- •Раздзел 1 . Паняцце мовы. Роля мовы ў жыцці грамадства. Гістарычныя этапы фарміравання і развіцця беларускай мовы.
- •§1 Паняцце мовы
- •§3 Беларуская мова і іншыя славянскія мовы. Гістарычныя этапы фармiравання и развіцця беларускай мовы.
- •Канцэпцыі паходжання і час фармавання беларускай мовы
- •§4 Сутнасць і асаблівасці білінгвізму
- •В начале осени
- •§ 6.Cпецыфічныя асаблівасці беларускай мовы.
- •Марфалагічныя асаблівасці беларускай мовы.
- •§6. Нормы беларускай мовы
- •Раздзел 2 Стылістычныя разрады лексікі беларускай мовы.
- •§8. Паняцце стыляў мовы
- •На исходе лета
- •Раздзел 3 Лексікалогія і фразеалогія
- •§9. Лексіка беларускай мовы.
- •§10. Мнагазначныя словы. Прамое і пераноснае значэнне слоў.
- •§11. Сінонімы
- •Роль государства в экономике
- •§12. Антонімы
- •§13. Паронімы
- •§ 14. Лексіка беларускай мовы паводле паходжання
- •§15. Лексіка беларускай мовы паводле сферы ўжывання
- •Указ “Аб фiнансаваннi ўтрымання апарату кiраўнiцтва спажывецкiх таварыстваў I iх саюзаў”
- •§16. Фразеалагізмы, іх значэнне і ўжыванне
- •§17. Паняцці «тэрмін», «тэрміналагічная сістэма»,«тэрміналогія»
- •Олигополия
- •Сустрэча, прывітанне
- •Сітуацыя развітання
- •3 Богам!
- •Пажаданні, падзяка, пачуцці
- •Формы зваротку
- •Дыскусія
- •Тэлефонная размова
- •Як Іван Ігнатавіч пайшоў у магазін.
- •Раздзел 6 правапіс
- •§19. Правапіс галосных е, ё, я
- •§20. Правапіс галосных о, э
- •§21. Вымаўленне і правапіс і, ы, й пасля прыставак
- •§22. Правапіс спалучэнняў галосных у запазычаных словах
- •§23. Ужыванне вялікай літары
- •§24. Правапіс канчаткаў прыметнікаў.
- •§25. Правапіс канчаткаў назоўнікаў другога скланення адзіночнага ліку.
- •§26. Правапіс лічэбнікаў.
- •§27. Правапіс мяккага знака і апострафа
- •§28. Правапіс у, ў
- •§29. Правапіс разам і праз злучок. Н а з о ў н і к
- •П р ы м е т н і к
- •П р ы с л о ў е
- •- Праз злучок:
- •- Разам:
- •- Асобна:
- •Раздзел 7 дакумент
- •§30. Апісанне і ўзоры дакументаў.
- •§31. Класіфікацыя дзелавых пісем.
- •§32. Аўтабіяграфія
- •§33. Заява
- •§34.Рэзюме.
- •§35. Дагавор.
- •1. Прадмет дагавору
- •Договор найма
- •Практыкаванне 3 Прачытайце тэкст, перакладзіце яго на беларускую мову.
- •§36. Даверанасць(Даручэнне)
- •§37. Рэцэнзія, рэферат, анатацыя, канспектаванне
- •Як працаваць над рэфератам
- •Як падрыхтаваць канспект
- •Практыкаванне 1. Заканспектуйце дадзены тэкст.
- •Хочаш быць паспяховым? Пазбягай песімістаў
- •§38. Акт
- •Акт ацэнкі кошту кватэры
- •§39 Распіска
- •Пословицы и поговорки. Неделимые выражения
- •Устойчивые выражения и фразеологизмы
- •Слоўнік а
- •Умоўныя скарачэнні.
- •Спіс літаратуры
П р ы с л о ў е
-
Разам пішуцца
прыслоўі, утвораныя шляхам спалучэння прыназоўнікаў з прыслоўямі.
прыслоўі, якія ўтвораны шляхам спалучэння прыназоўнікаў са склонавамі формамі назоўнікаў, прыметнікаў, лічэбнікаў і займеннікаў: збольшага, учатырох, нашто, дахаты.
прыслоўі, у склад якіх уваходзяць словы што і сама
прыслоўі з прыстаўкай па- і суфіксам -у
Праз злучок пішуцца
прыслоўі з прыстаўкай па- і суфіксамі –ому, аму, -яму, -ску, -цку, -ы(і): па-бацькоўскаму, па-іхняму, па-нямецку.
прыслоўі з прыстаўкай па-, утвораныя ад парадкавых лічэбнікаў: па-першае, па-трэцяе
складаныя прыслоўі: ціха-ціха, далека-далека
прыслоўі з прыстаўкай абы- і суфіксам –небудзь: абы-як, дзе-небудзь, калі-небудзь.
АСОБНА ПІШУЦЦА: усе роўна, усе адно, як след, на памяць, на хаду, на ляту, без канца, на злосць
Практыкаванне 1. Спішыце, раскрыйце дужкі. Растлумачце правапіс складаных слоў.
Франкфурт (на) Майне, (гідра)служба, (прайдзі)свет, (контр)адмірал, (паў)Кіева, (бія)станцыя, (Алма)Ата, (віцэ)міністр, (грам)калорыя, (кафэ)рэстаран.
2. Прырэчная імшарына разам з ракой крута паварочвала (у}бок, (на)перадзе мік кустоўя засінеўся хвойны грудок, і Хведар Роўба эапаволіў хаду, гатовы (з)усім спыніцца. Там была дарога, якою ён калі(сьці) ездзіў на станцыю. (На)перадзе, мусіць, чакалі яго і яшчэ болей родныя мясціны.
Дарогу ён перабег удала,(па)блізу нікога не было відаць. (Не)дзе тут павінна была трапіцца старая дарожка, але ен не стаў шукаць яе, пайшоу (на)упрост. Дзе(сьці) (па)блізу была і ягоная дзялянка, дзе ён пілаваў (у)зімку бярванне. Ён выбраўся на узлесак. (Ад)сюль ужо добра віднеліся (у)далечы крайнія хаты Нядолішча.
3. 1. Восеньскае празрыста(халоднае) неба стаяла над сцішэлаю зямлей. 2. Месяц круглы устаў на небе, блішчыць невысока, увесь чырвона (жоўты), быццам пугачова вока. 3. Ты, Палессе, спрадвеку ўсім сэрца трывожыла перша(роднай) журботнай красой. 4. .Між алешын, кустоў, дзе пяе салавей, і шуміць і грыміць срэбра(звонны) ручэй. 5. Кожны год бывае жніво, і кожны раз гэта заўседы светлае і шчымліва(радаснае) свята, якое з хваляваннем чакае хлебасей, здаецца, ва ўсе поры года.
Практыкаванне 2. Адзначце словы, якія пішуцца:
- Праз злучок:
1) па...таварыску; 6) ішлі па...волі;
2) па...роўну; 7) вывучыць на...памяць;
3) з...вечара; 8) у...дзень пацяплела;
4) доўга...доўга; 9) там...сям;
- Разам:
1) уцякаць (без)аглядкі; 6) разбурыць (да)шчэнту;
2) пахаладала (у)начы; 7) узяць (без)дазволу;
3) дапамагчы (па)сяброўску; 8) дамовіцца (па)добраму;
4) узяць (з)верху; 9) сустракацца (што)год;
5) глянуць (у)бок лесу; 10) расці (па)блізу.