Техника философиясы

1. Техниканың анықтамасы және тарихы.

2. Техника философиясы, оның статусы.

3. Техника және адам.

4. Технология және информатика.

“Техника” терминінің тамыры грек және латын тілдерінде, алғашқы мағынасында құрылысшының, ағаш шеберінің өнері, кеңірек мағынасында өндірістегі және басқа қызмет салаларындағы өнер дегенді білдіреді.

Философияда техника ұғымы әдетте екі оппозициялық мағынада қолданылады: біріншіден, қызметтің жасанды материалдық құралдарының, яғни артефактілердің жиынтығы ретінде. Екіншіден, терминнің алғашқы мағынасына сәйкес – жасай білудің, әдістердің жиынтығы ретінде. Сонымен, техника – құралдар мен инструменттердің материалдық-заттық ерекше саласы; қызмет тәсілі, оның ішінде – құралды қолдану тәсілі.

Философиялық антропология техниканы адамның әлсіздігінің орнын толтыру үшін пайда болған, табиғи заңдылықтарды жүзег асыру тәсілі ретінде түсінеді, адамға әуелден тән “табиғи технологияның” іске асуы деп қарастырады.

Сонымен, техника философиясы зерттейтін мәселелер қазіргі таңда өте маңызды, сондықтан техника философиясы жалпы философияның жаңа бағыты және ол өзінен басқа онтология, гносеология, философиялық антропология, экзистенциализм, әлеуметтік философия және тағы басқа бағыттармен тығыз байланысты, болашағы бар бағыт.

Ойымызды қорытсақ, техника философиясы техника феномені табиғатын, оның пайда болу және даму кезеңдерін жан-жақты зерттеп, оның қазіргі адамға, жалпы қоғамға тигізетін оң және теріс ықпалын талдайды, техниканың болашағы туралы ғылыми болжамдар жасайды.

15-ЛЕКЦИЯ

Дін философиясы

1. Дінді философиялық тұрғыдан зерттеудің ерекшелігі. Дін қоғамдық сананың формасы ретінде.

2. Діннің әлеуметтік және гносеологиялық тамырлары. Діннің функциялары.

3. Ақыл мен сенімнің арақатынасы. Діни сенім бостандығы мәселесі.

Дін қазіргі заманғы адам мен қоғамның рухани өмірінде ерекше орын алады. Кеңестік таптық идеология үстемдік құрған жылдары дін біржақты зерттелгені белгілі. Діннің соңғы жылдары қарқынды дамуы, қоғамда діни сенімді қабылдаушылардың санының көптеп артуы дінді жан-жақты зерттеуді қажет етті және бұл бағыттағы жұмыстар табысты жүргізіліп отыр. Мысалы, дінді тарих, социология, мәдениеттану, саясаттану, философия және т.б. ғылымдар өз ғылымдары деңгейінен, әр түрлі аспектілерде зерттеуде.

Дінді философиялық зерттеудің ерекшеліктері:

1. философия діннің адам мен қоғамның рухани өміріндегі құбылыс, қоғамдық сананың формасы ретіндегі мәнін анықтайды;

2. көзқарастың түрі ретінде зерттейді;

3. діннің пайда болуының әлеуметтік және гносеологиялық себептерін талдайды;

4. діннің қоғамда атқаратын функцияларын зерттейді;

5. сенім мен ақылдың арақатынасы мәселесін қарастырады;

6. діннің адам бойында адамгершілікті қалыптастырудағы рөлін көрсетеді;

7. діни сенім бостандығы мәселесін зерттейді.

Діннің пайда болу себептері мен мәні туралы мәселе философия тарихында көптеген философтардың зерттеу объектісі болды. Дін туралы ғылым – дінтануда діннің тамырлары деген ұғым қалыптасқан, бұл ұғым діннің пайда болу себептерін, әлеуметтік, гносеологиялық және адамгершіліктік мәнін ашады.