17. Методы і прыемы навучання мове

вывучаецца з I класа на працягу двух перыядаў — падрыхтоўчага і асноўнага. задачы вывучэння «Авалодваючы беларускай мовай, дзеці вучац-ца правільна гаварыць і чытаць па-беларуску, пісаць у адпаведнасці з арфаграфічнымі нормамі, засвойваць лексіку, набываць уменні лагічна і пісьменна выказваць свае думкі». вывучэнне сістэматычнага курса беларускай мовы, а не параўнальнай граматыкі абедзвюх моў. апіраючыся на іх веды і навыкі па'рускай мове, калі тэарэтычны матэрыял поўнасцю супадае, тлумачыць, не як новы. Паняцці «гук», «літара», «галосны гук», «зычны гук», «нашск», азначэнне часцін мовы і марфем, граматычныя катэгорыі роду, ліку, часу, асобы — асвяжыць у памяці вучняў. Лягчэй заўважаюць у мове адметнае, чым падобнае, аднолькавае, агульнае. Спецыяльных трэніровкі, змненне, прыметнікаў па ліках, запамінаюць канчаткі -ыя, -ія, не назіраючы запісу рускіх адпаведнікаў. самі зробяць параўнанне моўчкі адрозненне з'явіцца для іх адкрыццём. правапіс о, э — а, е, ё — я, успомніўшы правіла аб нен-ціскных галосных у рускай мове. Эмацыянальна-камунікатыўнае ўменне настаўніка дазваляе яму працаваць вынаходліва, захапляюча. Першыя ўрокі у выглядзе гульні Вьпрацаваць навыкі аўдыравання і гаварэння на тэматычна-слоўнікавай аснове — такая галоўная задача ўступнага вуснага перыяду.

. Асноўнымі прынцыпамі работы па развіццю мовы вучняў з'яўляюцца: 1) адзінства развіцця мовы і мыслення; 2) узасмасувязь вуснай і пісьмовай мовы; 3) сувязь работы па развіццю мовы з урокамі граматыкі і правапісу. Прынцып адзінства развіцця мовы і мыслення. Адным з важнсйшых паказчыкаў разумовага развіцця вучняў з'яўляецца іх мова. «Мова — важнейшы сродак адносін наміж людзьмі» (К. Маркс). Ажыццяўленне прынцыпу адзінства развіцця мовы і мыслсння — адна з важнсйшых задач навучання дзяцей. Паміж мовай і мысленнем існуе цесная сувязь. Для развіцця мовы вучняў важнас значэннс мае авалоданнс прыёмамі лагічнага мыслення. Такія формы разумовай дзсйнасці, як аналіз і сінтэз, індукцыя і дэдукцыя, служаць дзейсным ўрок, аднак можна выдзяляць і спецыяльныя ўрокі для правядзення сач. пэўнага віду.У працэсе навучання сачыненню впучні авалодваюць умсннем удумвацца ў тэму, вызначаць галоўную думку, умсннсм збіраць і сістэматызаваць матэрыял. Вучні пішуць сач. па плане, акрамя сач., невялікіх па аб'ёме, часцей за ўсё замалёвак прыроды.У I класе вучні пішуць сач. па гатовым плане, у II — па плане, калектыўна складзеным пад кіраўніцтвам настаўніка, уIII —IV —па планс, складзсным калекгыўна і самастойна.Урок сачынепня праводзіцца па наступным плане: 1) вызначэнпс тэмы сачынспня і пастаноўка задачы (як трэба напісаць, што галоўнае ў гэтым сач.); 2) гу-тарка, якая мае на мэце збіраннс матэрыялу для сач. (сач. па карціне, на асновпс прачытапага) або яго сістэматызацыю (сач. паводле назіранняў і з асабістага вопыту); 3) работа над планам або абмеркаваннс гатовага плана; 4) падрыхтоўка тэксту (складанне вуснага звязнага тэксту або яго часткі, слоў-нікавая работа); 5) арфаграфічная падрыхтоўка; 6) на-пісанне сачынення вучнямі і самаправсрка.