Экономикалық теория

1. Экономикалық теория зерттейді:

A) Адамның табиғатқа және затқа қатынасын.

B) Адамдардың шексіз қажеттілігін қанағаттандыру үшін қоғамдағы шектеулі ресурстарды.

C) Өндірістік факторларды.

D) Адамның қоғамға қатынасын.

E) Өндіргіш күштердің қатынасын.

F) Қоғамдық өндірістегі адамдар арасындағы қатынасты.

G) Адамдардың өзара қарым-қатынасын.

H) Шаруашылық жүйесін жүргізуді.

2. Қазіргі нарықтық экономиканың қоғамдағы пайдалылық рөлі:

A) Шағын орта бизнестің ұлғаюы.

B) Тұтынушы егемендік құқығын бұзуы.

C) Өндірушілер мен тұтынушылар арасындағы байланыс.

D) Экономикалық өсуді қатамасыз ету.

E) Өндіруші егемендік құқығын бұзуы.

F) Адамдардың тәуекелге бармауы.

G) Өндірушілердің өндірген өнімінің жетістігі.

H) Жеке меншік сауда саясатының дамуы.

3. ҚР-да 1991-1992 ж. мемлекет меншігінің реформасы қалай жүргізілді:

A) Мемлекеттік меншіктің болуы.

B) Тауар өндірушілердің экономикалық оқшаулануы.

C) Өндірістік қатынастардың жаңа түрін қалыптастыру, меншік иелерінің жаңа тобын құру.

D) Нақты бір өнім өндірушілердің мамандануын білдіретін қоғамдық еңбек бөлінісі, шаруашылық өндірілген өнімнің айырбасқа (сатуға) түсуі.

E) Табиғи ресурстарға, жерге, үйге, өндіріс құрал-жабдықтарына меншік формасын өзгерту процесі.

F) Мемлекеттік меншікті мемлекет иелігінен алу жэне жекешелендіру

G) Шаруашылық процестерін жүргізу арқылы шектеулі ресурстарды пайдаланатын өндірістік қатынастары.

H) Нарықтық экономикаға көшуге жағдай жасау үшін.

4. Мемлекеттің “кім үшін өндіру керек?” мәселесін шешудегі рөлі:

A) Экономикалық дағдарысты жоюға әрекет жасау.

B) Қоғамдағы тепе-теңдікті күшейтуге жағдай жасау.

C) Пайданың өсуін ынталандыру.

D) Кәсіпкерлер арасында пайданы бөлу.

E) Қоғамдағы ақшалай табыстарды бөлу.

F) Экономика тиімділігінің өсуін ынталандыру.

G) Табысы шектелген нақты тұтынушыға көмек беру.

H) Экономикалық тұрақтылыққа ықпалын тигізу.

5. Меншіктің басқару құқығы:

A) Игіліктерді иеленуде ұйымдастыру құқығы.

B) Игіліктерді қолдануды кім жэне қалай қамтамасыз етуді шешу құқығы.

C) Игіліктерді пайдалану нәтижесіне ие болу құқығы.

D) Игіліктерге міндеттелінген денелік (күш қуаттылық) талдау құқығы.

E) Игіліктерді мұрагерлікке беру құқығы.

F) Игіліктерді сыртқы ортаның зияндылығынан қорғау құқығы.

G) Игіліктің жұмыс қарқынын басқару құқығы.

H) Игіліктерді жатсындыру, өзгерту, тұтыну немесе жойып жіберу құқығы.

6. Меншік субъектісі:

A) Бағалы қағаздар.

B) Ғимараттар.

C) Жер.

D) Өндіріс құрал-жабдықтары.

E) Мемлекет.

Ғ) Басқару орындары.

G) Табиғи ресурстар.

H) Адам.

7. Тауар - бұл:

A) Ақшаға айырбас заттың бірі.

B) Төлем құралының бірі.

C) Жаңа кұн.

D) Айналым құралының бірі.

E) Еңбек өнімі.

F) Еңбек нэтижесі.

G) Еңбек шығыны.

H) Айырбас үшін шығарылған еңбек өнімі.

8. Тауар категориясына дұрыс анықтама беріңіз:

A) Табыс көзі.

B) Түгыну құнына ие зат.

C) Үлттық қаржы, қоғамдық табыс.

D) Айырбас құнына ие тауар.

E) Қоғамның қажеттілігін қанағаттандыру қасиеті бар зат.

F) Еңбек кұралы.

G) Өндірушінің өзі тұтынатын еңбек өнімі.

Ң) Үлттық өнім, табыс, сауда.

9. Қолда қалған табыс:

А) Жұмыскерлердің ақша сомасы.

B) Еңбек құны.

C) Адамдардың жұмсай алатын табыстары.

D) Тұрғындардың билігінде болатын табыс.

E) Халық төлейтін салықтардың жалпы көлемі.

F) Капитал құны.

G) Кәсіпкерлік тәуекелдіктің құны.

H) Кәсіпкерлік тәуекелділігі мен капитал бағасына.

10. Нарықтағы тауар ұсынысы тәуелді:

A) Сапа, пайдалылық жэне қажеттілікке.

B) Өзара алмастырылатын тауар бағаларының өсуіне.

C) Сапа, сұраныс және ұсынысқа.

D) Өндірілетін тауар ресурстарының бағасына.

E) Сапа, саны, бағаға.

F) Бәсеке күреске.

G) Орташа табысқа.

H) Сұраныс көлеміне.

11. Тепе-теңдік баға графигі көрсетеді:

A) Сұраныс пен ұсыныс нүктесін.

B) Үсыныс бағасын.

C) Сұраныс көлемі мен ұсыныс көлемінің теңдігін.

D) Артықшылықты.

E) Баға мен сату көлемінің арасындағы тікелей тэуелділікті көрсетеді.

Ғ) Нарықтық баға теңдік бағадан төмен болса, сұраныс көлемі ұсыныс көлемінен артады.

G) Нарықтық баға теңдік бағадан жоғары болса, ұсыныс көлемі сұраныс көлемінен артады.

H) Сұраныс бағасын.

12. Айналымдағы капиталдың формуласы:

A) Тауарлы ақша.

B) Өнеркәсіптік.

C) Ақшалай.

D) Ақша.

E) Т-А1-Т”»Ө”»Т11

F) Өндірістік.

G) А-Т-А.

H) Саудалық.

13. Капиталдың түріне негізгі жэне айнымалы болып бөлінуіне тән:

A) Тауарлы ақша.

B) Акционерлік меншік.

C) Өндірістік.

D) Ақшалай.

Е) Қарыз.

Ғ) Коллективтік меншік.

G) Саудалық.

H) Тауарлы.

14. Негізгі капитал:

A) Өндіріс тауары.

B) Өндіріс процесінде құнын өзгертпейтін капитал.

C) Бірнеше өндіріс процесіне қатысатын жэне өз қүнын жаңа өнімге бөлшектеп ауыстыру.

D) Натуралдық түрі толығымен тұратын капитал.

E) Өндіріс процесінде өз құнын толық жоятын және оны жаңа өнімге толық аударатын капитал.

F) Құнды қағаз түріндегі капитал.

G) Қосымша құн өндіру.

H) Айырбас құнды өндіру.

15. Жиынтық (жалпы) табыс тең:

A) Қаражат қор жинақтау жиынтыгына.

B) Экономикалық өнімдердің жиынтығына.

C) Таза экспортқа.

D) Капитал иелерінің жинаған ренталық төлемдерінің сомасына.

E) Жүмысшылардың тапқан теңгелерінің жалпы сомасына.

F) ТҮӨ-нің табысына.

G) Инвестицияларға.

H) Өндірушілердің пайда ретінде алатын теңгелерінің сомасына.

16. Егер экономика біртұтас жүйе түрінде талданса, онда ол жатады:

A) Сауда саясаты.

B) Еркін бәсеке.

C) Еркін кәсіпкерлік қызмет.

D) Микроэкономикаға.

E) Позитивтік.

F) Нормативтік.

G) Макроэкономикаға.

H) Халықаралық экономикаға.

17. Қалыптасқан дәстүрлер мен эдет-ғүрыптар негізінде қүрылатын, көпукладтық экономиканы қарастыратын экономикалық жүйе типін атаңдар:

A) Нарықтық.

B) Басқарушыльіқ-әкімшілі.

C) Мемлекеттің нарық механизмдеріне араласуы.

D) Үрпақтан ұрпаққа жалғасып отырған дәстүр.

E) Салт дәстүр.

F) Индустриалды.

G) Аралас.

H) Дәстүрлі.

18. Капитал айналысы:

A) Капиталдың шеңбер айналымының үнемі қайталануы жэне жаңаруы.

B) Капиталдың ұдайы өндірісте болуында.

C) Техникалық құрылым өзгерістерін көрсететін құндық құрылым өзгерістері.

D) Капиталдың өндіріс және айналыс саласындағы қозғалысы.

E) Тұтылған және өзгермелі капиталдар қатынасы.

F) Өндірістің техникалық құрылымы.

G) Капиталдың 3-сатыдан кезекті түрде өтуі өзгермелі түрде 3-түріне ауысуы.

H) Капиталдың айналыс саласына өтуі.

19. Макроэкономикалық жағдайында Вальростық жалпы экономикалық теңдігінің есебі бойынша:

A) Нарықтың барлығында да жетілмеген бәсеке күрес болады.

B) Салалық нарықтрда артықшылық ұсыныс жэне сүраныс болмайды.

C) Нарықтық барлық түрінде жетілген бәсеке күрес болады.

D) Тауарларға және ресурстарға баға тұрақты.

E) Потенциалдық ЖҮӨ-нің көлемі өссе.

F) Өндіріс факторларының запастары өзгермейді.

G) Экономикалық толық жұмыс бастылық жағдайда дамыса.

H) Нақты жэне потенциялды ЖҮӨ көмегі тең болса.

20. Өндірістік капитал пайдаланылатын сфера:

A) Айырбас құнды өндіру.

B) Мэдениетте.

C) Қызметте.

D) Өндірісте.

E) Саудада.

F) Өнеркэсіпте.

G) Кәсіпорында.

H) Білімде.

21. К.Жуглярдың орташа толқындарының себептері мен ерекшеліктері:

A) Басты қозғаушы күш технологиялық өндірістегі і ехнологиялық базаның

радикапды өзгеруі мен оның құрылымдық қайта құрылуы.

B) Экономикалық циклдардың себептері^ күрделі құрылыспен байланысты.

C) Энергия куаты мен материалдарға байланысты.

D) Алтынның әлемдік қорының тербелісі.

E) Ақша айналысындагы өзгерістер, кердиттік жүиенің мэселелеріне.

F) ЖҮӨ-нің тербелісіне инфляцияға, жұмыссыздыкқа экеледі.

G) ЖҮӨ-нің, инфляцияның, жұмысбастылықтың тербелісіне әкеледі.

H) Халықтың элеуметтік жағдайларының төмендеуіне әкеледі.

22. Ашық инфляция қандай формаға бөлінеді:

A) Ақша құндылыгы мен қабілеттілігінің төмендеуі.

B) Жалпы бага деңгейі инфляция.

C) Өмір сүру құны.

D) Болжау, күткен, күтпеген инфляция.

E) Қағаз ақша, баганың өсуі.

F) Баяу, қарқынды, ұшқыр инфляция.

G) Жұмыс, ақша, сұраныс тауар инфляци.

H) Сұраныс, шығын, құрылымдық инфляция.

23. Өндірістің төмендеуі мен фирманың жабылуы салдарына жұмыстан босатылған адам:

A) Жұмыс күші саны өссе.

B) Жұмыссыздықтың циклдық формасына.

C) Жиынтық сұраныстың өзгеруіне байланысты.

D) Жиынтық сұраныстың жетіспеуіне байланысты.

E) Жұмыссыздықтың фрикциондық формасына.

F) Жұмыссыздықтың маусымдық формасына.

G) Жұмыссыздықтың құрылымдық формасына.

H) Жұмыссыздықтың жасырын формасына.

24. Жылдық есептеудегі ЖҮӨ өзгеоуінін ^ ^

A) Сақтанушы. РУШЩ каРкь,ны жогары болса онда-ол:

B) Өндіргіштің өсуі.

C) Экономикалық өсу.

D) Алыпсатарлық.

E) Эмбарго.

F) Жалпы ішкі өнім.

G) Икемділік.

H) Өндіріс көлемін влшеген кезде қос есепті болдырмау.

25. Техника мен технологияның жетілдірілуі арқылы ұлттық экономиканы өсіру - бұл:

A) Аралас жолмен өсу.

B) ¥йымдастыру мен басқаруды жетілдіру.

C) Толық өнім.

D) Өндіргіш өсу.

E) Ресурстарды пайдалану әдістерін жақсарту.

Ғ) Жұмыс күшінің жэне затгық капиталдың сапасын жақсарту.

G) Интенсивті өсу.

H) Экстенсивті өсу.