Экономикалық теория

1. Экономикалық теорияның зерттеу әдістерінің бірі жеке әдістер:

A) Экономикалық теорияны абстракциялық қарастьфу.

B) Табысы шектелген нақты тұтынушыға көмек беру.

C) Айналым, төлем, қор жинау.

D) Экстраполяция (болжау).

E) Заңдар мен категориялар.

F) Кэсіпкерлер арасында пайданы бөлу.

G) Экономика математикалық модельдер.

H) Баланстық, функциональдық.

2. Қазіргі нарықтық экономиканың қоғамдағы пайдалылық рөлі:

A) Өндіруші егемендік құқығын бұзуы.

B) Шагын орта бизнестің ұлғаюы.

C) Экономикалық өсуді қатамасыз ету.

D) Адамдардың тәуекелге бармауы.

E) Тұтынушы егемендік құқығын бұзуы.

F) Жеке меншік сауда саясатының дамуы.

G) Өндірушілердің өндірген өнімінің жетістігі.

H) Өндірушілер мен тұтынушылар арасындағы байланыс.

3. Нарық субъектілері:

A) Ақша.

B) Тауар.

C) Кәсіпкерлер.

D) Еңбек.

E) Үй шаруашылығы

F) Үкімет.

G) Сатушылар мен сатып алушылар.

H) Мемлекет.

4. Экономикалық жүйенің жандануына байланысты ұзақ мерзімді басымдық:

A) Мемлекеттік меншіктің үстемділігі.

B) ¥рпақтан ұрпаққа жалғасып отырған дәстүр.

C) Орталықтандырылған жоспарлау.

D) Мемлекеттің нарық механизмдеріне араласуы.

E) Өндіріс факторларын қадағалау.

F) ¥лттық қауіпсіздік, энергетика ресурстары.

G) Инфрақұрылым, көлік және байланыс.

H) Ішкі саяси тұрақтылық пен қоғамның топтасуы.

5. Меншікті қандай жақтарынан көруге болздьі-

A) Құқықтық және психологиялық.

B) Экономикалық жэне пайдалылық.

C) Әлеуметтік және саяси.

D) Үжымдық еңбек.

E) Жалдамалы еңбек.

Ғ) Психологиялық және экономикалық.

G) Жеке еңбек.

H) Экономикалық және құқықтық.

6. Нарықтық экономикадағы меншіктің түрлері:

A) Мұрагерлікке қалдыру құқығы.

B) Қалдық сипатты құқық.

C) Кәсіпорындық, муниципалдық.

D) Экономикалық және құқықтық.

E) Жеке, мемлекеттік, нарықтық.

F) Акционерлік, шетелдік, біріккен.

G) Социалистік, капиталистік.

H) Жеке, ұжымдық, қоғамдық.

7. Тауарлы шаруашылықтың пайда болу шарттарына:

A) Жеке меншіктің болуы.

B) Шаруашылық процестерін жүргізу арқылы шектеулі ресурстарды пайдаланатын өндірістік қатынастары.

C) Үлттық өнім, табыс, сауда.

D) Нақты бір өнім өндірушілердің мамандануын білдіретін қоғамдық еңбек бөлінісі, шаруашылық өндірілген өнімнің айырбасқа (сатуға) түсуі.

E) Табыс көзі.

Ғ) Тауар өндірушілердің экономикалық оқшаулануы.

G) Адамдардың материалдық жағдайын толығымен қамтамасыз ету үшін шектелген ресурстарды тиімді пайдалануы.

H) Үлттық қаржы, қогамдық табыс.

8. Тауар категориясының анықтамасы:

A) Өндірушінің өзі тұтынатын еңбек өнімі.

B) Қоғамның қажеттілігін қанағаттандыру қасиеті бар зат.

C) Үлттық өнім, табыс, сауда.

D) Айырбас құнына ие тауар.

E) Тұтыну құнына ие зат.

F) Үлттық қаржы, қоғамдық табыс.

G) Табыс көзі.

H) Еңбек құралы.

9. Нарықтық шаруашылықтың қызмет атқаруы мен пайда болуына кедергі болатын шарттар:

A) Экономика субъектілерінің экономикалық оқшаулануы.

B) Тауарлар бағасы мен сатылатын көлемі арасындағы тура қатынас.

C) Әрбір тауардың икемділік мөлшері.

D) Тауар санының және көлемінің азаюы.

E) Кәсіпкерлік субъектілерінің еріктілігі.

F) Қоғамдық еңбек бөлінісі.

G) Бағаны ырықтандыру.

H) Өндіру мен бөлуді басқарудың қатаң жүйесі.

10. Жеткіліксіз жиынтық сұранысы көрсетеді:

A) Фрикциондық жұмыссыздықтың өсуін.

B) Құрылымдық жұмыссыздықтың өсуін.

C) Құрылымдық жұмыссыздықтың төмендеуін.

D) Жасырын жұмыссыздықтың төмендеуін.

E) Циклдық жұмыссыздықтың төмендеуін.

F) Жасырын жұмыссыздықтың өсуін.

G) Фрикциондық жұмыссыздықтың төмендеуін.

H) Циклдық жұмыссыздықтың өсуін.

11. Жиынтық ұсыныс қисығындағы кейнсиандық бөлік:

A) Оңды сызықты көрсетеді.

B) Вертикалды сызықпен берілген.

C) Теріс сызықпен берілген.

D) Аралық сызықпен.

E) Горизонталды сызықпен берілген.

F) Баға мен сату көлемінің арасындағы тікелей тэуелділікті.

G) Тікелей сызықпен.

H) Сұраныс бағасының өсуі.

12. Жай ұдайы өндіріс:

A) Жаңа ресурстарды игерумен байланысты ұдайы өндіріс.

B) Материалдық өндіріс саласы өмір сүру, жұмыс істеу үшін қажетті игіліктер.

C) Жылдан жылға өндіріс мөлшері өзгермейтін өндіріс.

D) Жеке тұтынудың төмендеуі.

E) Өндіріс процесінің көлемі мен ауқымы үзіліссіз өзгермеген жайын.

F) Игіліктер өндіру, қызмет көрсету саласы жатады.

G) Қол еңбегіне негізделген ұдайы өндіріс.

H) Алтын шығарумен байланысты ұдайы өндіріс.

13. Негізгі капитал:

A) Өндіріс тауары.

B) Өндіріс процесінде құнын өзгертпейтін капитап. німге

C) Бірнеше өндіріс процесіне қатысатын және өз құнын жаңа ө бөлшектеп ауыстыру.

D) Айырбас құнды өндіру.

E) Құнды қағаз түріндегі капитал.

F) Натуралдық түрі толығымен тұратын капитал.

G) Қосымша құн өндіру.

H) Өндіріс процесінде өз құнын толық жоятын жэне оны жаңа өнімге толық аударатын капитал.

14. Капиталдың туріне негізгі және айнымалы болып бөлінуіне тэн:

A) Өндірістік.

B) Коллективтік меншік.

C) Тауарлы ақша.

D) Ақшалай.

E) Акционерлік меншік.

F) Тауарлы.

G) Саудалық.

H) Қарыз.

15. Экономикалық ілімі «Меркантелизм» ұғымы дегеніміз:

A) «Мерканте» - айрықша табыс көзі.

B) «Мерканте» - саудагер-көпес, сауда, пайда.

C) «Мерканте» - әлеуметтік-құқықтық әдісі.

D) «Мерканте» - өндіргіш күштердің эдістері.

E) «Мерканте» - шығынның табыс көзі.

F) «Мерканте» - сату және тауарға қызмет қатынасы.

G) «Мерканте» - адамдар арасындағы сауда қатынасы.

H) «Мерканте» - өндіргіш күштердің қатынасы.

16. Нарықтық экономикада мына мәселелерді жартылай нарық, жартылай үкімет шешкен кездегі экономика:

A) Нарықтық.

B) Командалық.

C) Аралас.

D) Әділетті қоғамдық құрылыс орнату.

E) Өтпелі.

F) Жұмыссыздық пен инфляция.

G) Өндірістің ұлғаюы мен экономикалық өсуді қамтамасыз ету.

H) Дәстүрлік.

17. Әлеуметтік жадай деңгейінің экономикалық көрсеткіші:

A) Үлттық табыс.

B) Ж¥Ө.

C) Қоғамның өндірген ұлттық өнімі.

D) Макроэкономикаға.

E) Жан басына шаққандағы ұлттық табыс.

F) Қогамдық жиынтық өнім.

G) Жалпы ішкі өнім.

H) Микроэкономикаға.

18. Жиынтық сұраныс қисығы жоғарылайды, егерде:

A) Солга - төменге (азаюы).

B) Өндіргіш күштер жоғарласа.

C) Баға деңгейі төмендесе.

D) Баға деңгейі жоғарыласа.

E) Солға - жоғары (азаюы).

F) Инфляция жоғарласа.

G) Оңға - төменге (өсуі).

H) Оңға - жоғары (өсуі).

19. Үлттық шаруашылықта экономикалық дағдарыс кезінде жиынтық сұраныс:

A) Нақты және потенциялды ЖҮӨ көмегі тең болса.

B) Экономикалық толық жүмыссыздық жоғарылайды.

C) Өзгеріссіз қалады.

D) Жиынтық ұсынысқа байланысты.

E) Төмендейді.

F) Потенциалдық ЖҮӨ-нің көлемі өседі.

G) Өсуі де, төмендеуі де мүмкін.

H) Өседі.

20. Дж.Китчиннің «қысқа мерзімді» толқындарының себептері мен ерекшеліктері:

A) Ақша айналысындағы өзгерістер, кердиттік жүйенің мәселелері ЖҮӨ-нің тербелісіне инфляцияға, жұмыссыздыққа экеледі.

B) Цивилизацияның дамуымен, олардың жоғалуымен немесе жаңа сатымен байланысты.

C) Басты қозғаушы күш технологиялық өндірістегі технологиялық базаның радикалды өзгеруі мен оның құрылымдық қайта құрылуы.

D) Экономикалық циклдардың себептері күрделі құрылыспен байланысты.

E) Энергия қуаты мен материалдарға байланысты.

F) Алтынның элемдік қорының тербелісі.

G) Халықтың әлеуметтік жағдайларының жақсару тербелісіне әкеледі.

H) ЖҮӨ-нің, инфляцияның, жұмысбастылықтың тербелісіне әкеледі.

21. Айнымалы капитал:

A) Тұтыну құны өндірісі.

B) Капиталдың айналыс саласына түсуі.

C) Капиталдың өндіріс және айналыс саласындағы қозғалысы.

D) Айырбас құнды тауарды өндіру.

E) Қосымша құн өндіру.

F) Капиталдың ұдайы өндірісте болуында.

G) Капиталдың шеңбер айналымының үнемі қайталануы және жаңаруы.

H) Тұтыну процесінде айнапым ақшалай формада тұтас қайтады.

22. Биржаның негізгі қызметтері:

A) Құнның дайын тауарға аударылуы.

B) Сатушылар мен сатып алушыларды бір-бірімен кездестіреді.

C) Капиталдың бір саладан басқа пайдалы саласына қарай ауысуына жағдай жасайды.

D) Бағалы қағаздардың бағамын анықтау.

E) Шаруашылық салаларында іскерлік белсенділік өлшегіші қызметін атқарады.

F) Материалдық байлықтың құрылуы.

G) Өндірісте қосымша құнға қатысуы.

H) Сатушылар мен сатып алушылардың бір-бірімен кездесуіне жағдай жасау, бағалы қағаздарды өткізу және капиталдың негұрлым пайдалы саласына қарай ауыстыру.

23. ҚР еңбек нарығын мемлекеттік реттеу:

A) Жұмыспен толық қамтылған жағдайда жұмыссыздықтың белгілі бір деңгейіндегі қажетті жэне заңды процесстері.

B) Үзақ мерзімдегі жұмыссыздықтың тұрақты формасына әкеледі.

C) Жұмыссыздарға әлеуметтік қорғау жасау.

D) Икемді еңбек нарығын ұйымдастыруға қолдау жасау жэне барлық әлеуметтік топтардың ерекшеліктерін ескере отырып толық есепке енгізу.

E) Еңбек қатынастарын заңцылық құқылық нормалармен камтамасыз ету.

F) Жұмыс таба алмағандықтан өзінің біліктілігін жоғалтады.

G) Жаңа жұмыс орнын құру жэне еңбек биржасы арқылы жұмыссыз адамдарға басқа жаңа мамандықтарды игеруге біліктілікті көтеруге көмектесу.

H) Еңбек нарығында бэсекелестік қабілетін жоғалтады.

24. Еңбек өнімділігін арттыру, капиталды тарту және табиғи қорларды пайдалану арқылы өндіріске басқа қосымша факторларды қоспай экономиканы өсіру:

A) Толық өнім.

B) Интенсивті өсу.

C) Аралас жолмен өсу.

D) Өндіргіш өсу.

Е) Технологияны жетілдіру, өндірісті және өткізуді ұйымдастыру мен басқаруды жетілдіру.

Ғ) Ресурстарды пайдалану әдістерін жақсарту.

G) Қолданылатын ресурстар сапасының өсуі.

H) Экстенсивті өсу.

25. Экономикада өндіріс факторларының өнімділігі төмендегенде экономикалық өсуді ұстау:

A) Қосымша ресурстар бірлігінің бағасын өсіру.

B) Өндірістік ресурстарды аз тұтынады.

C) Ресурстарды тұтынуды көбейтеді.

D) Қосымша ресурстардың өсімділігін өсірмеу.

E) Жалпы өндірістің көлемін азайту.

F) Ресурстар шығындарын өндірілген тауар мен қызметтер.

G) Ресурстарды өсіру қажет.

H) Ресурстардың бағасын өсіреді.