- •Чингаева г.Н. Бүйректің созылмалы ауруы
- •Қысқартулар тізімі
- •Мазмұны
- •1 Сурет – ақш бүйрек жетіспеушілігінің динамикасы
- •2 Сурет. Ересектерде бүйректің терминалды жетіспеушілігінің себептері
- •3 Сурет. Балаларда бүйректің терминалды жетіспеушілігінің себептері
- •Бса жіктелуі (k/doqi, 2002)
- •1. Бүйректің зақымдалу маркёрлері
- •Зертханалық маркёрлер Зертханалық маркёрлер: зәрдің салыстырмалы тығыздығының төмендеуі, протеинурия, гематурия, лейкоцитурия, цилиндрурия.
- •Mdrd бойынша шсж бағалау
- •4 Сурет – бса жүргізу сызбасы (k/doqi, 2002)
- •Бса емінің негізгі қағидалары
- •I. Бүйрек функциясын жоғалту жылдамдығын баяулату:
- •II. Бүйрек функциясының жедел төмендеу қаупін азайту.
- •I. Бүйрек қызметін жоғалту жылдамдығын баяулату
- •Диабет кезінде гликемияны қатаң бақылау
- •Бүйрек қызметін жоғалту жылдамдығын баялатуды қамтамасыз ететін басқа емдеу шаралары:
- •Тағаммен ақуызды қабылдауды шектеу
- •Гиперлипидемияны емдеу
- •II. Бүйрек қызметінің жедел төмендеу қаупін азайту
- •III. Бса асқынуларын анықтау және емдеу:
- •Гиперфосфатемия, гиперпаратиреоз және сүйек патологиясы
- •Гиперкалиемия
- •IV. Бүйрек алмастыру еміне науқастарды дер кезінде дайындау
- •Қорытынды
Қорытынды
Дүние жүзінде БСА бар науқастар саны айқын артып келеді, әсіресе балалар арасында, сондықтан БСА бүгінгі таңда қоғамдық денсаулық сақтаудың басты мәселелердің бірі болып отыр, ол келесі онжылдықта эпидемиялық ауқымдарға жетуі мүмкін.
Заманауи деректер нефрологияны денсаулық сақтаудың ең шығынды саласы екендігін растайды. Шығынның көп бөлігі бүйрек алмастыру емін жүргізуге жұмсалады. Осыған байланысты науқасқа зияны жоқ, бірақ шығынды азайтатын әдістерді іздестіру маңызды. Осындай бағыттардың бірі БСА ерте анықтау және ренопротекция шараларын жүргізу. Егер БАЕ-н бастау уақытын ұзартуға мүмкін болса, онда оны өткізуге кететін шығын да азаюы мүмкін. Дер кезінде жүргізілген рационалді ем аурудың үдеуін және асқынулардың дамуын болдырмайтынын немесе бәсеңдететінін, сонымен қатар жүрек-қантамыр ауруларының қаупінің алдын-алатынын және төмендететінін көрсететін көптеген дәлелдер бар. Бірақ БСА-ң арнайы көріністерінің болмауына байланысты диагностикада қиындық туғызады, әсіресе ерте сатыларында. Орта есеппен үдемелі БСА бар науқастардың 30% жуығы мамандандырылған көмекке өз уақытында жіберілмейді. Бұл өз кезегінде БСА бар науқастар арасында өлім жиілігінің жоғарылауына ықпал етеді.
БСА-ң болуы жағымсыз салдарлардың даму ықтималдығымен жүреді, бұл қауіппен бағаланады. БСА кезіндегі негізгі қауіптер – ТБЖ-не әкелетін бүйректік үрдістің үдеуі. Сондықтан БСА-ны ерте анықтау нефропатия үдеуін баяулатады, кейбір жағдайда тіпті бүйрек қызметінің жойылуының алдын-алады. Оның үстіне, балаларда шумақтық қызметтің төмендеуі органопротективті емді ұзақ уақыт қолданғанда қалпына келуі мүмкін. Ерте сатыдағы ренопротекция ШСЖ-ң жоғарылауына ықпал етеді, және жоғалған бүйрек қызметін қалпына келтіруге ықпал етуі мүмкін.
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Батюшин М.М. Нефрология. Основы доказательной терапии. Гиппократ, 2005. – 352 с.
Канатбаева А.Б., Кабулбаев К.А. Хроническая болезнь почек – глобальная проблема общественного здоровья//Медицина. – 2009. – №1. – С. 1-6.
Папаян А.В., Савенкова Н.В. Клиническая нефрология детского возраста. – СПб.: С, 2007. – 537 с.
Смирнов А.В., Есаян А.М., Каюков И.Г., Кучер А.Г. Концепция хронической болезни почек в педиатрии//Нефрология. – 2005. – Т.9, №4. – С. 7-12.
Чингаева Г.Н., Казбекова Г.К., Абеуова Б.А., Карибаев Е. Поствакцинальный мониторинг детей с хроническими болезнями почек//Фармацевтический бюллетень. – 2009. - №1-2. – С. 59-61.
Шилов Е.Н., Фомин В.В., Швецов М.Ю. Хроническая болезнь почек//Тер. архив. – 2007. - № 6. – С. 75-8.
K/DOKI clinical practice guidelines for chronic kidney diseases: evaluation, classification and stratification//Am J Kidney Dis. – 2002. – Vol. 39, №1. – P. 17-31.
K/DOQI, National Kidney Foundation. K/DOQI clinical practice guidelines for bone metabolism and disease in children with chronic kidney disease. // Am. J. Kidney Dis. – 2005. – Vol. 46, N 4, Suppl. 1. – P. S1–S121.
K/DOQI Clinical Practice Guidelines and Clinical Practice Recommendations for Anemia in Chronic Kidney Disease//Am J Kidney Dis. – 2006. – Vol 47, №l3. – Р. l-146.
Kidney International. Chronic Kidney Disease as a Global Public Health Problem: Approaches and Initiatives – A Position Statement from Kidney Disease Improving Global Outcomes//International society of Nephrology. – 2007. – Vol. 72. – P. 247-259.
KDOQI Clinical Practice Guideline and Clinical Practice Recommendations for anemia in chronic kidney disease: 2007 update of hemoglobin target//Am J Kidney Dis. – 2007. – Vol. 50, №3. – Р. 471-530.
Kidney transplantation as primary therapy for end-stage renal disease: a National Kidney Foundation/Kidney Disease Outcomes Quality Initiative (NKF/KDOQITM) conference//Clin J Am Soc Nephrol. – 2008. – Vol. 3, №2. – Р. 471-80.
KDOQI Clinical Practice Guideline for Nutrition in Children with CKD: 2008 update. Executive summary//Am J Kidney Dis. – 2009. – Vol. 53, №3. – Р. 11-104.
Мое S, Drueke T, Cunningham J, et al. Kidney Disease: Improving Global Outcomes (KDIGO). Definition and classification of chronic kidney disease: a position statement from Kidney Disease: Improving Global Outcomes (KDIGO)//Kidney Int. – 2005. – Vol. 67. – Р. 2089-100.