Н.В. Вердыш, в.М. Богдан беларуская мова (прафесійная лексіка)
Сціслы курс лекцый
Мінск 2011
ЗМЕСТ
ЗМЕСТ 2
Тэма 1 УВОДЗІНЫ. МОВА – ДУХОЎНЫ СКАРБ НАРОДА 6
Мова і соцыум. Функцыі мовы ў грамадстве 6
Маўленне 6
Формы маўлення 7
Віды маўленчай дзейнасці 7
Тэкст як адзінка маўлення 8
Канцэпцыі паходжання і час фарміравання беларускай мовы 9
Перыядызацыя беларускай мовы 9
Беларуская мова сярод іншых моў свету. 9
Падабенства і адрозненне 9
Тэма 2 ЛЕКСІЧНАЯ СІСТЭМА БЕЛАРУСКАЙ ЛІТАРАТУРНАЙ МОВЫ 11
Віды пераноснага значэння слова 12
Лексічныя сродкі мовы 13
Разнавіднасці лексікі 15
Лексіка паводле паходжання 15
Лексіка паводле ступені ўжывання 16
Лексіка беларускай мовы паводле сферы ўжывання 17
Паняцце тэрміна 18
Асаблівасці тэрмінаў 18
Утварэнне тэрмінаў 19
Асаблівасці ўтварэння тэрмінаў: 20
Тэма 3 ФУНКЦЫЯНАЛЬНЫЯ СТЫЛІ МАЎЛЕННЯ 20
Гутарковы (размоўны) стыль 20
Афіцыйна-справавы стыль 20
Навуковы стыль 21
Публіцыстычны стыль 22
Мастацкі стыль 23
Тэма 4 КУЛЬТУРА ПРАФЕСІЙНАГА МАЎЛЕННЯ 24
Паняцце літаратурнай нормы 24
Арфаэпічныя нормы 25
Акцэнталагічныя нормы 26
Арфаграфічныя нормы 27
Прынцыпы беларускага правапiсу 27
Правапіс галосных о, э, а 28
Правапіс галосных е, ё, я 29
Правапіс спалучэнняў галосных у запазычаных словах 30
Правапіс прыстаўных галосных і прыстаўных і ўстаўных зычных 31
Правапіс у, ў 32
Правапіс д – дз, т – ц 33
Правапіс падоўжаных зычных 33
Правапіс cпалучэнняў зычных 34
Правапіс звонкіх і глухіх, свісцячых і шыпячых зычных 34
Правапіс мяккага знака і апострафа 35
Правапіс складаных назоўнікаў 36
Правапіс складаных прыметнікаў 36
Правілы пераносу слоў 37
Правапіс вялікай і малой літар 37
Марфалагічныя нормы 41
Род назоўнікаў 41
Лік назоўнікаў 41
Правапiс канчаткаў назоўнiкаў 42
Правапiс суфiксаў прыметнiкаў 44
Ступені параўнання якасных прыметнікаў 45
Скланенне займеннікаў 45
Правапіс лічэбнікаў 46
Сувязь лічэбнікаў з назоўнікамі 46
Асабовыя дзеясловы. Спражэнне дзеясловаў 47
Асобыя формы дзеяслова 48
Утварэнне і ўжыванне дзеепрыметнікаў 48
Утварэнне і ўжыванне дзеепрыслоўяў 49
Правапіс прыслоўяў 49
Правапіс прыназоўнікаў, злучнікаў, часціц, выклічнікаў 51
Правапіс не (ня) і ні 52
Адрозненне часціц не, ні 54
Сінтаксічныя і пунктуацыйныя нормы 55
Працяжнік паміж дзейнікам і выказнікам 56
Ускладнены сказ 57
Знакі прыпынку пры аднародных членах сказа 57
Знакі прыпынку пры параўнальных зваротах 58
Знакі прыпынку пры адасобленых азначальных зваротах і словах 59
Знакі прыпынку пры адасобленых акалічнасцях і акалічнасных зваротах 60
Коска пры пабочных і ўстаўных канструкцыях 62
Коска пры зваротку 64
Складаны сказ 64
Знакі прыпынку ў складаназлучаных сказах 65
Знакі прыпынку ў складаназалежным сказе 65
Знакі прыпынку ў бяззлучнікавым сказе 66
Простая мова 66
ЛІТАРАТУРА 68