Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

Практические занятия 2

.pdf
Скачиваний:
18
Добавлен:
15.03.2016
Размер:
347.27 Кб
Скачать

1.Åñëè f(x) g(x); òî g(x) f(x):

2.Åñëè f(x) g(x) è g(x) h(x); òî f(x) h(x):

3.Åñëè f(x) g(x); òî f(x) = O(g(x)):

4.Åñëè f(x) = o(g(x)); òî f(x) = O(g(x)):

5.Åñëè f(x) g(x); òî o(f(x)) = o(g(x)):

6.Åñëè C 6= 0; òî C O(f(x)) = O(f(x)); Co(f(x)) = o(f(x)):

7.O(O(f(x))) = O(f(x)); O(o(f(x))) = o(O(f(x))) = o(f(x)); o(o(f(x))) = o(f(x))):

8.g(x) O(f(x)) = O(g(x) f(x)); g(x) o(f(x)) = o(g(x) f(x)):

9.O(f(x)) O(f(x)) = O(f2(x)); O(f(x)) o(f(x)) = o(f2(x)); o(f(x)) o(f(x)) = o(f2(x)):

10.O(f(x)) + O(f(x)) = O(f(x)); O(f(x)) + o(f(x)) = O(f(x)); o(f(x)) + o(f(x)) = o(f(x)):

11.Åñëè f(x) g(x) è h(x) s(x); òî f(x) h(x) g(x) s(x):

12.Åñëè lim f(x) = k 6= 0; òî f(x) k:

x!a

5.3Непрерывные функции

1.Доказать, что функция Дирихле

(

1; если x рациональное;

D(x) =

0; если x иррациональное;

разрывна в каждой точке. 2. Доказать, что функция

f(x) =

(0; åñëè

x

иррациональное;

 

x; åñëè

x

рациональное;

 

 

 

 

непрерывна в точке x = 0 и разрывна в остальных точках.

3.Функция определена в окрестности точки x0; кроме самой точки x0: Доопределить функцию f; задав значение f(x0) так, чтобы получившаяся функция была непрерывна в точке x0; åñëè:

1) f(x) =

x2 1

; x

 

= 1; 2) f(x) =

x3 1

; x

 

= 1;

x + 1

 

x2 1

 

 

 

0

 

 

0

 

21

 

p

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3) f(x) =

1 + x 1

 

; x

 

=

 

1;

4) f(x) =

sin x

; x

 

= 0;

 

0

x

0

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

5) f(x) = x ctg x; x0 = 0;

6) f(x) =

1 cos x

; x0 = 0:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x2

 

 

 

 

 

4. Доказать, что функция f не является непрерывной в точке x0; åñëè:

1)

 

f(x) = (x2+; åñëè x

 

0;

0

x0 = 0;

 

 

x

1; åñëè

x >

 

;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2)

 

(0;

åñëè x = 0;

 

 

0

 

 

 

 

 

 

 

f(x) =

1=x; åñëè

x

6= 0;

x

 

= 0;

3)

f(x) =

(1; åñëè x = 06;

 

x0 = 0;

 

 

 

 

1=x2; åñëè

x = 0;

 

 

4)

f(x) = sign(x + 1);

x0 = 1:

 

 

 

 

 

 

5. Найти точки разрыва функции и установить их род, если:

1)

f(x) =

8(x + 1)2; åñëè

0

 

 

x

 

2;

 

>

1=(x

1); åñëè

x < 0;

 

 

 

 

 

 

 

 

åñëè

 

 

 

 

 

 

 

 

 

<1

 

x;

 

2 < x;

 

 

 

 

 

 

>

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

:

+ 2

 

 

 

 

 

 

x

 

1

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2) f(x) =

j j

; 3) f(x) =

 

j

j

;

x + 2

x

2 x3

4) f(x) =

 

1

 

 

;

5) f(x) =

 

x

:

 

x2 4

sin x

 

6.Установить, существует или не существует значение a; при котором функция f непрерывна в точке x0; åñëè:

1)

f(x) =

(a; åñëè x = 0;

6

x0 = 0;

 

x sin(1=x); åñëè

x = 0;

 

22

2)

f(x) =

(a; åñëè x =

 

61;

 

x0 = 1;

 

1+x

; åñëè

x =

1;

 

 

3

 

 

1+x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3)

( x; åñëè

x

 

 

0;

 

x0 = 0;

f(x) =

 

 

 

 

ax2 + 1; åñëè

 

 

x > 0;

 

 

 

 

 

 

 

 

4)

(a(x 1); åñëè

x0> 0;

x0 = 0;

f(x) =

 

cos x; åñëè

x

 

;

 

7.Установить, существуют или не существуют значения a и b; при которых функция f непрерывна на своей области определения, если:

1)

f(x) =

8ax + b; åñëè

 

0 < x < 1;

 

>

(x 1)3; åñëè

 

x

 

0;

 

 

 

 

 

åñëè

 

 

 

 

 

 

 

<px;

 

 

 

x

 

 

1;

 

 

 

>

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2)

:

 

 

 

 

 

 

 

åñëè

x

> 1;

(x2 + ax +jb;j

f(x) =

x;

åñëè

 

x

 

1;

j j

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1)

 

 

 

(x 1)2 åñëè

 

 

 

 

 

f(x) = 8

 

 

 

 

 

 

 

x = 1;

 

a; åñëè

 

 

>

 

x2

1

;

 

 

 

 

jxj =6 1;

 

 

 

 

åñëè

 

 

 

 

 

 

 

 

<b;

 

 

 

x = 1:

 

 

 

>

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

:

5.4Задачи для самостоятельного решения

1.Функция f непрерывна в точке x0; а функция g разрывна в точке x0: Доказать, что функция f + g разрывна в этой точке.

2.Привести пример разрывных в точке x0 функций f и g; сумма которых: а) разрывна в точке x0; б) непрерывна в точке x0:

23

3.Привести пример непрерывной в точке x0 функции f и разрывной в точке x0 функции g; произведение которых:

а) разрывно в точке x0; б) непрерывно в точке x0:

4.Привести пример разрывных в точке x0 функций f и g; произведение которых:

а) разрывно в точке x0; б) непрерывно в точке x0:

5.Доказать, что если функция f непрерывна, то функция jfj тоже непрерывна.

6.Существует ли непрерывное отображение:

а) отрезка на интервал; б) интервала на отрезок.

7.Привести пример функции, непрерывной на интервале, множеством значений которой является:

1) отрезок; 2) интервал; 3) полуинтервал.

8.Привести пример непрерывной функции, которая принимает зна- чения, равные 1 и 3, но не принимает значения 2.

6Занятие 6.

6.1Вычисление производных

Согласно определению

f0(x0) = lim

f(x) f(x0)

;

x!x0

x x0

если этот предел существует.

 

 

Основные правила дифференцирования.

Если функции f и g дифференцируемы в точке x0 и ; 2 R; то в этой точке:

1.( f + g)0 = f0 + g0;

2.(fg)0 = f0g + fg0;

3.

f

 

0

=

f0g fg0

(g(x0) 6= 0);

g

 

g2

24

Производная сложной функции.

Если функция g дифференцируема в точке x0; а функция f дифференцируема в точке y0 = g(x0); то композиция f g дифференцируема в

точке x0 è

(f g)0(x0) = f0(y0) g0(x0):

Для дифференцирования степенно-показательной функции

(u(x))v(x) (u(x) > 0); где u(x) и v(x) дифференцируемы в точке x0; пользуются тождеством

(u(x))v(x) = ev(x) ln u(x):

Формулы дифференирования основных элементарных функций:

1.

(c)0 = 0; c = const:

9.

(arcsin x)0 =

p

1

 

 

 

:

 

1 x

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2.

(x )0 = x 1:

10.

(arccos x)0 =

p

1

 

:

1 x2

3.

(ax)0 = ax ln a; (ex)0 = ex:

11.

(arctg x)0

=

 

1

 

 

:

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1+x

 

 

 

 

4.

(loga x)0

=

1

; (ln x)0 = x1 :

12.

(arcctg x)0 =

1

:

x ln a

 

1+x2

5.

(sin x)0

= cos x:

13.

(sh x)0

= ch x:

 

 

 

 

6.

(cos x)0

=

 

sin x:

14.

(ch x)0

= sh x:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7.

(tg x)0 =

 

1

 

:

 

 

15.

(th x)0

=

1

 

:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

x

 

 

2

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

cos

 

 

 

 

 

 

ch

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8.

(ctg x)0

=

1

:

16.

(cth x)0 =

1

:

 

 

 

 

sin2 x

sh2 x

 

 

 

 

1.Вычислить производную функции f в точке x0 :

1)f(x) = (x + 1)(x + 2)(x + 3)(x + 4); x0 = 3;

2)f(x) = (x a)(x b)(x c); x0 = a;

3)f(x) = x(x 1)(x 2) : : : (x 2014)(x 2015); x0 = 0; x0 = 2015:

2.Исследовать на дифференцируемость функцию

f(x) =

(0; åñëè x = 0:

6

 

x sin 1

; åñëè x = 0;

 

x

 

 

25

3. Исследовать на дифференцируемость функцию

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x2 sin 1 ; åñëè

 

 

x = 0;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

6

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

f(x) = (0; åñëè

x = 0:

 

 

 

 

 

 

 

 

Вычислить производную функции y = f(x):

 

 

 

 

 

 

 

 

4.

y = x3 + x2 + x + 1:

19.

y = sin x+cos x :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

cos x sin x

 

 

 

 

 

5.

y = ax3 + bx2 + cx + d:

20.

arctg x + x + arcctg x:

6.

y = 7x13 + 13x 7:

21.

y = x arcsin x:

 

 

 

 

 

7.

y = ln 3

 

 

 

+ e2:

 

 

 

 

 

 

 

22.

arctg2 x:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8.

y =

a

 

+

b

 

+

c

:

 

 

 

 

23.

y =

arccos x

:

 

 

 

 

 

 

 

2

 

3

 

4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

arcsin x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y = p

 

 

 

 

+ p3

 

+ p4

 

 

 

 

y = ln x3 x9

27

:

 

9.

x

x

x:

24.

 

2x2

 

10.

y = 3 x5=3 + x 2 + 2 :

25.

p

 

 

x

 

 

 

p

 

x

:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5

3p3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

( 2)

 

+ (

 

5)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

11.

y = x

x

2

 

+ x

3

 

 

 

 

26.

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

px:

(x 7x + 8)e :

 

 

 

p

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

p

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

12.

x 5 x 5:

 

 

 

 

 

 

 

27.

y = 2x ln x:

 

 

 

 

 

 

 

13.

y =

x2 5x+6

:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

28.

y = e

x

log2 x:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x2+x+7

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

p

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

14.

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

29.

y = log

 

 

x

 

ln x

 

 

log

x:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

3

 

 

= 2+ px2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

15.

y = 5x cos x:

 

 

 

 

 

 

 

30.

y = sh x ch x:

 

 

 

 

 

16.

y = (x + 1) tg x:

31.

y = sh2 x ch2 x:

 

17.

y = x2 ctg x + 2:

32.

y =

th x

:

 

 

 

 

 

 

 

 

ch2 x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y =

p

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

18.

x

 

:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

33.

y =

ln x

 

:

 

 

 

 

 

 

 

 

tg x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

cth x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Вычислить производную функции y = f(x):

 

 

 

 

 

 

 

 

34.

y = (3x 7)10:

 

 

 

 

 

 

36.

y = (a cos x + b sin x) :

35.

y =

cos

3

x 41 sin(2x + 3):

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

26

p 12

37. y = x + 1 :

p

x

pp

38.

y =

 

2x2 + x2 + 1:

39.

y =

13

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

p9 + 7p5 2x:

 

40.

y =

1

 

 

 

 

:

p

 

(x2+p

 

)

1+x4

1+x2

41.y = cos(1=x):

42.ctg x2 (1=3) tg3 2x:

43.y = e x2=2:

44.y = 12 arctg x2 13 arctg x3 :

45.

y =

sin2 x

 

+ cos2 x

:

 

 

 

1+ctg x

 

1+tg x

 

 

47.

y = p

 

 

 

 

 

1 + tg(x

 

+ x

:

46.

 

 

 

 

 

 

 

2

 

2

 

 

y = ln ln(x=2):

 

 

 

 

48.

y = log23(2x + 3)2:

 

 

49.

y = cos

1

 

:

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

log

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

50.y = 3arctg(2x+ ):

51.y = arcctg 2x:

52.y = 2 2x1 :

53.y = sin cos2 x cos sin2 x:

54.y = tg2 x=(tg x2):

55.y = ln tg(x=2) cos x ln tg x:arctg xp21p

56.

y = cosn x cos nx:

 

y = ln(x2 + p

 

 

57.

x4 + 1):

58.y = cos(2 arccos x):

59.y = 2sin x2 :

60.y = arctg tg2 x:

61.y = log2 log3 log5 x:

62.y = ln ln ln x2:

63.y = tg2 x + ln cos2 x:

 

 

 

 

p

 

 

 

p

 

 

 

 

 

64.

y = ln( 2 cos x +

 

 

 

cos 2x):

 

y = arctg ex=2 ln p

 

 

:

65.

ex=(ex + 1)

66.

y

=

 

x + ctg x ln(1 + sin x)

 

ln tg(x=2):

 

 

 

 

 

 

 

 

67.

y = x

 

 

ln p

 

+e x arcctg ex:

 

1 + e2x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

+ arctg pex pep:

 

 

68.

y

=

 

ex arcsin

 

ex=(ex + 1) +

x

69.y = xx:

70.y = x7= ln x:

71.y = xx2 :

72.y = xex:

73.y = 2xx :

27

7Занятие 7.

7.1Производные высших порядков.

Для производной второго порядка приняты обозначения:

f00(x)); f(2)(x);

d2f(x)

; f00

; f002 :

 

 

dx2

xx

x

 

 

 

Производную n го порядка чаще обосначают символами:

f(n)(x); dnf(x): dxn

Нетрудно вывести две основные формулы:

1. ( f + g)(n) = f(n) + g(n);

n

2. (fg)(n) = P Cnkf(n k)g(k) (формула Лейбница ).

k=0

При вычислении производных высших порядков удобно использовать следующие формулы:

1. (sin x)(n) = n sin( x + ( n)=2);

2. (cos x)(n) = n cos( x + ( n)=2);

3. ((ax + b) )(n) = an ( 1) : : : ( n + 1)(ax + b) n;

4. (ax)(n) = ax lnn a;

5. (ex)(n) = ex;

6. (loga x)(n) = ( 1)n 1(n 1)! ; xn ln a

7. (ln x)(n) = ( 1)n 1(n 1)! : xn

1.Найти производную второго порядка:

1)y = x2 + 13x + 11;

2)y = cos2 x;

p

3) y = ln(x + x2 + 1);

28

p

4) y = arctg(x + x2 + 1);

5)y = arcsin xx22+11 :

2.Найти производную y(n)(x) для заданной функции:

1)y = 1+1 xx ;

2)y = ln(ax + b);

3)y = sin ax sin bx;

4)y = x log2(1 3x);

5)y = x cos x;

6)y = arctg x:

7.2Задачи для самостоятельного решения

1.Доказать или опровергнуть следующие утверждения:

1)если функция f имеет, а функция g не имеет производной в некоторой точке, то функция f + g не имеет производной в этой точке;

2)если функции f и g не имеют производной в некоторой точке, то функция f + g не имеет производной в этой точке;

3)если функция f имеет, а функция g не имеет производной в некоторой точке, то функция fg не имеет производной в этой точке;

4)если функции f и g не имеют производной в некоторой точке, то функция fg не имеет производной в этой точке;

2.Построить пример непрерывной функции, не имеющей производной в данных точках:a1; a2; : : : ; an:

3.Привести пример функции, не имеющей производной ни в одной точке x 2 R; квадрат которой имеет производную в каждой точке x 2 R:

4.Пусть функция f(x) - нечетная, дифференцируемая на ( 1; +1): Доказать, что f0(x) - четная функция.

29

5.Пусть функция f(x) - четная, дифференцируемая на ( 1; +1): Доказать, что f0(x) - нечетная функция.

6.Доказать, что производная периодической функции является периодической функцией.

7.При каком условии функция

f(x) =

(0; åñëè

x = 0:

6

 

xn sin 1

; åñëè

x = 0;

 

x

 

 

а) непрерывна в точке x = 0; б) дифференцируема при x = 0; с) имеет производную непрерывную в точке x = 0:

8. Найти f0(a); åñëè

f(x) = (x a)'(x);

где функция '(x) непрерывна в точке a:

9. Показать, что функция

f(x) = jx aj'(x);

где '(x)-непрерывная функция и '(a) 6= 0; не имеет производной в точке a:

10. Показать, что функция

 

 

f(x) =

(0; åñëè

x иррационально;

 

x2

; åñëè

x рационально;

имеет производную лишь при x = 0:

7.3Вычисление производных функций, заданных параметрически и неявно

Производная функции, заданной параметрически.

Пусть функции x = '(t) и y = (t) определены и дифференциру-

емы на некотором интервале, причем всюду имеет место неравенство '0(t) > 0 (èëè '0(t) < 0). Тогда функция x = '(t) имеет обратную

30