- •Слова да практыкантаў
- •Крытэрыі ацэнкі справаздачы студэнта па фальклорнай практыцы
- •Парады па афармленні фальклорных матэрыялаў
- •1.1. Падрыхтоўка справаздачы ў рукапісным варыянце
- •1.2. Падрыхтоўка справаздачы ў электронным варыянце
- •1.3. Падрыхтоўка фальклорных матэрыялаў у выглядзе аўдыё- і відэазапісаў
- •Патрабаванні да запісу фальклорных матэрыялаў
- •Праграма-апытальнік для збору фальклорна-этнаграфічных матэрыялаў
- •1. Фальклорная проза
- •Склад фальклорнай прозы
- •1.1. Міфалагічная проза
- •Ніжэйшая міфалогія Даведка. Апекуны зямнога жыцця: Лада, Дзявоя (Сава), Ярыла, Цёця, Ляля, Жыцень і Жытняя Баба, Зюзя, Мароз, Шчадрэц.
- •Міфалагізаваныя прыродныя стыхіі і з’явы Апытальнік для збору матэрыялаў аб міфалагізаваных з’явах прыроды па тэмах:
- •1.2. Каляндарна-святочная проза
- •1.3. Сямейна-абрадавая проза
- •1.4. Народна-хрысціянская проза
- •Апытальнік для збору народна-хрысціянскай прозы
- •Праваслаўная пасхалія на 2009 – 2020 гг. З разлікам залежных ад Пасхі свят1
- •Каталіцкая пасхалія на 2009–2020 гг. З разлікам залежных ад Пасхі свят па новым стылі2
- •1.5. Казкавая проза
- •Апытальнік для збору казкавай прозы
- •1.6. Няказкавая проза
- •Апытальнік для збору няказкавых аповедаў
- •1.7. Смехавая проза
- •Апытальнік для збору смехавай прозы
- •1.8. Магічная проза
- •Апытальнік для збору магічнай прозы
- •2. Рытуальна-магічная сфера фальклору
- •2.1. Замовы
- •Апытальнік для збору замоў
- •2.2. Каляндарна-абрадавая паэзія
- •Проза калядна-навагодняга комплексу
- •Апытальнік для збору калядна-навагодняй прозы
- •Паэзія калядна-навагодняга комплексу
- •Песні, якія выконваліся на Стрэчанне (Грамніцы)
- •Апытальнік для збору паэзіі зімовага цыкла
- •Проза масленічнага комплексу
- •Паэзія масленічнага комплексу
- •Проза перыяду гукання вясны
- •Проводзіны вясны
- •Паэзія гукання вясны
- •Проза перыяду Вялікадня (Пасхі)
- •Паэзія перыяду Вялікадня (Пасхі)
- •Апытальнік для збору прозы Вялікадня (Пасхі)
- •Проза юраўскага абрадавага комплексу
- •Апытальнік для збору фальклорнай прозы Юр’ева дня
- •Паэзія юраўскага абрадавага комплексу
- •Проза абрадава-святочнага комплексу «Ваджэння і пахавання стралы»
- •Апытальнік для збору празаічных матэрыялаў па абрадава-святочнаму комплексу «Ваджэння і пахавання стралы»
- •Паэзія абраду «Ваджэння і пахавання стралы»
- •Проза траецка-русальнага комплексу
- •Проза абраду «Ваджэння Куста»
- •Апытальнік для збору куставай прозы
- •Апытальнік для збору траецкай прозы
- •Паэзія траецка-русальнага комплексу
- •Проза абраду провадаў русалкі
- •Апытальнік для збору русальнай прозы
- •Апытальнік для збору паэзіі веснавога цыкла
- •Проза Купалля
- •Апытальнік для збору купальскай прозы
- •Паэзія Купалля
- •Пятроўскія і касецкія песні
- •Жніўная проза
- •Апытальнік для збору жніўнай прозы
- •Паэзія жніва
- •Апытальнік для збору па паэзіі летняга цыкла
- •Восеньская проза
- •Апытальнік для збору восеньскай прозы
- •Восеньская паэзія
- •Апытальнік для збору паэзіі восеньскага цыкла
- •2.3. Паэзія сямейна-абрадавага комплексу
- •Радзінна-хрэсьбінная проза
- •Апытальнiк для збору радзiнна-хрэсьбiннай прозы
- •Радзінна-хрэсьбінная паэзія
- •Апытальнік для збору радзінна-хрэсьбіннай паэзіі
- •4. Хто і калі пачынаў спяваць радзінныя песні?
- •Вясельная проза
- •Апытальнiк для збору вясельнай прозы
- •Вясельная паэзія
- •Апытальнік для збору вясельнай паэзіі
- •Пахавальна-памінальная проза
- •Апытальнiк для збору пахавальна-памiнальнай прозы
- •Пахавальна-памінальная паэзія
- •Апытальнiк для збору пахавальна-памiнальнай паэзіі
- •3. Карагодныя песні
- •Тэрміналогія
- •Жанравае і фальклорна-этнаграфічнае апісанне карагодаў
- •Фармальныя адзнакі карагодных песень
- •У. Раговіч і яго запісы карагодных песень
- •Змястоўна-структурныя прыкметы карагодных песень
- •Апытальнік для збору карагодных песень
- •4. Малыя жанры беларускага фальклору
- •Апытальнiк для збору твораў малых жанраў
- •5. Баладныя песні
- •6. Духоўныя вершы і псальмы
- •7. Пазаабрадавая лірыка
- •7.1. Бытавыя песні
- •7.2. Сацыяльныя песні
- •7.3. Жартоўныя песні
- •7.4. Жорсткі раманс
- •7.5. Прыпеўкі
- •Апытальнік для збору пазаабрадавай паэзіі
- •8. Народна-драматычнае мастацтва
- •9. Дзіцячы фальклор
- •Апытальнік для збору дзіцячага фальклору
- •10. Сучасны гарадскі фальклор
- •10.1. Вусныя формы
- •Апытальнік
- •Апытальнік
- •О дьяволе
- •Анекдот
- •Малыя формы фальклору:
- •Гарадская фальклорная паэзія:
- •Узор запісу: вдали шумели камыши…
- •Ці вядома вам спецыфіка маладзёжнага і студэнцкага фальклору («стэб», кіч, афарызмы, «малітвы», песні)?
- •Иду по проспекту в дырявых галошах…
- •С чего начинается армия…
- •10.2. Пісьмовыя формы
- •Дзявоцкія альбомныя вершы
- •Нет тебя – и я грущу, мой друг.
- •Праграма-апытальнік для збору фальклорна-этнаграфічных матэрыялаў
Апытальнік для збору народна-хрысціянскай прозы
1. Што вы ведаеце пра Госпада Бога, Ісуса Хрыста, Божую Маці (Прачыстую), архангелаў, анёлаў?
2. Што ў вас кажуць пра д’ябла, Люцыпара, антыхрыста?
3. Як вы ўяўляеце рай, чысцілішча, пекла? Хто куды трапляе пасля смерці? Якім чынам можна выратаваць сваю душу?
4. У календары ёсць дні, прысвечаныя святым прападобным. Якія мясцовыя звычаі, павер’і, прыкметы, забароны, парады, перасцярогі, прыказкі звязаны з гэтымі датамі?
Даведка. Дні, прысвечаныя святым: Пракоп, Васіль, Іаан Хрысціцель, Аксіння, Таццяна, Апанас, Тры Свяціцелі, Трыфан, Валянцін, Аўлас, Збор (Ізбор), Аўдоцця Вясноўка, Аляксей Цёплы, Дар’я Вясенняя, Юрый (Юр’е), Аўсей, Барыс, Іван Веснавы, Мікола Веснавы, Алёна (Ульяна), Пятро і Паўла, Агрыпіна Купальніца, Кузьма і Дзям’ян, Андрэй, Ілля, Флор і Лаўр, Параскева Пятніца, Мікола Зімовы і інш. Звычаі, павер’і, прыкметы, забароны, звязаныя з такімі фалькларызаванымі хрысціянскімі святамі і пастамі, як Піліпаўка, Ражаство, Вадохрышча, Стрэчанне (Грамніцы), Сорак пакутнікаў (Саракі), Дабравешчанне (Звеставанне), Вялікі Пост, Вербніца, Чысты чацвер, Вялікдзень (Паска, Пасха), Ушэсце, Тройца, Пятроўка, Дзевятнік (Дзевятуха), Дзесятнік (Дзесятуха), Казанская (градавы дзень), Спасаўка (пост) і Спасы (Макавей, Яблычны, Хлебны), Узвіжанне, Прачыстая, Пакровы (Трэцяя Прачыстая), Увядзенне і інш.
Больш падрабязна глядзіце ў кнізе Алеся Лозкі «Беларускі народны каляндар» (Мінск, 2002).
ДАДАТАК 1
Праваслаўная пасхалія на 2009 – 2020 гг. З разлікам залежных ад Пасхі свят1
ГГа-ды |
Працягласць ад Ражаства да Вялікага посту |
Тыдзень Сырапусны, Загавенне на Вялікі пост |
Пасха (Вялікдзень) |
Узнясенне Гасподняе (Ушэсце) |
Тройца (Пяцідзесят-ніца) |
Працягласць Пятрова посту |
||||||||||
тыдні |
дні |
стары стыль |
новы стыль |
стары стыль |
новы стыль |
стары стыль |
новы стыль |
стары стыль |
новы стыль |
тыдні |
дні |
|||||
22009 |
7 |
5 |
16.02 |
01.03 |
06.04 |
19.04 |
15.05 |
28.05 |
25.05 |
07.06 |
3 |
6 |
||||
22010 |
5 |
4 |
01.02 |
14.02 |
22.03 |
04.04 |
30.04 |
13.05 |
10.05 |
23.06 |
6 |
- |
||||
22011 |
8 |
3 |
21.02 |
06.03 |
11.04 |
24.04 |
20.05 |
02.06 |
30.05 |
12.06 |
3 |
1 |
||||
22012 |
7 |
2 |
13.02 |
26.02 |
02.04 |
15.04 |
11.05 |
24.05 |
21.05 |
03.06 |
4 |
3 |
||||
|
10 |
- |
04.03 |
17.03 |
22.04 |
05.05 |
31.05 |
13.06 |
10.06 |
23.06 |
1 |
4 |
||||
22014 |
7 |
6 |
17.02 |
02.03 |
07.04 |
20.04 |
16.05 |
29.05 |
26.05 |
08.06 |
3 |
5 |
||||
22015 |
6 |
5 |
09.02 |
22.02 |
30.03 |
12.04 |
08.05 |
21.05 |
18.05 |
31.05 |
4 |
6 |
||||
22016 |
9 |
4 |
29.02 |
13.03 |
18.04 |
01.05 |
27.05 |
09.06 |
06.06 |
19.06 |
2 |
1 |
||||
22017 |
7 |
2 |
13.02 |
26.02 |
03.04 |
16.04 |
12.05 |
25.05 |
22.05 |
04.06 |
4 |
2 |
||||
22018 |
6 |
1 |
05.02 |
18.02 |
26.03 |
08.04 |
04.05 |
17.05 |
14.05 |
27.05 |
5 |
3 |
||||
22019 |
9 |
- |
25.02 |
10.03 |
15.04 |
28.04 |
24.05 |
06.06 |
03.06 |
16.06 |
2 |
4 |
||||
22020 |
7 |
6 |
17.02 |
01.03 |
06.04 |
19.04 |
15.05 |
28.05 |
25.05 |
07.06 |
3 |
6 |
||||
ДАДАТАК 2