46. Спробы дэмакратызацыі грамадска-палітычнага жыцця ў рэспубліцы ў 1950х-1960х

Главным смыслом общественно-политич жизни 1950-1960гг была либерализации – процесс, который допускает некоторые демократич свободы:

1 Прекращение репрессий

2 Расширение прав республик

3 Активизация деятельности советов, профсоюзов, комсомола.

4 Обновление принципа коллективности партийного руководства.

5 Улучшение условий жизни и труда людей

После смерти Сталина начался процесс соц переориентации

Было реабилитировано более 29 тыс. чел. Первые секретари компартии стали выбираться из белорусов. Актівізіровалась деятельность комсомола, профсаюзов, советов. Мягче стала і політіка по отношенію к церкві..Но на Б. преследованіям подвергалісь католікі.

47. Эканоміка б ў 70-я – першай палове80х гг. Прычыны паступовага запавольвання тэмпаў эканамічнага росту і ўзнікнення цяжкасцей у сацыяльнай сферы.

Нягледзячы на высокія паказчыкі росту прамысл вытворчасці, з першай паловы 70-х гадоў паралельна існавалі і ўзмацняліся негатыўн з’явы – адставанне тэмпаў навук-тэхнічн прагрэсу і ўкаранення ў вытворч-ць яго дасягненняў. Павелічэнне дзярж асігнаванняў на патрэбы сельск гаспадаркі, а таксама выкарыстанне ўласн сродкаў дазволілі калгасам і саўгасам ажыццявіць шырок праграму будаўніцтва вытворчых памяшканняў. Экан-ка Б была часткай агульнагаспадарч комплексу СССР.Вынікам развіцця эканомікі БССР да сяр 80-х г з’явілася стварэнне буйнога тэрытар-галіновага прамыслов комплексу. Ўвесь пасляваенны перыяд, у тым ліку і ў 70-я – першай пал 80-х гг., у рэспубл вялося інтэнсіўнае капітальнае будаўн-ва, нарошчваліся вытворчыя магутнасці.Аднак нельга не лічыцца з тым фактам, што ў эканамічн развіцці і ў першай палове 80-х гг. сталі відавочн негатыўн з’явы. Гэта перш-наперш зніжэнне тэмпаў эканамічнага росту. Не ўдалося забяспечыць у поўнай меры выхад народнай гаспадаркі БССР на якасна новы навук-тэхнічны і арганізац-эканамічны ўзровень. Рэспубліка не дабілася рашучага зруху ў інтэнсіфікацыі вытворчасці. Не адбылося значнага паляпшэння якасці вырабленай прадукцыі. Значна ўскладнілася экалагічн сітуацыя ў выніку бурнага індустр развіцця і недаацэнкі прыродаахоўных мер, недахопаў у ахове здароўя і г.д. Усё гэта выклікала сур’ёзную заклапочанасць у грамадстве. Мацней і мацней раздаваліся галасы аб неабходнасці перамен.З другой пал 70-х гадоў канцэпцыя пабудовы камунізму атрымала працяг у канцэпцыі развітога сацыялістычн грамадства.З сяр 50-х гадоў неаднаразова рабіліся спробы павялічыць ролю Саветаў у кіраванні дзяржавай і грамадствам. Аднак рэальная ўлада знаходзілася ў руках парт камітэтаў. І наогул ўсё грамадска-палітычнае жыццё было строга рэгламентавана і цэнтралізав. Кіруюч сілай бел грамдства з’яўлялася Кампартыя Беларусі. Важную ролю ў паліт структуры і жыцці грамадства ігралі грамадскія арганізацыі – прафсаюзы.Усплеск грамадскай актыўнасці быў звязаны з прыняццем Канстытуцыі СССР 1977 г. і Канстытуцыі БССР 1978 г, якія былі арыентаваны на абарону сац гарантый людзей.

48.Складанасці і супярэчнасці культурнага развіцця б ў пасляваенны час.

Пасля смерцi I.В.Сталiна 5 сакавiка 1953г. краiна стала вызваляцца ад iдалапаклонства i страху. Важнай прадумовай развіцця культуры з’яўл-цца неабходны адукацыйны ўзровень нас-ва. У пасляваенны перыяд адбылося аднаўленне і далейшае развіццё сіс-мы адукацыі. У 70-я гады была ўведзена ўсеагул сяр адукацыя моладзі. Паспяхова развівалася вышэйшая адукацыя.У 1959 г. было створана Міністэрства вышэйшай і сярэдняй спец адукацыі БССР.За пасляваенныя гады колькасць сярэдніх спец навучальных устаноў значна павялічылася.Высокімі тэмпамі развівалася сетка культурных устаноў – бібліятэк, клубаў, музеяў, тэатраў і кінатэатраў. Паспяхова развівалася навука. Цэнтрам навуковай працы ў рэспубліцы становіцца Акадэмія навук БССР.Быў створаны Інстытут фізікі і матэматыкі, у якім пачалі развівацца новыя навуковыя напрамкі. Арганізаваны ў 1957 г. Інстытут машыназнаўства і аўтаматызацыі перайменаваны пазней.Вучоныя ВНУ прымалі ўдзел у распрацоўцы актуальных тэарэтычных і прыкладных праблем.Беларускія вучоныя праводзілі таксама даследаванні ў галіне біялогіі, хіміі, генетыкі і інш.Дасягненні сусветнага ўзроўню навука Беларусі мае ў матэматыцы, оптыцы і спектраскапіі.

З 1959г. уводзiцца абавязковая 8-гадовая адукацыя.Ствараюцца сярэднiя школы з вытворчым навучаннем, адкрываюцца школы-iнтэрнаты для дзяцей сiрот. Працавалi школы рабочай i сельскай моладзi. Перабудова iшла i у ПТВ. У пачатку 60-х гадоу з'явiлiся гарадскiя i сельскiя ПТВ. Пашыралася i удасканальвалася база ВНУ, дзе вялiкую ролю адыгрывау БДУ,у якiм вучылiся 10 тыс. студэнтау.Але галоуным не дастаткам у дзейнасцi народнай адукацыi была непрыкрытая русiфiкацыя усiх звенняу школы, тэхнiкума, ВНУ.

У 50-ыя гады выйшла "Гiсторыя Беларускай ССР", "Гiсторыя Полацка", "Гiсторыя Мiнска" i iншыя працы.

Ужо гэты невялiкi пералiк гаворыць аб тым, што "адлiга" станоуча сказалася на развiццi народнай адукацыi i навукi.Але ужо у 60-ыя гады пачынаецца працэс дэбеларусiзацыi культуры.Ва умовах унiтарнай савецкай дзяржавы навука i культура БССР фармiравалiся як частка агульнадзяржаунай навукi i культуры. Найбольш адчувальным вынiкам гэтага для бел культуры было амаль поунае выцясненне бел мовы.

49. Змены ў сістэме міжнародных адносін на мяжы 20-21 стст. Стварэнне перадумоў для пабудовы постканфрантацыйнага свету.

В современной мировой политике действует огромное количество различных участников. Но до сих пор преобладающим остаётся взгляд, что основными субъектами мировой политики являются государства и группы (союзы) государств. Однако сегодня обозначилась объективная тенденция расширения участников международных отношений. Всё более важными субъектами в международных отношениях становятся международные организации. Они обычно разделяются на межгосударственные или межправительственные и неправительственные организации. Самую значительную роль в системе международных отношений играет Организация Объединённых Наций (ООН). Она стала практически первым в истории механизмом широкого многогранного взаимодействия различных государств в целях поддержания мира и безопасности, содействия экономическому и социальному прогрессу всех народов. В качестве примера различных международных организаций можно привести:

региональные организации, например Европейское Экономическое Сообщество (ЕЭС)

- организации экономического характера: Международный Валютный Фонд (МВФ)

- организации в области отдельных отраслей мирового хозяйства

- политико-экономические организации,

- профессиональные организации: ИНТЕРПОЛ;

- организации в области культуры и спорта: Международный олимпийский комитет (МОК), - - - военные организации: Организация Северо-Атлантического Договора (НАТО), Тихоокеанский Пакт Безопасности

- профсоюзные организации

- различные организации в поддержку мира и солидарности

- религиозные организации

Международный Красный Крест (МКК) — организация, целью которой является помощь военнопленным, другим жертвам войны, катастроф и стихийных бедствий;

- экологические организации: Гринпис и др.