Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Билет 9кл 2011-2012ж.doc
Скачиваний:
7
Добавлен:
30.08.2019
Размер:
161.28 Кб
Скачать

Билет№13

1).Шоқан Уәлиханов. (монолог). 1. Шоқан Уәлиханов 1835 жылы Қостанай облысында туды.2.Оның шын аты – Мұхаммедханафия.3.Ол ауыл мектебінде мұсылманша хат таныды.4.Содан кейін Омбыдаға кадет корпусында оқиды.5.Шоқан өте жақсы оқыды.6.Ол суретші,ғалым,зерттеуші,саяхатшы болды.7.Ол Абайдың ұрпағы.8.Оның тамаша еңбектерінің бірі “Алты шаһар туралы”.9.Ол 1865 жылы қайтыс болды.

2. Етістіктің райлары – наклонения глагола

Қазақ тілінде 4 рай бар.В казахском языке 4 вида наклонения

1. Ашық рай – глаголы стоят в осы, келер, өткен шақ.Бардым, жазамын, оқымақпын

2. Бұйрық рай – повелительное наклонение

3. Шартты рай – условное наклонение Образуется с помощью суффиксов – са, - се + Ж.ж ( краткая форма) Мен барсам – Если я пойду

4. Қалау рай – желательное наклонение -ғы, - гі, - қы,- кі + Т.ж + келді, келеді

Мен Астанаға барғым келеді-Я хочу поехать в Астану.

Билет№14

1) Кино өнері.( диалог).1.-Кино өнері неше салаға бөлінеді? Кино өнері 4 салаға бөлінеді 2.-Олар қандай? Олар: көркем фильм, деректі фильм, мультфильм және ғылыми фильмдер.3. -Фильм нені талап етеді? Фильм жақсы техниканы және ақшаны талап етеді.4.-Кино өнері қандай өнер? Кино өнері қызық өнер.5. -Кино шығаруға кімдер қатысады? Кино шығаруға әр түрлі мамандықтар иесі қатысады. 6. -Олар кімдер? Олар: кинодраматург, режиссер, актер, оператор, суретші, композиторлар және тағы басқалар.7. -Рудныйда кинотеатр бар ма? Рудныйда кинотеатр бар.Олар: Горняк және Айгүл кинотеатрлары.8. -Сенде сүйікті фильм қандай? Менде сүйікті фильмім ….9.-Саған қандай актер ұнайды? Маған…. ұнайды.

2) Көсемше. Есімше.

Көсемше-бірде үстеудің, бірде етістіктің қызметін атқарады. Көсемшенің жұрнақтары:

1.- а,- е,- й Мысалы: Жұмыс істеме-й, тоқ болма-й-сын. Мен жаз-а бастадым. Ол үйрен-е бастады.

2. -ып, -іп,-п. Мысалы: Сен жаз-ып-сың, сөйле-п-сіз,күл-іп-сің.

3.-қалы,-келі,-. ғалы,-гелі. Мысалы:Ол Астанаға кет-келі 1 жыл өтті. Сіз айт-қалы мен ойландым.

Мен Алматыға оқы-ғалы келдім.

Есімше. Ереже: Бірде есім сөздердің, бірде етістіктің қызметін атқаратын етістіктің түрі

Қызметі : Есімше есімдерше түрленіп ( септеліп , тәуелденіп , көптеліп ) есім қызметін атқарады

Есімше жіктеліп етістік қызметін атқарады. Жұрнақтары 1.- ғаң ,- ген, -қан ,- кен : ал- ғаң , кел – ген: 2. -ар ,- ер , -р- келер : 3. –атын,-етін,- йтын, йтін- келетін: 4. –мақ, -мек, -бақ,-бек,-пақ-пек – келмек

Билет№15

1. Алтын адам . (монолог). 1. Алматыда көп мемлекеттік мұражайлар бар. 2. Соның бірі археологиялық мұражай.

3.Археологиялық мұражай 1973 жылы ашылды. 4. Мұражайда «Алтын адам» экспонаты бар. 5. Бұл экспонат сақтардың жас жауынгерінің киімі. 6. Ол Есік обасынан табылған. 7. Сырт киімі бешпент пен шалбар.

8. Мойнында алтын алқа, қолында сақина. 9. Алтын киімді адам- дүниежүзілік жаңалық.

2. Шылау сөздер- Служебные слова.(жалғаулықтар)

Шылау сөздер 3 түрге бөлінеді.Септеуліктер – послелоги 2.Демеуліктер- частицы. 3.Жалғаулықтар- союзы -және, әрі, мен, бен, пен-и, бірақ, алайда- однако, но, өйткені –потому что, не, немесе- или, кейде – иногда.