- •Әдістемелік нұсқау.
- •5. Сабаққа дайындалуға арналған сұрақтар: Негізгі білім бойынша:
- •1. Топырақ адам организміне улы және радиоактивті заттардың қоры және берілу звеносы ретінде.
- •2. Топырақтың физикалық қасиеттері.
- •Топырақтың сулық қасиеті:
- •3. Топырақтың бактериалды ластануымен байланысты жұқпалы аурулар мен инвазиялардың таралу жолы ретінде.
- •4. Елді мекен топырағының санитарлық жағдайы және елді мекендерді санитарлық тазалау.
- •7. Сабақтың мазмұны:
- •8.Сабақ бойынша ұсынылатын әдебиеттер:
- •Негізгі білім деңгейін бағалау.
- •Топырақтан үлгі алу әдістемесі.
- •Бактериологиялық зерттеу үшін топырақтан үлгі алу.
- •Гельминтологиялық зерттеу үшін топырақтан үлгі алу.
- •Топырақтың «санитарлық санын» анықтау.
- •Су сығындысын дайындау және оны талдау.
- •Топырақты гельминтологиялық зерттеу әдістемесі.
- •Қорытынды білім деңгейін бағалау.
7. Сабақтың мазмұны:
Негізгі білім деңгейін бақылау (Қосымша 1).
Студенттің өздік жұмысы:
Топырақтан үлгі алу әдістемесі (Қосымша 2).
Топырақтың «санитарлық санын» анықтау (Қосымша 3).
Су ағындысын дайындау және оны талдау (Қосымша 4).
Топырақты гельминтологиялық зерттеу әдістемесі (Қосымша 5)
Студенттің оқытушымен жұмысы:
өздік жұмысты талдау.
жүргізілген зерттеулер нәтижесін талдау
Қорытынды білім деңгейін бағалау (Қосымша 6).
8.Сабақ бойынша ұсынылатын әдебиеттер:
негізгі:
Румянцев Г.И. Общая гигиена, М.,Медицина, 1985.
Румянцев Г.И. Руководство к практическим занятиям по гигиене. М.,Медицина, 1985.
А.М. Большаков Руководство к практическим занятиям по гигиене. М.,Медицина, 1987.
Лекционный материал.
қосымша:
Д. А. Зильбер и др. Гигиена. Медицина, М.: 1977, 30 – 46.
Руководящие материалы по организации фармацевтического дела. Алматы, 1976.
К.У.Умбаев, А.К. Джанбабаев и соавт. Сборник материалов в помощь практическим работникам здравоохранения, Алматы;1975.
СниП Хозрасчетные аптеки. 1978.
Государственная фармокопея. (Издание XI)
Организация и экономика фармации, учебник под ред. Крикова М., 1983.
- 13 -
Сборник нормативных актов по аптечной службе. Медицина., М., 1977.
Приказ Минздарава СССР № 79 от 25.11.97. Инструкция. По санитарному контролю воздуха аптек.
Минх А.А. Методы гигиенических исследований. М.,Медицина.1967г.
Қосымша 1.
Негізгі білім деңгейін бағалау.
Топырақтың физикалық қасиеттерін көрсет:
А) капиллярлығы
Б) су өткізгіштігі
В) қуыстылығы
Г) тығыздығы
Д) ылғалсыйымдылығы
Елді мекендерді санитарлық тазалау кешені қандай шаралардан тұрады?
А) жоспарламалық
Б) санитарлық - техникалық
В) шаруашылық
Г) қалалық
Д) этнографиялық
Топырақтың сулық қасиеттерін көрсет:
А) капиллярлығы
Б) су өткізгіштігі
В) ылғалсыйымдылығы
Г) ауа өткізгіштігі
Д) тығыздығы
Елді мекендердің іс - әрекеті салдарынан жиналатын қоқыстардың түрлері:
А) қатты
Б) мазут
В) газ тәріздес
Г) сұйық
Д) спора түзушілер
Топырақтың органикалық заттарды органикалық емес заттарға ыдырауы қалай аталады№
А) су өткізгіштік
Б) ауа өткізгіштік
В) өзіндік тазалану
Г) капиллярлық
Д) булану
Биогеохимиялық провинциялардың түрлерін көрсет:
А) климаттық
Б) жасанды
В) табиғи
Г) өндірістік
Д) тұрмыстық
Елді мекендерді сұйық қалдықтардан тазарту әдістерін ата:
А) шығару
Б) көму
В) ағызу
Г) жағу
Д) араластыру
Қатты қоқыстарға қандай қалдықтар жатады:
А) тұрмыстық және көше
Б) емдеу – профилактикалық мекемелер
В) өндірістік
Г) микробиологиялық
Д) құрылыс материалдары
«Хлебников саны» дегеніміз не?
А)
Жасанды биогеохимиялық провинциялардың пайда болуына қандай себеп бар:
А) спрот алаңдарын құру
Б) егін алқаптарын өңдеу
В) өндірістік – шаруашылық
Г) тұрғын үй салу
Д) су көздерін таңдау
Қосымша 2.
Топырақтан үлгі алу әдістемесі.
Физикалық – химиялық зерттеулер үшін: үлгіні «конверт» әдісі арқылы жинайды. Үлгі алу ауданы 25 м 2 болатын жерден 3 – 5 нүкте белгілеп, тереңдігі 0,25 метрде жүргізіледі (қажет болса 0,75 – 1 м дейінгі тереңдікте).
Қажетті құралдар: күрек, банка, жолдама.
Үлгі «конверт» әдісі арқылы 3 – 5 нүкте белгілеу.
Күректің көмегімен ауданы 25 м 2 жерден тереңдігі 0,25 (0,75 – 1 м) дейін үлгі алу.
Әр нүктеден жиналған үлгіні араластырып, 1 кг жинақталады.
1 кг топырақ үлгісін банкаға салып, жолдама толтыру, лабораторияға тексеруге жөнелту.