Сборник задач по высшей математике
.pdfДостаточное условие экстремума функции. Пусть в некоторой окрестности точки (x0 , y0 ) функция F(x, y) имеет непрерывные частные
производные второго порядка. Если в критической точке (x0 , y0 ) ее вторые частные производные удовлетворяют условиям:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
F |
(x0 , y0 ) 0 |
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
F |
|
|
|
|
|
|
2 |
F |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(x0 , y0 ) |
|
(x0 |
, y0 ) |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x y |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0, |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 F |
|
|
|
|
|
2 F |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(x0 , y0 ) |
y2 |
(x0 |
, y0 ) |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y x |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
то функция F(x, y) |
имеет минимум в точке (x0 , y0 ) ; |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
F |
(x0 , y0 ) 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
2 |
F |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
F |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
если |
|
x2 |
(x0 |
, y0 ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
(x0 |
, y0 ) |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
x y |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0, |
|
|
|||||||||||
|
|
2 F |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 F |
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
(x0 |
, y0 ) |
|
|
|
|
|
|
2 |
(x0 |
, y0 ) |
|
|
|
|
|
||||
|
y x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
то функция F(x, y) |
имеет максимум в точке (x0 , y0 ) . |
Если определитель второго порядка меньше 0, то функция не имеет экстремума в точке (x0 , y0 ) .
Еслиопределительравеннулю, то нужныдополнительные исследования. Найти экстремумы функции:
401.z x4 y4 x2 2xy y2 .
402.z x2 xy y2 9x 6 y 20 .
x
403.z e2 (x y2 ) .
404.z sin x sin y sin(x y) , 0 x 2 , 0 y 2 .
31
405.z xy 50x 20y .
406.z x2 xy y2 4x y 6 .
407.z y x y2 x 6 y .
408.z 3x 6 y x2 xy y2 .
409.z x3 8y3 6xy 1.
410.z 2xy 4x 2 y .
Найтинаибольшееинаименьшеезначенияфункциивзаданнойобласти:
411.z 3x2 7xy y2 5, x2 y2 4 .
412.z 2x2 xy 2 y2 3x 2 y 2 , в замкнутом треугольни-
ке с вершинами в точках (0,0), (0,2), (2,0).
413.В сферу радиуса R вписать прямоугольный параллелепипед наибольшего объема.
414.В треугольнике с вершинами А(2,1), В(5,2), С(3,4) найти точку, сумма квадратов расстояний от которой до вершин была бы наименьшей.
Найти экстремумы функций:
415.z x y , при условии x12 y12 a12 .
416.z x y , при условии x12 y12 12 .
417.z xy , при условии x2 y2 1.
418.z xy , при условии x2 y2 2 .
419.z x 2 y , при условии x2 y2 5 .
420.z 6 5x 4 y , при условии x2 y2 9 .
421.z 3 x 4 y , при условии y2 2x2 1.
422.z x2 y2 , при условии ax by 1.
32
4.ДИФФЕРЕНЦИАЛЬНЫЕ УРАВНЕНИЯ
4.1.Обыкновенные дифференциальные уравнения 1-го порядка
Опр. 9. Уравнение, содержащее независимые переменные, неизвестную функцию и производные от нее, называется дифференциальным уравнением (ДУ).
Опр. 10. ДУ называется обыкновенным, если неизвестная функция зависит от одной независимой переменной.
Опр. 11. Максимальный порядок входящей в уравнение производной неизвестной функции называется порядком ДУ.
Общий вид ДУ первого порядка имеет вид:
F(x, y, y') 0 |
(1) |
Опр. 12. Решением ДУ называется любая функция y (x) , которая при подстановке ее в уравнение обращает его в тождество.
Опр. 13. Общим решением ДУ (1) называется функция y (x, c) ,
зависящая от одной произвольной постоянной c , и любое решение (1) получается из общего, если произвольной постоянной c придать конкретное значение.
Опр. 14. Уравнением с разделяющимися переменными называется обыкновенное ДУ первого порядка вида:
|
|
M (x) N( y) y' A(x) B( y) . |
(2) |
|||
Определить порядок ДУ: |
|
|
|
|
||
423. |
y' y'' x3 |
424. |
y''' x5 |
y4 |
|
|
425. |
3y' 10 y2 |
1 |
426. |
y4 x5 |
y'' |
|
427. |
3 y' y3 |
1 |
428. |
3y'' |
y' 1 |
|
Укажите ДУ первого порядка: |
– y'tgx 1 |
|
|
|||
429. |
y x x2 |
1 |
|
|
||
|
(1 ex )dx e y dy |
(2 y')2 x y3 |
|
|||
430. |
x y 1 y |
( y')3 3 x |
|
|||
|
xdy ydx |
|
y'' 3y' 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
33 |
431. |
x y' x4 1 0 |
( y')4 x 1 |
|
|
y2 dy 5x3dx 0 |
y'' x4 0 |
|
432. |
xy |
x 1 |
x2dx dy 0 |
|
(xy)2 ( y')2 3 |
x2 y'' y 1 |
433. Установите соответствие между ДУ и их общими решениями:
y' 5x4 y 0 |
ln y x5 c |
||
y' 9x8 y 0 |
ln y |
9 |
x2 c |
2 |
|||
y' 9xy |
ln y x9 c |
Найдите в общем решении произвольную постоянную с, соответствующую данному начальному условию для ДУ:
434.y c(x 1)e x ,
нач. условие y(0) 4 для xydx (x 1)dy 0
435. |
y |
|
|
2x |
, нач. условие y( 1) 1 |
для |
y' |
y2 |
|
y |
|
||||||
1 |
cx2 |
x2 |
x |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
436. |
y3 x ce x , нач. условие |
y(1) 1 для 3y2 y' y3 x 1 |
|||||||||||||||
437. |
2 y c sin2 |
x 1, нач. усл. |
y( |
|
) |
1 |
|
для |
y ' (2 y 1)ctgx |
||||||||
4 |
2 |
Решить задачу Коши: найти общее решение ДУ, а затем, используя начальные данные, выбрать из общего решения частное решение.
Выполнить (где это возможно) проверку определения 12:
438. |
xyy' |
y2 1 0, |
y(e2 ) 0 |
|
|
439. |
2x 1 |
y2 dx ydy 0, |
y(1) 0 |
|
|
440. |
xy' y 0, y( 2) |
4 |
441. yy' x 0, |
y(0) 3 |
442.ydy xdx 0, y(0) 3
443.xy' y 0, y( 2) 4
34
444. |
(x2 1) y' 2xy2 0, |
y(6) 1 |
|
445. |
x2 y' y 8, y(4) 8 |
446. 2 y' x y, |
y(4) 1 |
447.x xy y'( y xy) 0, y(0) 0
448.( y2 xy2 )dx (x2 yx2 )dy 0, y(e) e
449. |
y ' (2 y 1)ctgx, |
|
|
y |
0.5 |
||
|
|
|
4 |
450. |
x2 dy y2 dx 0, |
y( 1) 1 |
|
451. |
(1 x2 ) y' y2 1 0, |
y( 1) 1. |
|
452. |
dy y tgx dx 0, |
y( ) 2 . |
4.2. Линейные дифференциальные уравнения первого порядка
Опр. 15. Линейным ДУ первого порядка называется ДУ вида:
|
|
y' a(x) y b(x) . |
(3) |
||
Решить ДУ: |
|
|
|
|
|
453. |
xy' xy ex , y(1) |
e . |
454. |
xy' 3y x2 , |
y(1) 0 . |
455. |
( y x2 )dx xdy, y(1) 5 . |
456. |
y'cos x y sin x sin 2x . |
||
457. |
(2x 1) y' y x, |
y(0) 5 . |
|
|
|
458.y'cos x y sin x 1
459.y' y 2e x , y( 1) 5e .
460.(1 x2 ) y' xy 1, y(0) 5 .
461.xy' y ex , y(a) b .
462.y' 2 y e x , y(0) 5
4.3. Однородные дифференциальныеуравнения первого порядка
Опр.16. Дифференциальное уравнение первого порядка называются од-
|
|
y |
|
нородным, если оно имеет вид y' |
f |
|
. |
|
|||
|
x |
Решить дифференциальное уравнение:
35
463. |
xy' y |
|
xy, y(1) 0 . |
464. |
y' |
x |
|
|
y |
, y(1) 1. |
||||||||||
y |
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
||||
465. |
xy'cos |
|
y |
y cos |
y |
x . |
466. |
x2 y' y2 xy, y(1) 0.1. |
||||||||||||
|
x |
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
467. |
xy' y xtg |
. |
468. |
y |
x2 |
y2 |
xy' 0, y(1) 0 . |
|||||||||||||
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
469. |
xy y2 |
(2x2 xy) y' . |
470. |
xy' 2 |
xy y . |
|||||||||||||||
471. |
y' x3 y3 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
y2 |
|
|
y |
|
|
|
473. |
(x y) y' x y . |
||||||||||
472. |
y' x2 |
x . |
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4.4. Дифференциальные уравнения высших порядков, допускающие понижение порядка
474.y x63 , y(1) 2 , y (1) 1, y (1) 1 .
475.y 4 cos 2x , y(0) 0 , y (0) 0 .
|
y |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
, y(1) 1, |
|
|
1 |
|
|
1 |
||||
|
|
|
3x4 |
x3 |
|
|
|
2 . |
||||||||||||||||||
476. |
|
|
y (1) 3 |
, |
y (1) |
|||||||||||||||||||||
477. |
x |
4 |
y |
|
24x |
5 |
6 , |
y( 1) 0 , |
|
|
10 |
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
y ( 1) |
, y ( 1) 10 . |
|||||||||||||||||||
|
y |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
478. |
1 x2 . |
|
|
|
|
|
|
ln 2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
479. |
y |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
, |
|
y |
|
|
, y |
|
1 . |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
cos2 |
x |
|
2 |
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|||||||||
|
y |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y'' x sin x |
|||
480. |
sin2 x . |
|
|
|
|
|
|
|
481. |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
482. |
y |
|
e |
3x |
, |
|
y(0) 0 |
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
y (0) 0 , |
y (0) 0 . |
|
|||||||||||||||||||||
483. |
x3 y x2 y 1. |
|
|
|
484. |
xy y ex x2 . |
36
485. 2x y |
|
y |
|
|
2 |
1. |
486. x y |
|
y |
|
x 0 . |
|
|
( y ) |
|
|
|
|
|
|
487. x |
2 |
y |
|
2 |
. |
488. y y tg x sin 2x . |
|
|
( y ) |
|
4.5. Комплексные числа
Изобразить на комплексной плоскости число z и сопряженное ему z :
489. |
z 3 4i . |
490. |
z 3 4i . |
491. |
z 5 3i . |
492. |
z 5 3i . |
493. |
z 2 i . |
494. |
z 2 i . |
Изобразить на комплексной плоскости множество чисел, удовлетворяющих условию:
495. 1 Re z 5 .
Re z 0
497. Im z 0 .
Вычислить число: 499. z i3 .
501. z i6 .
503. z i20 .
496. Im z 0 .
Re z 0
498. Im z 2 .
500. z i5 .
502. z i8 .
504. z i18 .
Вычислить значение функции в точке z0:
505. |
f (z) (2 z)2 |
1, |
|
z0 |
3 i . |
506. |
f (z) (2z 1)2 i, |
z0 |
1 i . |
||
507. |
f (z) z2 i4 , |
z0 |
1 i . |
||
508. |
f (z) (z 2)2 |
i6 |
, |
z0 2i 3. |
Расположить комплексные числа в порядке возрастания их модулей:
509. |
z1 |
5 2i, z2 |
5 4i, |
z3 i, |
z4 |
1 2i . |
|||
510. |
z1 |
6 4i, |
z2 |
3i 4, |
z3 |
i 8, |
z4 2i 5 . |
||
511. |
z1 |
i 6, |
z2 |
3i 1, z3 |
i 2, z4 |
i . |
|||
512. |
z1 |
5i 1, |
z2 |
4i 2, z3 |
3i 4, |
z4 6i . |
37
Найти разность комплексных чисел z2 – z1 , изображенных на комплексной плоскости:
513. |
514. |
z1 |
z2 |
|
z1 |
z2 |
|
515. |
516. |
z1 |
z1 |
z2 |
|
|
z2 |
Найти сумму комплексных чисел: |
|
|||
517. |
z1 |
2.5 0.5i , z2 i 1 . |
518. |
z1 1.5 0.2i , z2 i 2 . |
519. |
z1 |
1.5 i , z2 i 3 . |
520. |
z1 2i 3, z2 0.5i 1 . |
4.6. Линейные дифференциальные уравнения высших порядков с постоянными коэффициентами
Написать общее решение ДУ по известным корням характеристического уравнения:
521. |
1 2, 2 3. |
522. |
1 |
1, 2 4. |
||
523. |
1 |
5, 2 |
1. |
524. |
1 2, 2 3. |
|
525. |
1 4, 2 4. |
526. |
1 |
3, 2 3. |
||
527. |
1 2, 2 |
2. |
528. |
1 1, 2 1. |
||
529. |
1 |
2i , 2 |
2i. |
530. |
1 |
i , 2 i. |
531. |
1 |
i 3, 2 3 i. |
532. |
1 |
1 i , 2 1 i. |
|
533. |
1 |
2 4i , 2 2 4i. |
534. |
1 |
3 2i , 2 3 2i. |
Решить дифференциальные уравнения, сделать проверку:
38
535. y 4 y 3y 0 . |
536. y y 2 y 0 . |
537.y 2 y 3y 0, y(0) 1, y'(0) 2 .
538.y y 6 y 0, y(0) 3, y'(0) 4 .
539.y 9 y 0, y(0) 4, y'(0) 9 .
540.y 5y 0, y(0) 1, y'(0) 5 .
541. |
y 3y 0 . |
542. |
y 6 y 0 . |
543. |
4 y 4 y y 0 . |
544. |
9 y 6 y y 0 . |
545.y 2 y y 0 , y(0) 3, y'(0) 5
546.y 10 y 25y 0, y(0) 3, y'(0) 6
547. |
25y 10 y 2 y 0 . |
548. |
y 2 y 2 y 0 . |
549. |
9 y 6 y 2 y 0 . |
550. |
y 14 y 50 y 0 . |
551. |
y 13y 0 |
552. |
y 49 y 0 |
553. |
y 4 y 13`y 0 . |
554. |
y 4 y 0 . |
555. |
y 2 y 5y 0 . |
556. |
y 4 y 13y 0 . |
557.y 9 y 0 , y(0) 1 , y (0) 1.
558.y 4 y 29 y 0 , y(0) 0 , y (0) 15 .
559.9 y y 0 , y( ) 32 , y ( ) 16 .
560.29 y 4 y y 0 , y(0) 0 , y (0) 1029 .
561.y 6 y 13y 0 , y(0) 0 , y (0) 4 .
562.13y 6 y y 0 , y(0) 0 , y (0) 2 .
563.4 y 8y 5y 0 , y(0) 4 , y (0) 0 .
564.5y 8y 4 y 0 , y(0) 5 , y (0) 0 .
Решить линейные неоднородные дифференциальные уравнения:
565. |
y y 2 y 9ex . |
566. 2 y y y 2e x . |
567. |
y 2 y 3y e3x y(0) 1, |
y'(0) 2 |
568. |
y 3y 2 y 3e2 x y(0) 3, y'(0) 0 |
39
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|||
569. |
2 y 3y 5y 7e |
2 |
. |
||||||||||||||||
571. |
y 3y 2 y 4e 2 x . |
||||||||||||||||||
573. |
y |
4 y |
4 y |
|
|
e2x |
|||||||||||||
x a2 x2 |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
574. |
y 2 y y ex x 2 . |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
575. |
y |
4 y sin 2x , |
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
576. |
y |
y cos3 x . |
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
e2x |
|
|||||
577. |
y |
4 y |
5y cos x . |
||||||||||||||||
|
|
|
|||||||||||||||||
|
y |
|
y |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
579. |
1 ex . |
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ex |
|
|
|
|||||
581. |
y |
2 y |
|
y x . |
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
570. y 4 y 5y 6e3x . 572. y 5y 6 y e 2x .
.
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
. |
|
|||
y |
|
4 |
4 |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
578. |
y |
y cos x . |
|||||||
|
580.y 3y 2 y ex1 1 .
582.y y tg x
583.y 4 y 8x3 , y(0) 1 , y (0) 3 .
584.y y x 2ex , y(0) 2 , y (0) 5 .
585.y 3y 9x , y(0) 6 , y (0) 5 .
586.y y 2 y 6x2 , y(0) 1,25 , y (0) 0 .
40