыс режимдерін жіктеу
- •5.10 - Сурет
- •5.11 - Сурет Қозғалтқыштың ұзақ жұмыс режімінің сипаттамалары
- •5.12 – Сурет. Қозғалтқыштың қысқа уақыттық нақты жұмыс режімінің сипаттамалары
- •5.13 – Сурет. Қозғалтқыштың қайталанбалы - қысқа уақыттық нақты жұмыс режімінің сипаттамасы
- •5.5. Автоматтандырылған электржетек жүйесінің қозғалысының теңдеуі
- •5.6. Электржетектерінің бұрыштық жылдамдығын реттеу
- •5.18 – Сурет. Реттелетін электржетегінің құрылымдық сұлбасы
- •5.7. Ақ-ты реттелетін электржетектер
- •5.8.Механизмнің және қозғалтқыштың жүктемелік диаграммалары. Эқ-ты қыздыру және салқындату.
- •Қолданылған әдебиеттер
- •Айтжанов н.М., Абдикулова з.Қ., Рахимжанова п.Т., Шукенова ғ.А.
2.1.3. Электротехникалық лактар
Электроқшаулағыш лактар-электроқшаулағыш қасиетіне еріткіштен қабыршықты жайғаннан кейін түзілетін коллоидты ерітінділердің лактық негізі.
Лактың құрамына келесідей қосымша заттар кіруі мүмкін:
Сиккативтер-өсімдік майларының және лактардың кебу процесін жылдамдататын заттар.
Пластификаторлар-лакты қабыршықтарға иілгіштік және төзімділік беретін заттар.
Қатайтқыштар- лактардың қабыршығын қатайту барысында жалғаушы заттар.
Электроқшаулағыш эмальдар- лакты қабыршықтың төзімділігін арттыратын жоғарғы дисперсиялық биоорганикалық заттардың пигменттері бар лактар.
Электроқшаулағыш лактар кептіру тәсіліне байланысты 3 негізгі топқа жіктеледі: майлы, смолалық, эфирцелилоздық
Электроқшаулағыш лактар функциясына байланысты 3 түрге бөлінеді
Сіңіргіштер.
Жамылғыштар
Жабысқыштар
Компаундар термоактивті термопластикалық полимерлі смола және элостомерлік материалдар, электроқшаулағыш материалдар және жарылыстан қорғанатын зат ретінде қолданылады.
Электроқшаулағыш компаундтар электроқшаулағыш заттардың құрамында болатын лактық негіздерден тұрады, бірақ лактардан айырмашылығы еріткіштері болмайды.
Орташа немесе жоғары температура жағдайында компаундтар сұйық күйде болады және химиялық процесстер барысында суыған сайын қатаяды. Бұлардан басқа тағы да компаундтарға компаундтың жабысқақтығын төмендететін анпевтық еріткіштер, пластификаторлар пициоторлар, ингибаторлар кіреді. Компаундтардың құрамына жылуөткігіштігі жоғарылауына температуралық созылу коэффицентінің азаюына тұрақтылықтың төмендеуіне байланысты қолданылатын органикалық және биоорганикалық талшықты материалдар жатады.
Электроқшаулағыш лактар және компоундтар электроқшаулағыш және кабельдік техникада кеңінен қолданылады және электр машиналардың, трансформатрлардың, жоғары сапалы жинақтаағыш құрылғыларды өндіруде қолданылады.
Электроқшаулағыш компоундтар атқаратын функциясына байланысты 2 негізгі топқа бөлінеді: құйылатын және сіңірілетін
Сіңірілетін компоундтар капилярлық және әуелік кірістірулердітолықтыруда қызмет етеді.
Электроқшаулағыш материалдарда негізгі орында электрлік машиналардың орамдары, катушка, аппараттар, трансфарматрлар және басқа да электтрлік құрылғылар үшін қолданылады. Сіңірілуден кейін материалдың электр төзімділігі барлық конструкциялардың жұмыс істеу уақыты, ылғалға төзімділігі артады, электр машиналардың және аппараттардың қуатының артуына мүмкіндік береді.
Электроқшаулағыш компоундтардың қызуына байланысты термопластикалық және термореактивтік болып екіге бөлінеді.
Термопластикалық компаундтар орташа температурада қатты күйде болады, қызу барысында жұмсарады, иілгіштік күйге көшеді және сұйыққа айналады,ал суығанда қайтаданқатаяды.
Термореактивтік компаундтарды қолданғанда сұйық күйде болады, ал кейін химиялық реакциялар барысында қатаяды. Бұл группадағы компаундтардың қатаюы қатайтқыштың немесе катализатордың көмегімен жүзеге асырылады.
Электроқшаулағыш компоундтар химиялық құрамына байланысты мұнайлы битумдардан жасалған компаундтар, синтетикалық смола тәрізді компаундтар және канифолдар, минералды және өсімдік майлары болып бөлінеді. Компаундтарды дайындау негізінде түрлі мұнайлы битумды минералды майды және конифолды қосады. Компаундтарсинтетикалық смола негізінде полиэфирлік, эпоксидтік, эпоксидо-полиэфирлік, қатты органикалық, мығым смолалар және олардың компазициясы негізінде дайындалады.